Deel 2: Functionele eigenschappen van cellen in een weefsel
2.1 Epitheelcellen: integratie van transportmechanismen (EPITHELEN NIET VANBUITEN LEREN)
Transcellulair transport = doorheen de cellen
Paracellulair transport = tussen de cellen door à altijd passief
-> tight epitheel: weinig paracellulair transport
-> leaky epitheel: veel paracellulair transport
A) Epitheelfysiologie
Epitheel = barriere tussen compartimenten
-> contact tss intern (lichaams) en extern
-> assymetrische transportcellen (= bepaalt transport van gassen en stoffen)
-> produceren specifieke vloeistoffen (Bv. endolymfe, cerebrospinaal vocht)
Toepassing: Carcinoom
= abnormale groei van epitheelcel
-> verlies van contact-inhibitie (= groei stopt als cellen elkaar raken)
• Tight junction
= koppelen cellen mechanisch aan elkaar
à bepalen de doorlaatbaarheid v/h epitheel (paracellulair transport)
à polariseren membraan
Electrofysiologie
• Transepitheliale potentiaal (VTE)
= ladingsverschil dat gecreerd wordt door selectief transport van ionen
à door netto verplaatsing van lading over epitheel
à tussen lumen en interstitiele ruimte
à Vm aan basale en apicale membraan zijn verschillend!
• Transepitheliale weerstand
o Tight epitheel: geen transcellulair transport
à hoge weerstand
à hoge VTE
o Leaky epitheel: epitheel is relatief doorlaatbaar voor ionen
à lage weerstand
à lage VTE
32
,• Polarisering
= verschillende samenstelling van kanalen aan apicale en basolaterale zijde
à Na/K-ATPase = drijvende kracht voor transepitheliaal transport
à voor negatieve VTE moet gNa>>gK
o Ussing model voor Na-reabsorptie
Basolateraal:
1. Na/K exchanger
-> efflux 3 Na en influx 2 K
2. K-kanalen
-> efflux 2 K
Apicaal:
3. Na-kanalen
-> influx 3 Na
Paracellulair:
4. Cl-transport
TOTAAL: positieve stroom (Na+)
à Na-gradient is drijvende kracht voor influx Na+ langs apicale zijde
à netto-verplaatsing van lading zorgt voor transepitheliale potentiaal
à transepitheliale potentiaal is drijvende kracht voor Cl-transport
o Na absorptie en K secretie i/d nier en dikke darm (ter illustratie)
o Glucose opname in nier en darm VS Cl-secretie door zweetklieren (ter illustratie)
33
, B) Water transport
Transport van H2O is ALTIJD passief!!!
-> volgens osmotische gradient
-> er zijn geen ATPasen die water transporteren
- Waterpermeabel epitheel = transport van isotoon vocht (H2O + zout)
Bv. proximale tubulus (nefron)
- Waterimpermeabel epitheel = transport van zout (zonder H2O)
Bv. lus van Henle (nefron)
• Aquaporines (AQP)
= waterkanalen waardoor passief transport van water, ureum, glycerol… mogelijk is
à antidiuretisch hormoon (ADH) verhoogt het aantal AQP à water-absorptie stijgt (anti-diurese)
Bv. AQP1-4 (waterreabsorptie door nierepitheel)
• Geregelde waterabsorptie i/h distale deel v/h nefron
o Diurese = afvoeren van water/urine uit het lichaam
-> ENaC: apicale Na-influx
-> AQP2: intracellulair (geen opname van water)
o Anti-diurese à H20 retentie
-> EnaC: apicale Na-influx
-> AQP2: in apicale membraan
à absorptie water
à regeling via ADH
C) Na+ absorptie in de nier
Inleiding nierfysiologie
In het nefron wordt plasma gefilterd en geconcentreerd tot urine door de glomerulus
-> filtraat (urine) komt in verzamelbuis terecht
-> gaat naar blaas
Meeste Na-reabsorptie in proximale tubulus + lus van henle
Minder dan 10% reabsorptie in distale tubulus en collecting duct
à MAAR regulatie door hormonen in distale tubulus
34
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper KN27. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,39. Je zit daarna nergens aan vast.