18DE EEUW: DE ARCHITECTUUR VAN HET VERLICHTINGSDENKEN
Architecturale productie van 18de eeuw
Rationele benadering van architectuur
Vormentaal -> ARCHEOLOGISCH NEO-CLASSISISME
- Hernieuwde interesse in “oorspronkelijk” classicisme
Rationele benadering van inspiratiebronnen
Vitruvianisme -> niet enige referent
- Architectuurgeschiedenis + archeologie incl. buiten Rome en canon
(Egypte, China, Griekenland)
Klassieke canon -> loslaten
Functie -> RADICAAL NEO-CLASSISISME
- Essentie van architecturale project zit in functionele programma ->
ornament weren
Architectuur herleiden tot essentie
Barok : Retoriek, propaganda
Constructie -> GRIEKS-GOTISCH STRUCTURALISME
- Zoektocht naar fundamenten van Westerse bouwmethodes + evolutie/
transformatie
Grieks zuil/architraaf model
Gotische skeletbouw
Vernieuwde appreciatie voor Gotiek -> nieuwe architectuurtaal
Norm
Esthetische benadering van de architectuur
Kunst + architectuur als object van esthetisch genoegen
Uitdrukking van politieke/religieuze ideologie
Alexander Pope, Essay on Criticism, 1711:
- Subjectieve component -> Schoonheid norm
Herbronning:
- Pitturesque, Primitivisme (exotisme), Ruïne-esthetiek
ARCHEOLOGISCHE NEO-CLASSICISME
Ontstaat uit fundamentele interesse voor architecturale object zelf
- Wetenschappelijk bestudeerde vormentaal van object
Grand Tour -> architect in staat om te reizen
- Ontdekt verschillende architecturale stijlen
- Opgericht door Franse Académie
Historicisme als antwoord op eisen Verlichting -> Reactie op:
- Decadentie van Barok
- Formalisme van Renaissance
Doorgedreven historische interesse in oorsprong Legitimatie via
associatie met verleden
Fundamenteel moderne attitude
- Begrip van oorsprong + evolutie als factor voor transformatie centraal
staat
Beperkt zich niet tot Klassieke Oudheid en vormentaal
Academies (FR-ENG-IT):
- Evolutie: theoretische -> empirische studie in situ
Prix de Rome
1
, Romeinse Académie
Internationaal netwerk van academies
- Rond park van villa Borghese
Vertrekpunt -> archeologische expedities
- Nieuwe sites/gebieden: Griekenland, Kroatië, Oosten
- Architectura minor: woonhuizen -> Pompeï, Herculaneum
Debat over superioriteit -> Griekse/Romeinse architectuur
- Winckelman vs. Piranesi
Concorsi Clementini
- Voorloper Beaux-Arts training
- Wedstrijden van paus Clemus
- Studenten met elkaar in competitie gaan
Functioneren nog steeds -> niet meer volledige 18 de -eeuwse systeem
- Jaarlijks jonge onderzoekers: domein architectuur, kunst, archeologie,
theologie, geschiedenis
ROBERT ADAM: Engeland
4 jaar in Italië -> verschillende architecturale expedities
Aandacht voor interieurontwerpen van woningen
- Antiek en renaissance -> Raffaël, Bramante
Klassiek woonhuis
1764:
- Ruins of the Emperor Diocletian at Spoleto -> Split
Inspiratiebron voor grootste domestiek architectuur
Bekritiseerd op Vitruvianisme -> Pallandianisme
Decoratie: Variatie op de ‘norm’
ADAM: Kenmerken neo-classiscme
Invloeden -> diverse plaatsen
Antichambres -> diverse grondplannen
Exedrae, zuilenscherm, doorzichten
Appartementen
- Aaneenschakeling vertrekken die op elkaar volgen
- Stippelen parcours uit -> publiek tot privaat
Appartement d’apparat (publiek)
Appartement de socièté (vrienden)
Appartement de famille (privaat)
Inspireert op variaties klassieke ornamenten
- Gecanneleerde Dorische zuilen
- Zuilen met spiraalvormige cannelures
Syon House, Middlesex eind 18de eeuw
GRONDPLAN
Voor ingreep
- Sequentie rechthoekige vertrekken met enfilade
- Vierkante binnenhof
Na ingreep
- Rotonda bereikbaar via 4 vleugels -> niet gebeurt
Salon à l’Italienne
- Alle vertrekken herorganiseren
Variëren in omgang
Cirkelvormige, rechthoekige met exedrae, ovaal, vierkant
Great Hall -> inkomsthal
Rechthoekige basis
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lieshelsen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.