VERDIEPENDE INTELLECTUELE RECHTEN
Tekeningen- en modellenrecht
Is een industrieel eigendomsrecht. Is bezig met een ‘revival’ doordat het men begint te zien als
een redmiddel voor merken (want je hebt verval van merk als je dit niet gebruikt, gebruiksplicht
(5j). In tekeningen en modellen heb je die gebruiksplicht niet). W ook veel gebruikt omdat je het
gemeenschapsrecht hebt hier en dit is niet zo duur. Interessant dus om vormgeving te
beschermen als tekeningen & modellen. Gaat over visueel waarneembare vormgeving. Je hebt
ingeschreven modellen. Je krijgt een vaste datum. Makkelijker dus om te bewijzen dat je de
eerste bent (tegenpartij moet dan tegendeel bewijzen)
Beschermingsmogelijkheden
- Beneluxmodel
- Internationaal depot
- Gemeenschapsmodel
(niet-ingeschreven en/of ingeschreven)
Stel dat ik een schoen heb ontworpen en ik dit wil beschermen. Als je kiest voor modellenrecht.
Heb je 2 mogelijkheden: Benelux of gemeenschapsmodel.
Benelux: zelfde principe als Benelux merk: Beneluxbureau intellectuele eigendom in Den Haag.
Geldt in de drie landen Benelux. Ben je ni alleen actief in deze landen (vb ook Polen), dan kan je
kiezen voor een gemeenschapsmodel. Als je hiervoor kiest heb je keuze tussen 2 soorten
modellen: ingeschreven of niet-ingeschreven. Bij Benelux MOET je DEPONEREN (anders heb je
geen bescherming, depoot is vw voor bescherming.
Ingeschreven: je moet naar Europees modellenbureau gaan (zelfde org als Europees
merkenbureau) en daar uw model deponeren en dit is dan ingeschreven en geldt voor de 27 ls
EU.
Niet-ingeschreven: je hebt bv kledingproducenten. Groot probleem van hun is dat deze heel veel
op de markt brengen. Je had daar veel seizoenen (vb wintercollectie). Er w een heel jaar door
geproduceerd. Er hangen steeds nieuwe kleren. Als je deponeert als ingeschreven model (zowel
Benelux als gemeenschapsmodel), dan zit je met het probleem dat je product maar drie
maanden meegaat terwijl dit wel veel geld kost. EU heeft daarom een niet-ingeschreven
gemeenschapsmodel gemaakt; als je nieuwe trui creëert en deze openbaar (ter beschikking
stellen van publiek) maakt en dit voor eerste keer in de EU, krijg je auto bescherming in ls EU. Je
hebt hier dus geen formaliteiten. Moet wel aan de beschermingsvw voldoen (zie later). Je moet
het gwn openbaar maken. Wel rekening houden dat dat systeem ook beperkingen heeft. Duur
modelrecht maar heel kort; 3j bescherming. (terwijl ingeschreven max 25j is). Daarnaast ga je
alleen kunnen optreden tegen een echte inbreukmaker (aantonen dat model is
gekopieerd/nagemaakt), anders bij ingeschreven (kan je ook optreden tegen iemand die iets
heeft gemaakt dat lijkt op jouw model).
Je kan ook cumuleren. Je kan kiezen om schoenen zowel te beschermen als Benelux als
gemeenschapsmodel. Je kan het allemaal combineren. De facto heel veel ingeschreven
gemeenschapsmodellen (want 27 ls door 1 aanvraag + prijs is niet zo hoog)
,Internationaal depoot: we hebben GEEN int model. Internationaal depoot (hebben we gezien
vorig jaar bij merken); hierdoor kan je 1 aanvraag doen voor zowel benelux- als
gemeenschapsmodel als bescherming in USA en Canada via 1 aanvraag.
Beneluxmodel
Komt bijna volledig overeen met gemeenschapsmodel (wat in de rl en verordening staat is nl
volledig identiek, volledig materiaal recht is dus identiek). Wat we hier dus zien geldt ook dus
voor gemeenschapsmodel!
Bronnen
- Benelux-Verdrag van 25 februari 2005 inzake de intellectuele eigendom (merken en
tekeningen of modellen) (BVIE) (in werking: 1 september 2006) (voorheen: BTMW) à we
hebben modelwetgeving voor de 3 landen in de Benelux. Systeem van alles of niets (voor
alle 3 landen, of niet)(bij nietigverklaring: ook voor alle drie de landen!). Regels voor
Beneluxmodellen beginnen met een 3). Voor dat Beneluxverdrag hadden we al uniforme
wetgeving (die geldt nu niet meer) (BTMW). Gevolgen van die wetgeving; wil je
bescherming in Benelux, dan bezit je het voor de drie landen!
- gevolgen Beneluxwetgeving (Benelux Gerechtshof) à ook een gevolg van de wet is dat
Benelux Gerechtshof. Dat hof mag vragen ivm uitleg beantwoorden inzake intellectuele
eigendom. Al de materies die uit de RL komen, daar moet je NIET naar Benelux
Gerechtshof voor, MAAR rechtstreeks naar HvJ. Als je dit niet wist en je stelt vraag aan
het BEN Hof, dan moet het Hof dit verplicht doorgeven aan het HvJ. Heeft BEN Hof dan
nog functie als uitleggend hof? Ja voor hetgeen dat niet geharmoniseerd is bv het
houderschap (wie heeft de rechten? De WG? De WN?), ook de procedure (hoe krijg je
Beneluxmodel, wat moet je ervoor doen?) is nog niet geharmoniseerd.
- Wil je merk, dan leg je het neer bij Beneluxbureau. We hebben echter gezien dat als deze
het MERK weigert, je tegen deze beslissing in beroep kan gaan en dit bij
Beneluxgerechtshof (heeft 2 kamers; je gaat bij de tweede kamer voor beroep) en dan
kan je nog rechtsvragen stellen die je hebt van de tweede kamer aan de eerste kamer.
Prejudiciële vragen w gesteld aan de eerste kamer. Wat bij modellen ipv merken? Heeft
ni echt veel betekenis meer, aangezien je model krijgt zonder veel controle, Hof moet
niet toetsen aan de beschermingsvw (je kan dus iets deponeren dat allang bestaat) moet
gwn kijken of het niet strijdig is met OO of goede zeden. Doordat er geen controle is, is
er ook geen reden om ertegen in beroep te gaan; Enige reden voor beroep is als bureau
zegt dat strijdig is met OO en goede zeden (gebeurt eig nooit). Bij een
nietigheidsprocedure zal er wel een controle zijn mbt de vw, maar dit kan niet bij het
Hof! Je moet daarvoor naar een rechter (zal normaal in de toekomst wel veranderen).
Iemand die jouw schoen deponeert, daarvoor kan je een zelfstandige
nietigheidsvordering instellen.
- URVIE (uitvoeringsreglement) à niet echt belangrijk voor ons. Vb hoe model
deponeren? Wanneer is bureau open?
- Regels van de Directeur-Generaal à gwn praktische regels, nb
- art. XI.163 WER à voor de procedure kijken naar eigen nationaal recht! Je moet bv
kijken naar boek 17 (vordering tot staking zoals in kortgeding (vordering bij namaak zijn
procedures zoals in kortgeding (nog steeds ten gronde). Boek 15 zijn strafbepalingen.
Essentie 163 is materieel recht zit in Beneluxverdrag en procedureel moeje kijken naar
boek 17, 15 en Ger. W; regels procedure zijn dus niet geharmonsieerd. Is nat recht.
, - * bevestiging regeling in het BVIE
- * met voorbehoud:
§ vordering tot staken zoals in kortgeding (Boek XVII WER)
§ de uitoefening van toezicht en de opsporing en vaststelling van de inbreuken en
de toepasselijke sancties (Boek XV WER)
• Modellenrichtlijn 13 oktober 1998
• Richtlijn handhaving van 29 april 2004 à in Beneluxverdrag zitten maatregelen die je
kan vragen bij inbreuk en deze hebben we moeten gelijk maken met deze richtlijn
- Schikking van ‘s Gravenhage van 28 november 1960
- Akte van Genève van de Schikking van ‘s-Gravenhage betreffende het internationaal
depot van tekeningen of modellen van nijverheid (1999)
- Overeenkomst Locarno van 8 oktober 1968 à classificatieovereenkomst; Als je model
deponeert, dan moet je in depot altijd aangeven op wat je bescherming wilt. Deze
overeenkomst bevat allerlei classificaties daarvoor.
Het beschermde voorwerp
- Volledig geharmoniseerd
- Tekening of model= het uiterlijk van een voortbrengsel of een deel ervan
- een tekening (2 D) of model (3 D)
- Wat moet men nu verstaan onder:
1. het ‘uiterlijk’
2. van een ‘voortbrengsel’?
Een tekening of model is het uiterlijk van een voortbrengsel of van een deel van het
voortbrengsel (vb schoen à je kan het volledig uiterlijk beschermen of alleen de hak). Europees
spreekt men meestal enkel over modellen (en niet tekeningen (verschil tekenigen en model:
tekening is 2dimensionaal (vb print op een trui of afbeelding op shirt)) en voor ons is een model
driedimensioneel (vorm, omtrek van iets). Bij europees model begrip valt zowel tekening en
model begrepen vanuit Beneluxterminologie. Je kan zowel 2dimensioneel als 3dimensioneel
beschermen.
Het ‘uiterlijk’
Uiterlijk: twee- en/of driedimensionaal (vb van een tekening (print behangpapier). Je moet ook
altijd het voortbrengsel aanduiden (vb bescherming voor driedimensionele (vorm) van een kan,
niet wat op de kan staat). Je kan ook voor beide bescherming vragen (drm gwn model vb
opblaasbare stoel: vragen bescherming vorm stoel en kleuren op de stoel (de tekening), dus
zowel 2- als 3dimensionaal. Uw beschermingsomvang verschilt ngl wat je vraagt. Men deponeert
vaak in zwart, wit want als je kleuren claimt, dan beperk je beschermingsomvang.
- het uiterlijk wordt afgeleid uit de kenmerken vanmet name:
- de lijnen (2 D) à kan een motief zijn
- de omtrek (3 D) à vb vorm koffiekan
- de kleuren (nooit op zich) à in tekening- en modellenrecht daar kan je niet
ALLEEN bescherming vragen voor kleuren (verschil met merk). Je kan wel een
uiterlijk hebben waar kleuren deel van uitmaken (vb adidas à wit met 3 zwarte
strepen)
- de vorm (3 D)
, - de textuur à
- de materialen à vb waterslang; als der geen water inzit is die kort. Komt er
water in, dan wordt die lang. Als die kort is, is het makkelijk op te rollen. Werd
gedeponeerd als model. Het uiterlijk leid je af uit de structuur en materialen.
van het voortbrengsel zelf en/of de versiering ervan
à Textuur en materialen leid je het af uit de materialen waaruit het gemaakt is, de stof.
à HvJ: ALLEEN WAT JE ZIET, KAN BESCHERMING KRIJGEN; tastmodellen kunnen ni beschermd w
door modellen en tekeningen. Dus je kan niet iets beschermen daje niet ziet maar wel voelt.
- het uiterlijk omvat ieder element dat visueel kan w waargenomen (niet smaak, geluid of
reuk) à zelfde bij het auteursrecht (Levola-zaak), ja kan die zaken niet obj vaststellen, er
is altijd iets subj. Geluiden kan je niet beschermen via modelrecht want kan je niet zien.
- Bescherming van het uiterlijk op zich (niet tijdens gebruik) à tegen beslissing bureau
Allicante kan je in beroep gaan bij gerecht Europese Unie of bij HvJ (maar enkel mbt
rechtsvragen, NIET de feiten)
à zaak gerecht Europese Unie. Modelhouder wou ook
bescherming voor het feit dat er een vloeibare vulling in het koekje zit. Gerecht Europese Unie;
zoals je het gedeponeerd hebt (half koekje waar iets uit loopt), is dit niet het uiterlijk van het
koekje (want uiterlijk is het volledige koekje) zoals het is voor het breekt, vooraleer je het opeet.
- Bescherming voor een concreet uiterlijk à “bescherming van deze afstandsbediening
zoals ze er zo uitziet”, idee erachter kan je niet beschermen
- Geen bescherming voor ideeën/gedachten
- Geen bescherming voor kleuren op zich
- Wat met stijl? à vb mode, interieur à modellenrecht beschermt geen stijl (parallel met
auteursrecht)
- kan deel uitmaken van algemene indruk model à je krijgt alleen bescherming
voor uw concreet voortbrengsel; bepaalt natuurlijk wel voor stuk mee het
uiterlijk. Iemand anders kan dus zelfde stijl hebben. Je kan een specifieke
sportschoen die wit is en bepaalde tekeningen heeft wel beschermen, maar het
idee van een witte sportschoen kan je niet beschermen. Een paar jaar geleden
waren bruine schoenen met witte zolen een rage. Je kan die concrete schoenen
die die stijl incorporeren wel beschermen, maar dan is er gewoon bescherming
voor die concrete schoen.
- niet op zich à het kan deel uitmaken van algemene indruk model. Dus als een
stijl onderdeel is van een stuk met spec elementen, tekeningen, logo’s, etc. kan je
dat spec uitziende stuk wel beschermen.
Er zijn een aantal zaken die een uiterlijk zijn van iets. Zie hieronder:
woorden vormen op zich geen model, maar wel mits grafische vormgeving.
Vormgeving van het woord dat gedeponeerd is als model. Dit is het uiterlijk van iets
