HOOFDSTUK 1: WAT IS SOCIOLOGIE?
1. INLEIDING EN VOORBEELDEN
1.1 VOORBEELDEN
Penisdiefstal:
Sommige groepen geloven in penisdiefstal en andere groepen totaal niet. Voor de sociologie is het niet
belangrijk of penisdiefstal al dan niet echt is. Maar het is wel belangrijk waarom mensen hierin geloven of juist
niet. Er zijn groepen die geloven dat penisdiefstal echt bestaat maar dit heeft ook een aantal kenmerken waar
we zien dat geloof groter is:
Waar in de wereld:
o Landen die in de Subsahara
Temporaal emporeel : Eerste beschreven geval jaren ‘60 (Sudan)
1975-1977: epidemie Nigeria
1997-2003: 56 gevallen van penisdiefstal (36 vermeende penisdieven gelyncht)
Plaats en temporele dimensie spelen een rol in dit geloof over penisdiefstal
Voornamelijk in stedelijke gebieden
Voornamelijk bij mensen die recent ban platteland naar stad verhuizen
Culturele opvattingen (gedeelde ideeën van groepen van mensen)
Andere voorbeelden:
Deze voorbeelden komen enkel voor in bepaalde groepen/ subculturen.
Hikikomori
o Komt heel vaak voor in Japan
o Het is cultuureel bepaald gedrag
o kenmerk
Jongeren die niet meer uit hun slaapkamer komen
Figuurlijk baracaderen
Gaan alleen uit hun kamer als niemand thuis is (ook voor de wc komen er alleen uit
als ze alleen thuis zijn
Ouders zetten eten vvoor de deur van de slaapkamer
Dhat
o Vooral in Azië
Indiä
o Voornamelijk bij mannen
o kenmerken
Lusteloosheid, weinig energie
sperma = vitale vloeistof
sperma lekt weg in hun urine daardoor hebben ze minder levenslust
Schizofrenie
o Westerse cultuur
psychiatrie en psychologie
wat is de aard van deze aandoening?
1
,Sociologie
Hersenen/psychisch/psychosociaal?
o In sommige groepen ( subgroepen in onze maatschappij) is de kans groter dat je een diagnose
krijgt van schizofrenie:
rurale of urbane / stad (diagnose wordt hier sneller gesteld) of platteland settting?
migratie komt vaker voor bij migranten
Anorexia
o Westerse cultuur
o Vooral bij vrouwen maar komt ook voor bij mannen
o Leeftijd
begint meestal in de puberteit/adolescentie
o Sociale klasse?
komt vaker voor bij mensen uit de gegoede laag van de bevolking
o Correlatie met prestaties op school
vaker anorexia bij mensen die goed presteren op school
Aids
o Vaker onbeschermde seks bij lagere klassen
o Drugsgebruik is anders in lagere klassen grotere kans op aids
2. WAT IS SOCIOLOGIE?
Sociologie is een systematisch onderzoek van de menselijke samenleving. We hebben in de samenleving veel
associatie met de grote culturen. De sociologie gaat de samenleving op kleinere niveaus gaan bestuderen. De
sociologie bestudeert dit op verschillende manieren.
2.1 HET SOCIOLOGISCH PERSPECTIEF:
(Peter Berger)
Dit wordt ook wel de sociologische verbeelding genoemd. We gaan hierop zoek naar de manier waarop dat de
sociale context waarin we leven, op verschillende niveaus, de individuele zaken gaan linken aan een sociale
context.
De invloed van de maatschappij:
Het is niet altijd duidelijk wat de invloed van de maatschappij is. Dit heeft vaak te maken met vrije keuzes en de
sociale context. Deze twee dingen staan tegenover elkaar. We bepalen voor een heel groot stuk wat we zelf
doen, denken. Als we dit gaan bestuderen dan zien we dat de sociale context hier vaak een invloed op heeft.
De omgeving waaruit we komen, de opvattingen, de waarden die er zijn nemen we vaak over.
Onze eigen waarden en normen zijn voor ons vanzelfsprekend. We staan er niet bij stil dat deze van buitenaf
komen. Dus deze zijn een gevolg van de maatschappij waaraan we deelnemen. Voorbeeld:
De opvattingen die iemand heeft over een beroep. We zien dat verpleegkundige voor hun studie
andere dingen denken over wat een goede verpleegkundige is, dan wanneer ze afstuderen. Dit is een
gevolg van het opgeleid worden, stagelopen.
(Emile Durkheim)
Men zegt dat de mens onderhevig is aan sociale factoren. Er werd duidelijk aangetoond hoe sociale factoren
het individueel gedrag gingen beïnvloeden. Het is het karakter van de groepsnormen bij een daad die we in 1 e
instantie zien als een individuele beslissing.
2
,Sociologie
3
,Sociologie
(Wright Mills)
Het onderzoek over werkloosheid:
In plaats van te denken dat het probleem individueel ligt, gaan we kijken naar de maatschappelijke problemen.
Het gebruik van sociologische visie zorgt voor meer inzicht in het functioneren van de samenleving en de wijze
waarop dit het leven van de mens beïnvloed (vrije keuze versus sociale invloed )
Iedereen kan de wereld vanuit een socialistivh perspectief leren zien. Eer zijn 2 verschijnselen die hierbij
helpen:
1. bestaan in de marges van de samenleving
2. doormaken van een sociale crisis
Hoe groter de marginaleit van een individu, hoe beter in staat om sociologisch perspectief te hanteren. Men
kan beter om met sociologische visie als er afstand wordt genomen van eigen gewoontes en ons leven met
nieuwsgeierigheid gaan bekijken.
2.2 HET MONDIAAL PERSPECTIEF:
Het gaat over de plaats van onze samenleving in de wereld en hoe deze invloed heeft op ons leven. De
contacten tussen verschillende landen zijn toegenomen. De verschillen zijn aan het afzwakken door
bijvoorbeeld het ontstaan van het internet. De sociale problemen die wij kennen zijn elders vaak ernstiger.
Bijvoorbeeld:
Vlaanderen: inkomst ongelijkheden valt heel goed mee in vergelijking met Amerika.
Globaal perspectief helpt ons om onze eigen maatschappij beter te begrijpen. Ze kunnen we wat we zelf
evident vinden in vraag stellen, om te kijken of er geen andere manier is hoe we dat kunnen aanpakken.
We kunnen de wereld in drie categorieën onderverdelen:
Hoge- inkomstlanden:
o Deze landen hebben de hoogste algemene levensstandaard.
o 50 landen waaronder Zweden, Nederland, Verenigde staten, …
o Ze leveren de meeste goederen en diensten
o Inwoners bezitten meerdere deel van rijdommen die de wereld te bieden heeft.
o Economisch hebben de inwoners van deze landen het goed.
Middeninkomstlanden
o Ze hebben een levensstandaard die we als we de wereld in zijn geheel bekijken, gemiddeld
noemen.
o 80 landen waaronder veel oost- Europese landen, sommige Afrikaanse landen, latijns-
Amerikaanse landen, …
o Inwoners wonen zowel op het platteland als in steden
o Sommige zijn extreem rijk maar de meeste leven onder slechte omstandigheden
Lage inkomstlanden
o Landen met een lage levensstandaard
o De meeste inwoners zijn arm
o Afrika, Azië
o Sommige inwoners zijn extreem rijk, de meeste leven in zeer gebrekkige omstandigheden. Ze
hebben weinig mogelijkheden om deze gebrekkige omstandigheden te verbeteren.
4
,Sociologie
5
, Sociologie
2.3 PRAKTISCH BELANG SOCIOLOGIE
Het overheidsbeleid:
De sociologie draagt bij het ontwikkelen van het beleid van overheden, wetten en regels. Door de studie van
doelgroepen kan je de manier van aanpak definiëren. Naar gelang het deel van de samenleving dat je wil
bereiken kan je het kanaal, boodschap gaan aanpassen.
Persoonlijke groei:
De persoonlijke groei heeft 4 voordelen:
Kritische houding tegenover wat algemeen aanvaard is
o De evidenties in vraag gaan stellen
Beter zicht op mogelijkheden en hindernissen in het leven
Actieve rol in de samenleving
o samenleving = kaartspel, wij bepalen wat we doen met onze kaarten maar de kaarten worden
uitgedeeld door de maatschappij
In vraag stellen van de eigen manier van leven
o We denken vaak dat onze manier van leven de juiste of de beste is
2.4 ONTSTAAN VAN DE SOCIOLOGIE
Sociologie is ontstaan in de 18e – 19e eeuw. Het is ontstaan op het moment wanneer de maatschappij hier
“nood aan had”. Er waren bepaalde maatschappelijke veranderingen, waardoor het interessant was om de
samenleving te gaan bestuderen.
Door de veranderingen moesten mensen hun vertrouwde omgeving verlaten. Dit zorgde voor een scheiding
tussen werk en privé.
Demografische wijzigingen (= verstedelijking):
Doordat de steden groter werden waren er meer sociale problemen.
Politieke wijzigingen:
Accentverschuiving van ‘morele verplichtingen voor God’ naar ‘eigenbelang’. De menselijke rede is nu een
nieuwe maatstap om de maatschappij te duiden. Dit had als gevolg dat mensen de wereld minder zagen als
door god of lot bepaald.
TOENEMEND BELANG VAN DE WETENSCHAP
Comte stelde dat er 3 ontwikkelingsfasen zijn voor het onstaan van de sociologie:
Theologische fase
o De samenleving bracht Gods wil tot uitdrukking
Metafysische fase
o samenleving = natuurlijk en NIET bovennatuurlijk
Wetenschappelijk fase
6
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper djiendussart. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.