100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting Woordenlijst Algemene celbiologie () voor opleiding BCBT €7,49   In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting Woordenlijst Algemene celbiologie () voor opleiding BCBT

1 beoordeling
 56 keer bekeken  5 keer verkocht

woordenlijst, opgesteld door ikzelf. vat eigenlijk goed de cursus samen qua inhoud (TIP: gebruik deze woordenlijst naast de figuren uit de ppt). Ik heb hiermee een 17/20 kunnen halen in mijn eerste examenkans.

Voorbeeld 10 van de 110  pagina's

  • 1 april 2023
  • 110
  • 2022/2023
  • Samenvatting
Alle documenten voor dit vak (3)

1  beoordeling

review-writer-avatar

Door: leonardvercaempst • 1 maand geleden

avatar-seller
jarnewinderickx
Jarne
Winderickx




CELBIOLOGIE
Woordenlijst + Inhoudstafel

,INHOUD

1. Selectie van celbiologische technieken.................................................................................................................5
1.1 Celcultures......................................................................................................................................................5
1.1.1 Condities van een celculture...................................................................................................................5
1.1.2 Groeisubstraten + procedures.................................................................................................................6
1.1.3 Voor + nadelen........................................................................................................................................7
1.1.4 Celbronnen + celsoorten.........................................................................................................................7
1.1.5 abnormaliteit + merkwaardigheden (tumorcellen)................................................................................8
1.1.6 kwaliteitscontrole....................................................................................................................................9
1.2 microscopische technieken...........................................................................................................................10
1.3 Histo -en- Cytologische technieken..............................................................................................................10
1.3.1 Immunocytochemie...............................................................................................................................10
1.3.2 Microscopische autoradiografie en in situ hybridisatie........................................................................12
1.3.3 karyotypering.........................................................................................................................................13
2. Inleidende Embryologie en Histologie van dieren..............................................................................................15
2.1 Inleiding.........................................................................................................................................................15
2.1.1 Histologie...............................................................................................................................................15
2.1.2 Embryologie...........................................................................................................................................15
2.2 epitheelweefsel.............................................................................................................................................16
2.2.1 Inleiding.................................................................................................................................................17
2.2.2 Dekweefsel / bedenkende epithelia......................................................................................................17
2.2.2.1 Apicale membraan..........................................................................................................................18
2.2.2.2 Lateraal membraan (aan de zijkant)...............................................................................................20
2.2.2.3 Basale membraan............................................................................................................................21
2.2.3 Klierweefsel...........................................................................................................................................22
2.2.3.1 exocriene klieren.............................................................................................................................22
2.2.3.2 endocriene klieren..........................................................................................................................24
2.2.3.3 Myo-epitheel...................................................................................................................................24
2.2.3.4 bloedvaten......................................................................................................................................25
2.3 bindweefsel...................................................................................................................................................26
2.3.1 Inleiding.................................................................................................................................................26
2.3.2 Algemeen bindweefsel..........................................................................................................................28
2.3.2.1 types................................................................................................................................................28
2.3.2.2 ECM.................................................................................................................................................29
2.3.2.3 cellen in het algemeen bindweefsel...............................................................................................30
2.3.3 gespecialiseerd Bindweefsel.................................................................................................................31

1

, 2.3.3.1 vetweefsel.......................................................................................................................................31
2.3.3.2 Kraakbeenweefsel...........................................................................................................................32
2.3.3.3 beenweefsel....................................................................................................................................34
2.3.3.3.1 Bouw van compact beenweefsel.............................................................................................36
2.3.3.3.2 Types van botvorming..............................................................................................................37
2.3.3.3.3 Invloed van stoffen op de ossificatie........................................................................................38
2.4 spierweefsel..................................................................................................................................................39
2.4.1 Inleiding.................................................................................................................................................39
2.4.2 Gladspierweefsel...................................................................................................................................40
2.4.3 Skeletspierweefsel.................................................................................................................................42
2.4.3.1 Bouw van een spiervezel.................................................................................................................44
2.4.3.2 Dwarstreping (figuur zie cursus dia 20)...........................................................................................45
2.4.3.3 zenuwprikkeloverdracht.................................................................................................................45
2.4.4 Hartspierweefsel...................................................................................................................................45
2.5 zenuwweefsel...............................................................................................................................................47
2.5.1 Inleiding.................................................................................................................................................47
2.5.2 Neuronen / zenuwcellen.......................................................................................................................48
2.5.2.1 algemene bouw...............................................................................................................................48
2.5.2.1.1 synapsen...................................................................................................................................50
2.5.2.2 Types...............................................................................................................................................51
2.5.3 Opbouw CZS..........................................................................................................................................51
2.5.4 Neurogliacellen......................................................................................................................................52
2.5.4.1 In het PZS.........................................................................................................................................52
2.5.4.2 In het CZS.........................................................................................................................................53
2.5.5 Meninges / vliezen................................................................................................................................54
3. Algemene celbiologie van Dieren........................................................................................................................56
3.1 celmembranen (+ pompen, kanalen en receptoren)...................................................................................56
3.1.1 Eigenschappen + functies van biologische membranen.......................................................................56
3.1.2 lipide bilaag als basis voor biomembraan.............................................................................................56
3.1.3 Membraaneiwitten................................................................................................................................58
3.2 organellen.....................................................................................................................................................60
3.2.1 overzicht van organellen + onderzoeksmethoden voor intracellulaire transporten............................60
3.2.2 Endoplasmatisch reticulum (ER)............................................................................................................61
3.2.2.1 Ruw endoplasmatisch reticulum (RER)...........................................................................................62
3.2.2.1.1 Co-translationele transport van RER........................................................................................62
3.2.2.1.2 Posttranslationele modificaties in RER.........................................................................................65
3.2.2.2 Glad endoplasmatisch reticulum (SER)...........................................................................................66

2

, 3.2.3 Golgi-apparaat.......................................................................................................................................66
3.2.4 Lysosomen.............................................................................................................................................70
3.2.5 Endosomen, Transportvesikels en Secretorische vesikels....................................................................71
3.2.6 Mechanismen van vesikelstransporten.................................................................................................74
3.2.6.1 Soorten mantel eiwitten.................................................................................................................74
3.2.6.2 Aanmaak / assemblage van mantel................................................................................................75
3.2.6.3 Docking van secretorische vesikel...................................................................................................76
3.2.6.4 Fusie van membraan en vesikel......................................................................................................76
3.2.7 Mitochondria.........................................................................................................................................78
3.2.7.1 Eiwitimport in matrix.......................................................................................................................79
3.2.7.2 oxidatieve fosforylatie.....................................................................................................................80
3.2.8 Peroxisomen of microbodies.................................................................................................................81
3.3 cytoskelet......................................................................................................................................................82
3.3.1 functies en soorten................................................................................................................................82
3.3.2 actine-filamenten / microfilamenten....................................................................................................83
3.3.2.1 Opbouw...........................................................................................................................................83
3.3.2.2 actine bindende eiwitten................................................................................................................84
3.3.2.3 Celmigratie......................................................................................................................................87
3.3.2.4 Actinefilament bindende eiwitten (deel 2).....................................................................................88
3.3.3.5 Rol van actine in celadhesie en cel-substraat adhesie....................................................................90
3.3.3 intermediaire filamenten (IF)................................................................................................................91
3.3.4 microtubuli............................................................................................................................................92
3.3.4.1 Structuur van MT.............................................................................................................................92
3.3.4.2 Centrosomen, centriolen,….............................................................................................................94
3.3.4.3 MT bindende eiwitten.....................................................................................................................96
3.3.4.3.1 Motor eiwitten.........................................................................................................................96

3.3.4.3.1.1 Kinesine...........................................................................................................97
3.3.4.3.1.2 Dyneïne...........................................................................................................98
4. celbiologie van Planten.......................................................................................................................................99
4.1verschil plant en diercel.................................................................................................................................99
4.2 kern / nucleus...............................................................................................................................................99
4.3 Plastiden......................................................................................................................................................100
4.3.1 chloroplasten (groene plastiden)........................................................................................................100
4.3.2 Chromoplasten....................................................................................................................................101
4.3.3 leukoplasten........................................................................................................................................102
4.4 mitochondria...............................................................................................................................................103
4.5 Vacuoles......................................................................................................................................................103

3

,4.6 ER+ Golgi-apparaat.....................................................................................................................................104
4.7 Cytoskelet...................................................................................................................................................105
4.8 Plasmamembraan.......................................................................................................................................105
4.8.1 PM- eiwitten........................................................................................................................................106
4.8.2 Plasmodesmata...................................................................................................................................108




4

,1. SELECTIE VAN CELBIOLOGISCHE TECHNIEKEN

1.1 CELCULTURES


1.1.1 CONDITIES VAN EEN CELCULTURE




Cellijnen - verzameling gelijke cellen die na het kweken van
een celcultuur worden ‘geoost’

- stabiele cellijnen : kunnen ++++ delen met
onbeperkte levensduur

Vertebraten - gewervelden

Virale oncogenen Belangrijk voor het maken van onsterfelijke cellen (=
immortalisatie)

EMEM (Earle’s Minimum Essential Medium) Bevat isotische zouten + energiebronnen +
essentiele AZ en vitamines en serum (geïsoleerd uit
bloed en bevat groeifactoren

Crisis van een celculture Het selecteren van cellen uit een celculture

Senescence Verouderen + afsterven van cellen

Confluente laag / confluentie Een monolage laag die gevormd wordt (heel het
oppervlak zit vol met cellen die niet in 3D
voorkomen)

Wanneer 100% van celoppervlak benut wordt

Monolaagcultuur celcultuur bestaande uit 1 laag cellen

Kolonies van cellen Kleine groepjes van cellen

In vitro Buiten het lichaam / biologische context

In vivo In het lichaam

Isotonische zouten Dient als buffering van het MEM

Zouten = ipv zuur of base (deze vernietigen de cel)

Serum Geïsoleerd uit bloed + bevat belangrijke
groeifactoren

Afplakking Buiten houden van schimmels en andere

5

,Primaire celculturen Worden rechtstreeks uit het weefsel gemaakt




1.1.2 GROEISUBSTRATEN + PROCEDURES




Anoïkis Geprogrammeerde celdood / apoptose

Adherente celcultures Aan elkaar gebonden

Coating Laagje geven aan je materie zodat cellen erop
kunnen groeien (kan adhv Poly-D-lysine of collageen,
…)

Coating adhv collageen Om in vitro situatie na te bootsen in een in vivo
situatie

ECM (extra cellulaire matrix) Zie later in cursus

Feeder cellaag Geven signalen aan groeinde celcultuur

Bevind zich op het materie

Geconditioneerd milieu Milieu met goede eigenschappen voor te groeien

Aspecifieke interactie Celspreiding en cellulaire adhesie toelaten

Cellulaire adhesie + celspreiding Zie later in cursus

Specifieke interactie Tussen cel + onderliggende cellen (+ ECM)

Zorgt voor een differentiatie-inductie door stimulatie
van basaal lamina

Basaal lamina Geeft instructies aan de cel

Vaak een begrenzing tussen 2 weefsels

Contactinhibitie cellen delen zich niet meer verder wanneer alle
plaats benut is

Celprofilatie = celdeling

mitogenen Beinvloeden de celdeling


6

,In dense foci Het 3D groeien van tumorcellen

Cysten Holte die omrind is door bindweefsellaag cellen

Suspensie cultures Celcultuur met een medium

Celtransfer Cellen uit de culture halen

Trypsine – EDTA T: maagprotease + degradeert sommige oppervlakte
eiwitten

E: zondert Ca + Mg af waardoor zwakkere bindingen
ontstaan (hierdoor kan Trypsine beter zijn werk
doen ) + komen samen voor met E-caderine (zie heel
veel later)

Intercellulaire adhesie Tussen de cellen

Degradatie van eiwitten Eiwitten die hun werking verliezen

Meercellige aggregaten Meerdere soorten cellen

Focaal Lokaal / op 1 welbepaald gebied




1.1.3 VOOR + NADELEN




Homogeniteit 1 type van een soort cel

HEPA High Efficiency Particulate Air




1.1.4 CELBRONNEN + CELSOORTEN




Self-renewal Kan zich herstellen en blijven delen

Committed precursor Dient als ‘tussencel’

= overgang tussen stamcel + gedifferentieerde cel


7

,Stamcel Onbeperkt delen + zijn verantwoordelijk voor
aanmaak van gespecialiseerde cellen

Differentiatie Via celdelingen een gespecialiseerd celtype vormen

Totipotente stamcel Zorgen voor embryonale weefselopbouw

Cel die kan uitgroeien tot een organisme

= de zygote

Pluripotente stamcellen (PSC) Gespecialiseerde totipotente stamcellen

Multipotente stamcellen Gespecialiseerde pluripotente stamcellen

Bv: bloedstamcel (specialiseert zich dan in cellen:
rode + witte bloedcellen en bloedplaatjes )

Embryonale stamcel (ESC) = moeder van alle stamcellen

Differentieerde Blastocyt

Differentieert zich in macrofagen, neuronen,
vetcellen, gladde spiercellen,…

Somatische cel Gedifferentieerde cel die geen functie heeft voor
voortplanting

Transcriptie factoren van Yamanaka Nucleaire factoren die bij samen voegen van een
IPSC en somatische cel een embryonale stamcel
vormen

Organoïden synthetische organen

Gen targetting Genen gaan targetten en ze zo vervangen of
herstellen

Screening van geneesmiddelen Testen van geneesmiddelen op organoïden

LAMB3 Oorzaak van epidermolysis bullosa (huid komt los en
UV,… kan binnendringen in lichaam)

Retrovirus Eenvoudig virus




1.1.5 ABNORMALITEIT + MERKWAARDIGHEDEN (TUMORCELLEN)




8

, Proliferatie Verspreiding van cellen (/ celdeling)

Bij tumorcellen via groeifactoren

Autocrien Zelf gesynthetiseerd

Paracrien Aangemaakt door naburige cellen

Tetratoom Tumor van geslachtscellen + vertonen plaats
specifieke differentiatie

Ectopisch Op niet-originele plaats inspuiten,…

Orthotopsich Op originele plaats inspuiten,….

Myoblast vs myotube Zie later




1.1.6 KWALITEITSCONTROLE




Contaminatie = besmetting

Mycoplasma ’s / PPLO (pleuropneumonia-like Soort micro-organisme die antibiotica resistent is
organisms )
Zijn parasitair en verstoren het cellulair metabolisme
(verzuren het milieu) en zijn moeilijk detecteerbaar
en ook moeilijk elimineerbaar

Intracellulair In de cel

HeLa = klassieke cellijn afgeleid van de humane cervix
tumor

Karyotypering Meet de genetische zuiverheid, homogeniteit en
stabiliteit van een celculture

Adhv vormen van + aantal chromosomen

PCR (polymerase chain reaction) Zie cursus

Doel = snel reproduceren van een stukje DNA

Primers Markeren het gebied dat je wilt kopiëren, vernielen,


Inherente genetische instabiliteit = genotype van gecultiveerde cellen die evolueren


9

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

√  	Verzekerd van kwaliteit door reviews

√ Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jarnewinderickx. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 85651 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€7,49  5x  verkocht
  • (1)
  Kopen