Samenvatting

samenvatting virologie

0 keer verkocht

Instelling
Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)

alles uit les te kennen voor examen

[Meer zien]

Voorbeeld 4 van de 88 pagina's

Bekijk voorbeeld

Geupload op 11 april 2023
Aantal pagina's 88
Geschreven in 2021/2022
Type Samenvatting

virologie
samenvatting

Volgen

juliettevanvries Lid sinds 2 jaar 52 documenten verkocht

€16,79

In winkelwagen

Opslaan

100% tevredenheidsgarantie
Direct beschikbaar na je betaling
Lees online óf als PDF
Geen vaste maandelijkse kosten

1. Les 1: Inleiding
1.1. Geschiedenis van de virologie:
Het doel van virussen is NIET schade aanbrengen
= Virussen zijn meestal vrij onschuldig, en willen mensen niet ziek maken
 Alleen jonge en domme virussen maken mensen ziek, want als de gastheer ziek wordt en
uiteindelijk dood gaat kan het virus zich ook niet meer voortplanten.
DOEL virus: genetisch materiaal vermenigvuldigen en zijn genetische info doorgeven van de
ene naar de andere soort. Hiervoor heeft hij de gastheer nodig.
DISCUSSIE: is een virus een levend wezen? Voor Van Ranst wel omdat het genetisch materiaal
heeft en de bedoeling zich te vermenigvuldigen
Pioneers in virologie: Adolf Eduard Mayer, Ivanovski & Beijernick hebben virussen ontdekt dmv.
boomblaadjes
o Mayer: Ontdekt dat bij tabaksplanten een ziekte voorkwam
 na smeren van fijngemalen zieke blad (extract) naar gezonde blad werd deze ook
ziek  nog niets met virologie te maken, ontdekte gewoon dat het overdraagbare
ziekte was
o Ivanovski: besmette tabaksplant door filter duwen die bacteriën ging tegenhouden.
 filtraat zonder bacteriën dat op gezond blad terechtkwam, maakte dit ook zien
 moest dus iets anders zijn dan bacteriën wat infectieus was
o Beijernick: ging daaraan de naam virus geven
Zo werd voor het eerst het woord virus gebruikt wat ‘vergif’ betekent in het latijn.
-> tabakmosaikvirus werd ook als eerste in beeld gebracht

Virologie is pas bekend geworden rond 1940  dan belangrijke tak in wetenschap
Bacteriologie, parasitologie en mycologie al veel vroeger.

Bekende virussen doorheen de geschiedenis:
o Polio(myelitis) = kinderverlamming, tast de bezenuwing van spiergroepen aan (1/100)
 is bijna helemaal uitgeroeid
 kwam voor per regio, was epidemisch, vnl in de herfst, nood aan ijzerenlong
 Ijzerenlong: snel creëren van onder en bovendruk waardoor thorax kon
expanderen en lucht kon ingeademd worden
 Grote doder van kinderen vooral
 meeste mensen maakten dit door zonder dat ze het wisten en ontwikkelden dan
ook antilichamen en waren dan levenslang beschermd
vb. John Prestwich kreeg als tiener polio  van 1955-2006 met ijzeren long geleefd
Diane Odell kreeg ijzeren long op 3 jaar (1950) en overleed in 2008 en leefde dus de
rest van haar leven met ijzeren long overleed doordat elektriciteit uitviel
 Door vaccinatie is deze ziekte ook bijna de wereld uit geholpen  enkel nog in Azië
handvol gevallen per jaar
o Pokken/variola = een van de ergtse ziektes dat de mens ooit getroffen heeft
 dodelijk vooral voor kinderen en vaak restletsels
 vaccinatie zorgde voor volledige uitroeiing sinds eind jaren 70
 had een specifieke rottingsgeur van onbindend weefsel
o HIV/AIDS = meest angstaanjagende virus van deze tijd, één van de grootste doodsoorzaken
 was een belangrijke reden van sterft bij mannen van 30-40j vanaf begin jaren 80

1

,Virus:
- Grootte: 25-300nm (zeer klein)
- Bekijken d.m.v. een electronenmicroscoop
 zijn te klein om te bekijken onder een licht microscoop, bacteriën kan je zo wel zien
o Opm. Met X-ray kristallografie kan je elektronendensiteitkaarten maken van virus/
viruspartikels/ viruseiwitten  nobelprijs voor gegeven aan Maurice Wilkins, James
Watson en Francis Crick en onterecht niet aan Rosalind E. Franklin
o Opm. cryo-electron microscopie was een verbetering in elektronenmicroscopie maar
had de grootte van een tuinhuis  nobelprijs aan Jacques Dubochet, Joachim Frank
en Richard Henderson
- Ultrafiltreerbaar = virussen worden niet door een filter tegen gehouden waardoor ze vindbaar
zijn in het filtraat
o Pokkenvirus: 300 nm (grootste)
o Herpes virus: 100 nm (normale grootte)
o Picornavirus o.a. polio: 25 nm (kleinste)

1.2. Structuur van Virus:
- De enveloppe en capside beschermen het genetisch materiaal
- Van buiten naar binnen bestaat een virus uit:
i. Enveloppe
= een lipiden dubbellaag, het virus heeft deze niet zelf gemaakt, maar meegenomen uit de
cel waaruit hij geboren is (wand van de menselijke moedercel) waarbij het virus de
envelope aanpast door er eiwitten doorheen te laten steken
o niet alle virussen hebben een enveloppe
o functies: - bescherming van het virus
- gemakkelijk cellen invaderen
Opm. tegenwoordig kan de enveloppe echter ook een nadeel zijn, alcoholzeep
(detergenten) vernietigt namelijk de enveloppe, waarna de virus zijn infectie
vermogen verliest  bij het verlies van de enveloppe, is het virus niet meer infectieus
(want in de lipidenlaag zitten de celliganden)

ii. Capside = eiwitmantel
a. Helicaal = (meestal) opgebouwd uit 1 eiwit, dat het genetisch material omringt en
zo beschermt. Dit volgt de helix vh genoom en gaat dakpansgewijs opstapelen
 we begrijpen nog niet hoe dit spontaan zonder veel energie gebeurt
 meest eenvoudige
Vb. Tabaksmozaiek virus: vormen een rigide buis
Vb. Ebola virus: kunnen veel verschillende vormen aannemen, soepel kapsel,
zit losjes
b. Icosahedraal = opgebouwd uit meerdere eiwitten (opeenvolging van 5- en 6-
hoeken) en biedt een hele stevige structuur die veel druk kan weerstaan zonder
kapot te gaan  icosahedron is enorm sterke structuur
 meest stabiele structuur in de natuur (hoe groter, hoe stabieler!)
 opeenvolging van dezelfde substructuren: capsomeren
 vele 6-hoeken en af en toe een 5-hoek om kromming te maken
Vb. Adenovirussen (hebben antennetjes)
Vb. Herpesvirussen (hebben een enveloppe)
Vb. Papillomavirussen
c. Complex = een samenvoeging van alle overige structuren
-> is typisch voor T-bacteriofagen (virussen van bacteriën)
Vb. Pokkenvirus: Heeft een lateral body en een enveloppe

2

, OPMERKING
Bacteriofagen: hebben een hoofdje met genetisch materiaal, een halsplaats, een hals, een
landingsplaats en een landingsgestel. Dit zijn de enigste virussen die de cel niet hoeven binnen te
dringen om te infecteren, omdat ze hun genetisch materiaal injecteren nadat ze geland zijn.
Hebben geen groot genoom, maar zijn wel ingewikkeld gemaakt.

!!! alles in de natuur heeft virussen (schimmels/bacteriën..) behalve virussen zelf

iii. Genoom
 DNA of RNA (niet beide)
 Dubbelstrengig of enkelstrengig
 Lineair of circulair
 Bestaande uit 1 stuk of gesegmenteerd
 Meeste virussen zijn lineair ssRNA

DNAvirussen RNAvirussen
- meestal al oude virussen (miljoenen jaren) - meestal jongere virussen
- maken de gastheer meestal niet erg ziek en - maken de gastheer ziek, geven meestal
probeert samen te werken met de gastheer een acuter beeld
- meestal dubbelstrengig - meestal enkelstrengig  mazelen, HIV
vb. Herpesvirus: vaak oud en proberen - enigste dubbelstrengige RNA virus die wij
Meestal zo verborgen mogelijk te blijven  moeten kennen is het rotavirus
geven geen acute aandoeningen (veroorzaakt diarree bij kinderen)
!!! enige enkelstrengige DNA virus bij de
mens: parvovirus B19: veroorzaakt het
Slapped cheek syndrome. Het verhindert de
aanmaak van de voorlopercellen van de RBC.
Als zwangere vrouwen hiermee worden
geïnfecteerd, sterft het kindje in utero.
Je kan het kindje redden door een
intrauteriene bloedtransfusie uit te voeren.
 komt epidemisch voor om de paar jaar

Circulaire genoomstructuur Lineaire genoomstructuur
- dubbelstrengig DNA vb. papilloma virus - Meeste
- enkelstrengig RNA vb. Plant viroïden
o enorm stabiel doordat ze op zichzelf
terugplooien (obv complimentariteit)
o hebben geen capside/envelope/
eiwitbescherming nodig doordat ze een
sec en tert structuur vormen van een
hairpinloop
o zijn geen menspathgonen
vb Coconut cadang-cadang virus

3

, - 2/3 dubbelstrengig en 1/3 enkelstrengig vb.
hepaitits B virus

Bestaande uit 1 stuk Gesegmenteerd
- Meeste = hebben meerdere virale chromosoompjes en
- HIV: 2 kopijen van hetzelfde lineaire genoom dus bestaande uit meerdere stukjes DNA
in capside zitten & Recombinatie/reassortment = als de cel
door meerdere virussen wordt
geïnfecteerd, kunnen die deeltjes
uitwisselen en krijgen de nakomelingen
een mengvorm van deze virussen, zo kan
bij toeval een nieuwe stam ontstaan
 verjongingskuur & kan nieuwe
eiwitten tot expressie brengen op capside
 genetische diversiteit introduceren
op heel drastische manier
= genetische shift
<-> normaal evolueert virus door puntmutaties op
te stapelen (= genetische drift en gaat traag)
Vb. rotavirus heeft 11 segmenten ds RNA
 diarree bij kinderen
Vb. influenza heeft 8 enkelstrengige RNA segm
 varken is een mengvat voor influenzavirussen
 geeft de kans om te reassorteren
Vb. hantavirus heeft 3 segmenten = Puumala virus
 komt voor in de uitwerpselen van knaagdieren
en w door de mens ingeademd => nierfalen bij
ons en in andere grote delen van de wereld
veroorzaakt het een longziekte

! De meeste DNA virussen zijn lineair en dubbelstrengig
! De meeste RNA virussen zijn enkelstrengig

4

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Focus op de essentie

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.