beschrijving van hechting en psychopathologie
- gehechtheid
- interactie met ontwikkeling brein
- ontwikkeling van hechting
- type van gehechtheid
- uitingen
- risicofactoren
- prevalentie, beloop, comorbiditeit
- behandeling
= de affectieve band van een kind met een opvoeder die regelmatig met het kind omgaat en aan wie het kind
troost ontleent in tijden van angst en spanning. Het vormen van een gehechtheidsrelatie is een belangrijke
mijlpaal in het leven van kinderen en geeft hen een goede basis voor een verdere gezonde ontwikkeling.
- Aangeboren gedragssysteem om te overleven dat wordt ingezet bij gevaar/stress (angst of
vermoeidheid, pijn of ziek)
- Doel?
o veiligheid verwerven en beschermd worden tegen gevaar
o de wereld verkennen → je durft steeds verder en verder want je weet dat je veilige
terugvalbasis hebt
o zelfstandig worden
- Vormt blauwdruk (‘intern werkmodel’) voor latere relaties
- Hechting aan meerdere personen mogelijk +/- 4à6
- Eerste gehechtheidsrelaties met de belangrijkste hechtingsfiguren tussen 6-12 mdn
- Het vermogen om te hechten is niet alleen aangeboren, maar blijft ook lang aanwezig. Vermoedelijk
tot 5 à 7. Het uitstellen van de vorming van de eerste gehechtheidsrelatie is wel riskant
- Min. cognitief niveau van 9 tot 12 mdn (besef hebben dat personen en objecten blijven bestaan, ook al
zijn ze even uit beeld)
- Ontbreken van sociale relatie, omdat het bijvoorbeeld vanaf de geboorte in een kindertehuis geplaatst
is of ernstig verwaarloosd is, kan een onomkeerbaar negatief effect hebben op de verdere
hersenontwikkeling
INTERACTIE MET ONTWIKKELING BREIN
HECHTING EN STRESSREGULATIE
- Deze regulatiepatronen zijn voorspellers voor gehechtheidspatronen op 1-jarige leeftijd
o Via co-regulatie (troosten, voeden, in slaap brengen ...)
- Een veilige gehechtheidsrelatie ≈ goede stress- en emotieregulatie, wat de voorlopers zijn van het
leren reflecteren ofwel mentaliseren
- Mentaliseren is een belangrijke factor in het voorkomen van de ontwikkeling van psychopathologie.
Mentaliseren betekent het kunnen denken over het gedrag van zichzelf en van anderen in termen van
veronderstelde mentale toestanden, zoals gedachten, gevoelens, wensen, en intenties
- Ervaringen worden een script in het brein
o Verwachtingen worden ingeschreven
o Grote invloed op aansturen van gedrag → blootstellen aan vroegkinderlijke traumatische
stress heeft een grote impact=> bepaalt wat in denken/voelen/doen vastgelegd wordt
TRAUMA VEROORZAAKT ANATOMISCHE VERANDERINGEN IN DE HERSENEN
- traumatische gebeurtenis zet hechting onder druk hyperreactie van het limbische systeem
structurele (semi-permanente) verandering van het neuraal systeem
, ONTWIKKELING VAN HECHTING
0-2m Baby heeft beperkt vermogen onderscheid te maken tssn verschillende verzorgers, herkent
geur en stemgeluid van moeder, maar geeft geen blijk van voorkeur
2-3m Begin van sociale interactie, met meer oogcontact
2-7m Baby kan onderscheid maken tssn verschillende verzorgers maar geeft geen blijk van een
sterke voorkeur; is op zijn gemak bij vele bekende en onbekende volwassenen en sterk
gemotiveerd om initiatief te nemen tot interactie met al die volwassenen.
7-9m Ontstaan van selectieve gehechtheid, zoals blijkend uit ontstaan van eenkennigheid (eerste
terughoudendheid) en protest bij separatie (van streek bij het anticiperen van separatie van
gehechtheidsfiguren).
9-18m Hiërarchie van gehechtheidsfiguren wordt duidelijk. Baby/dreumes zoekt evenwicht tussen
de behoefte te exploreren en de behoefte nabijheid te zoeken; deze behoeften worden
duidelijker op het moment dat het kind bij ongeveer 12 maanden zelf gaat lopen. Zowel
veilige-basisgedragingen (zich verwijderen van de verzorger om te exploreren) als veilige-
havengedragingen (terugkeren naar de verzorger voor troost en steun) duidelijk zichtbaar.
18-20m Begin van symbolische representatie, zoals spel met 'doen alsof’ en taal.
20-36m Door doel gecorrigeerd partnerschap waarin het kind zich toenemend bewust wordt van het
feit dat zijn doelen kunnen conflicteren met die van anderen en van de noodzaak van
onderhandelen, compromissen en uitstel van behoefte bevrediging
TYPE VAN GEHECHTHEID
- Veilige gehechtheid (60-70%): exploratie omgeving en af en toe terug gaan naar zijn veilige basis,
namelijk de gehechtheidsfiguur (GF)
- Onveilige gehechtheid
o angstig-vermijdende: weinig exploratie van de
omgeving maar ook weinig nabijheid zoeken bij
GF (15%)
o angstig-ambivalente (10%): erg aanhankelijk
aan GF en voelen zich van streek wanneer deze
aanwezig is uit angst verlaten te worden. Ze
exploreren de omgeving dus niet, maar blijven
in het bijzijn van hun GF
- Gedesorganiseerde gehechtheid (15%) : angst of
tegenstrijdig gedrag, het zoeken van nabijheid maar toch
afstand willen houden van hun GF
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kaata. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
