H2: Sensatie en perceptie
1. Sensatie versus perceptie
Sensatie: gewaarwording van een stimulus adhv. Zintuigen
Een fysieke stimulatie (vb. licht, geluid) van een receptor (vb. in oogbol) creeert een boodschap
(patroon van neutrale impulsen) in de hersenen.
Perceptie: interpretatie van een sensatie. Boodschap verwerken en betekenis aan geven.
Wordt beinvloedt door herinnering, motivatie, emotie,…
Mensen reageren op basis van perceptie niet op objectieve waarneming.
Receptor: informatie opwekken.
De wereld van gedrag is geen reactie op objectieve werkelijkheid maar op de subjectieve, hoe ze
beleeft wordt. (interpretatie van wat er gebeurt, we reageren op een indirecte werkelijkheid, hoe wij
ze beleven.)
Een stimulus of een prikkel is een verandering in de uitwendige of inwendige omgeving
Van stimulatie naar perceptie
De hersenen nemen de wereld indirect waar, omdat de zintuigen alle stimuli omzetten in de taal van
het zenuwstelsel neurale impulsen
De hersenen moeten vertrouwen op de informatie die afkomstig is van het sensorisch systeem.
3 kenmerken bepalen welke stimuli in sensaties worden omgezet, wat de kwaliteit en het effect van
de sensaties zal zijn en of ze tot ons bewustzijn doordringen
- Transductie
- Sensorische adaptie
- Drempels
, 1. Transductie
Omvorming
Proces waarbij stimulusinformatie (=fysieke energie) wordt omgezet in neurale impulsen
(=elektrochemische signalen) taal in hersenen
Wanneer een stimulus (vb. geluid) de receptor bereikt (vb. trilharen in oorholte) wordt deze sensatie
gecodeerd in een neurale impuls en wordt via een sensorische baan in het zenuwstelsel naar de
hersenen gebracht. Waar deze informatie gedecodeerd wordt in elementaire informatie over de
stimulus (vb. toonhoogte, geluidssterkte)
De waarneming van kleur, geluid, smaak wordt gecreeerd door de zintuigelijke
verwerkingssystemen in de hersenen.
2. Sensorische adaptie
Zintuigen worden overspoeld met stimuli
Sensatie wordt beinvloedt door verandering (plots koud water in zee)
Receptoren zijn gespecialiseerd in het verzamelen van informatie over nieuwe gebeurtenissen,
veranderingen in de omgeving.
Sensorische adaptie is het proces waardoor receptorcellen minder gevoelig worden als de stimulus
een bepaalde tijd op hetzelfde niveau aangeboden wordt. (na een tijdje zal je gewoon worden aan
het koude zee water).
verandering trekt je aandacht
3. Drempels
Absolute drempel: het laagste niveau waarop een mens een stimulus kan waarnemen, het laagste
niveau waarop je iets kan opmerken.
- De grens tussen waarnemen en niet waarnemen
In onderzoek (grote hoeveelheid trials): de hoeveelheid stimulatie die nodig is om in
minstens de helft van de pogingen te worden opgemerkt.
Varieert van persoon tot persoon en van situatie tot situatie
Verschildrempel: waarneembaar verschil. Het minimale verschil dat waargenomen kan worden
tussen twee stimuli
Het kleinst mogelijke verschil waarbij de stimulus nog in minstens de helft van de pogingen
wordt opgemerkt.
(hoeveel extra informatie is nodig voor verschil)
Vb. waarneming van de lichtintensiteit van een gloeilamp
Wet van weber: theorie die stelt dat het JWV in proportionele verhouding staat tot de intensiteit van
de stimulus.
Groot als stimulus groot is
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper marie-julievermeulen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,29. Je zit daarna nergens aan vast.