DE VERWETENSCHAPPELIJKING VAN ARCHITECTUUR IN RENAISSANCE
Etymologie en historische context
▪ 15e eeuw Italië: Rinascimento/renaîtree
- Letterlijk -> Wedergeboorte van klassieke oudheid
▪ Geen kopie van antieken -> Een construct
- Voortbouwen, verbeteren en vernieuwen van antieke architectuur tot ideaal
- Emulatie
Bewuste vernieuwing
- Lost in translation
Misinterpretaties waarop wordt voortgebouwd
▪ Kunststroming
- Ontstaat vanuit radicale breuk met laatmiddeleeuwse cultuur
- HUMANISME (Cicero en Aristoteles)
Humanisme:
▪ Filosofische studie
▪ Opvatting van werkelijkheid
- Verklaringsmodel op de mens gericht -> Mens als maatvoering
▪ Oorspronkelijk
- Optimale ontwikkeling van menselijke mogelijkheden
Door combinatie van kennis en deugd
- Levensbeschouwing
Vertrouwt op vermogen van mens om zelf zin te geven aan leven
- Teruggrijpen -> Oudheid als cultuur-/vormingsideaal
Aristoteles
Aristoteles:
▪ Geen onderscheid tussen vrije kunsten en ambachten
▪ Gelijke opdeling -> universele kunsten met intellectueel, praktisch en productief nut
▪ In Architectuur:
MIDDELEEUWEN
- Ambachten (gesloten systeem)
- Bouwmeester = leiding over architecturaal project
Bedenker + actief op werk
RENAISSANCE
- Architect = bedenker, geen uitvoerder
- Heruitvinding Lineair perspectief
Wetenschappelijk/ theoretisch voorontwerp
- Wetenschappelijke benadering
Intellectuele praktijk + object van studie
Bouwt voort op Vitruvianisme = enige overgebleven traktaat
- Maatschappelijk/ politiek aspect
Ideale maatschappij vormgeven -> goede ordening van samenleving, stad…
Città ideale
Firenze
▪ Oorsprong renaissance
▪ 14e eeuw: Belangrijk intellectueel en economisch centrum (wol en textiel)
▪ 15e eeuw: ontstaan financiële sector
▪ Groeit tot cultureel labo -> machtige families die elkaar met cultuur beconcurreren.
▪ Antieke invloeden
1
, De Medici
▪ Oprichters financiële sector
▪ Groot kapitaal -> investeren in kunst en architectuur
▪ Gedreven door ethiek van Aristoteles -> Magnificenza
- Is de taak van iedere burger, die financieel goed voor staat + hoge sociale functie
heeft, om bijdrage te geven aan de soc-eco status + bouwprojecten v/d
maatschappij
DE VROEGE RENAISSANCE IN FIRENZE: Brunelleschi en Alberti
Brunelleschi
▪ Florentijns (1377 – 1446)
▪ Ambachten: beeldhouwer en goudsmid
▪ Interesse voor geometrie
- Architecturale projecten op wetenschappelijke manier benaderen
▪ Appreciatie v/d concurrenten
- Manetti: wijdt een biografie aan Brunelleschi
Vitta di Filippino Brunelleschi, 1480
- Vasari: neemt hem op in Le Vite de' più eccellenti pittori, scultori, e architettori da
Cimabue insino a' tempi nostri, 1550
- Alberti
De Pictura
▪ Kenmerken
- Lineair perspectief
- Proportie
- Constructieve kennis van verschillende stijlen/periodes
Vernieuwingen door verschillende stijlen met elkaar te combineren
“beste van alles”
- “Klassieke” vormentaal
Eenvoudig qua inzichten
- Materiaalkeuze
Leesbaarheid
Zuivere, uitgepuurde architectuur
- Deconstructie en uitzuivering
Al zijn projecten zijn aanpassingen/vernieuwingen (respect
Krachtlijnen w behouden + in een klassiek jasje
Firenze, Duoma Sta Maria del Fiore 1420 – 1436
▪ Grootste sinds pantheon
▪ Koepelkerk niet typisch voor renaissance
▪ Gekozen voor uitbreiding van de kerk
- Schip = langer
- Middenschip = breder
- Transept = breder
Gevolg: overspannen ruimte van koepel =
groter -> instorten!
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lieshelsen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,59. Je zit daarna nergens aan vast.
