Samenvatting
Samenvatting tentamenstof - Recht - IVK jaar 1
- Vak
- Instelling
Samenvatting van alle tentamenstof en leerdoelen van het vak recht, in Blok C van het eerste jaar van IVK op de HU. Duidelijk geschreven met voorbeelden.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 13 pagina's
Voorbeeld 2 van de 13 pagina's
In winkelwagen
In winkelwagen
Verkoper
Volgen
leoniedrostld
Voorbeeld van de inhoud
RechtWeek C1
Het recht is het geheel van geschreven en ongeschreven overheidsregels dat de samenleving ordent.
Het volledige recht is ingedeeld in rechtsgebieden om orde te creëren:
Staatsrecht: grondregels voor de organisatie van de Staat. Dit gaat bijvoorbeeld over rechten
van burgers, onderlinge verhouding tussen de regering en de Tweede Kamer, etc.
Bestuursrecht: gaat over de overheid als het gaat over hoe zij moeten handelen. Het
bestuursrecht geeft regels over vergunningen, bestemmingsplannen, belasting, milieu,
onderwijs, welzijn, gezondheid, verkeer en sociale zekerheid.
Strafrecht: dit is het recht over verboden gedrag, er zijn bepaalde gedragingen die straf nodig
hebben, het strafrecht bepaalt hierover.
Burgerlijk recht (civiel recht/privaat recht): regelt rechtsverhoudingen tussen burgers
onderling. Dit kan je weer opdelen in verschillende subcategorieën:
o Personen- en familierecht: familierechtelijke verhoudingen binnen en buiten het
gezin. Denk aan scheiden, huwelijk, geboorte en sterfte.
o Vermogensrecht: recht over het geld dat iemand bezit, ook wel iemands vermogen.
Het vermogensrecht beschrijft alle rechten waaruit een vermogen is opgebouwd.
Erfrecht: deel van het vermogensrecht dat beschrijft wat er gebeurt als
iemand overlijdt.
o Rechtspersonenrecht: organisaties en bedrijven die zelfstandig zijn. Een
rechtspersoon kan zelf schulden maken of winst boeken.
Rechtsbronnen nationaal recht
De wet: Er zijn in Nederland voor alles wetten, deze gaan over verkeer, onderwijs, techniek, huur, en
nog zoveel meer.
De wet in formele zin (recht halen): besluit afkomstig van de regering en Staten-Generaal
samen via een procedure.
De wet in materiële zin (recht hebben): alle algemeen verbindende overheidsvoorschrift, het
maakt hierbij niet uit wie het voorschrift heeft gemaakt. De wet in materiële zin heeft een
algemene werking. Bij wetten in materiële zin moet het een AVV (algemeen verbindend
voorschrift) hebben:
o Algemene strekking: geldt de regel voor iedereen, of voor iedereen in een bepaald
gebied?
o Abstracte werking: in de regel niet toegespitst op één concreet geval?
o Bevoegd tot stand komen: is het gemaakt door iemand met een bevoegdheid?
, Verdragen: Een internationale overeenkomst tussen twee of meer landen, deze bevat bepalingen
over landen en burgers. Denk aan het EU-Verdrag, deze gaat over de status van vluchtelingen en het
rechten van het kind.
De jurisprudentie: de verzameling van alle rechterlijke uitspraken die onze rechters in de loop van
jaren hebben gedaan. Dit is de eerste oplossing voor een conflict. De wet moet uitgelegd worden,
aangezien deze soms heel ingewikkeld is, het vormt dus een soort handleiding.
De gewoonte: sommige dingen zien mensen als gewoonte, maar staan niet in de wet. Denk aan het
driemaal op de handen slaan met de woorden: eenmaal, andermaal, verkocht bij een vee deal. Dit is
geen wet, maar wel een gewoonte. Over dit soort kwesties kan soms gezeik komen.
Objectief recht: het recht.
Subjectief recht: waar je recht op hebt.
Machtenscheiding:
Wetgevend Uitvoerend Rechterlijk
Landelijk Regering & parlement Regering Hoge Raad
Provinciaal Provinciale staten Gedeputeerde staten Gerechtshof
Gemeentelijk Gemeenteraad College van B&W Rechtbank
Grondrechten: Ook wel fundamentele of mensenrechten, zijn rechten van individuele burgers
tegenover de staat en indirect tussen burgers.
Klassieke grondrechten: verbod van discriminatie, recht op privacy, vrijheid van
meningsuiting, vrijheid van godsdienst, actief & passief kiesrecht, etc. Deze zijn afdwingbaar
bij de rechter.
Sociale grondrechten: economische, sociale en culturele rechten. Zoals recht op huisvesting,
sociale zekerheid, gezondheidszorg en onderwijs. Dit is de zorgplicht van de overheid, en zijn
niet afdwingbaar bij de rechter.
Visies op recht:
Rechtspositivisme: verzameling van regels die op formele wijze tot stand zijn gekomen.
Erkend alleen bronnen waarbij regels zijn gemaakt op basis van criteria. Kan moeilijk omgaan
met beginselen of gewoonten. Geen moraal in, duidelijk en democratisch.
Natuurrecht: iedereen kan voor zichzelf nagaan wat rechtvaardig of onrechtvaardig is. Moraal
en recht zitten aan elkaar verbonden. Regels moeten volgens de juiste procedure tot stand
komen. Soms wat vaag en niet helemaal duidelijk.
Interactionisme of cultuurrecht: geïnteresseerd hoe het recht functioneert in de praktijk,
recht is een sociale praktijk. Recht komt vooral voort uit een referentiekader en hoe mensen
hierbij handelen.
Natuurlijke personen: mensen van vlees en bloed (met een naam zoals Jan en Gerda).
Rechtspersonen: organisaties die rechten en plichten hebben (een stichting of vereniging).
Rechtspraak: rechterlijke macht bestaat uit staande magistratuur (OM) en zittende magistratuur
(rechters).
Strafkamer: strafzaken.
Bestuurskamer: tegen besluiten van bestuursorganen.
Civiele kamer: zaken uit het burgerlijk recht.
Kantonkamer: kleine strafzaken en civiele zaken.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper leoniedrostld. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 73243 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen