SOMATISCH-
SYMPTOOMSTOORNIS EN
VERWANTE STOORNISSEN
DSM-5
SOMATISCH-SYMPTOOMSTOORNIS
CLASSIFICATIECRITERIA DSM-5
- ≥1 lichamelijke klachten die het dagelijks leven in significante mate verstoren (somatische verklaring
speelt geen rol meer)
- Samenhangend met excessieve gedachten, gevoelens of gedragingen, tot uiting komend in minstens
één van de volgende kenmerken: (bij kinderen/jongeren zijn het eerder ouders die ongerust zijn en
actie ondernemen)
o disproportionele en persisterende gedachten over de ernst van de klachten
o een persisterende hoge mate van ongerustheid over de gezondheid of de klachten
o het excessief veel tijd en energie besteden aan deze klachten of aan de zorgen over de
gezondheid
- Niet elke afzonderlijke lichamelijke klacht hoeft steeds aanwezig te zijn, maar het hebben van klachten
op zich is wel persisterend (meestal >6m)
Er kan gespecificeerd worden of er sprake is van
- Met voornamelijk pijn
- Persisterend (gekenmerkt door ernstige klachten, duidelijke beperkingen en lange duur >6m )
, ERNST
- Licht: 1 van de in criterium 2 genoemde symptomen is aanwezig
- Matig: ≥2 van de in criterium 2 genoemde symptomen aanwezig
- Ernstig: ≥2 van de in criterium 2 genoemde symptomen aanwezig en er zijn multipele lichamelijke
klachten (of één zeer ernstige lichamelijke klacht)
- Prevalentiecijfers afh. van diagnostische criteria
o Volwassenen 5-7% versus kinderen 8,6%
o life-time prevalentie 13% somatoforme stoornissen bij 12-24 jaar
o Één-jaarsprevalentie 7%
- Preadolescentie ♀ ~♂; adolescentie ♀ >♂ maar ♀ rapporteren minder beperkingen in het dagelijks
functioneren
- De meest voorkomende klachten bij kinderen zijn buikpijn, hoofdpijn, misselijkheid en maagklachten,
vermoeidheid, spier- en gewrichtspijn
- Andere: pseudo- epileptische aanvallen, paralyse, etc.
- CVS (= chronisch vermoeidheidssyndroom), Long Covid, fibromyalgie, irritable bowl syndroom, etc.
ETIOLOGIE – BIOPSYCHOSOCIAAL MODEL
Biologische factoren Psychologische en Sociale factoren
psychiatrische factoren
Predisponerend Genetische kwetsbaarheid Overmatige aandacht van Gezinsleden met
(kwetsbaarheid) voor fysieke aandoeningen ouders voor lichamelijke lichamelijke en psychische
of stress klachten van kind ziekten
Lichamelijke ziekten Kindermishandeling en getuige Familiaire interactie -
Vroege fysieke/ seksuele zijn van huiselijk geweld patronen in de omgang met
trauma’s Affectieve verwaarlozing ziekten
Ontwikkelingsachterstand Onveilige gehechtheid Overmatige aandacht voor
Alexithymie fysieke gezondheid
Angst, somberheid Overbescherming door
Catastroferende ouders ouders
Direct uitlokkend Fysieke overbelasting (sport) Psychische stress (toetsen) Life events binnen en buiten
Infecties, operaties, Psychische trauma’s (bijv. het gezin
ongevallen gepest worden)
Chronische ziekten
Instandhoudend Gestoord slaap-waakritme Concentratieverlies Gestoord slaap-waakritme
Verstoorde voedselinname Heftige emoties Verstoorde voedselinname
Conditieverlies Catastroferen Conditieverlies
Uitputting Angst, somberheid Uitputting
Over-/onderactiviteit Selectieve aandacht voor Over-/onderactiviteit
Verhoogde spierspanning klachten Verhoogde spierspanning
Inadequate cognities
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kaata. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,39. Je zit daarna nergens aan vast.
