Gezondheidsbevordering samenvatting
Indeling preventie
Zoeken en aanpakken van risicofactoren en risicogroepen
Op basis van type maatregel
Gezondheidsbescherming
Geen directe tussenkomst burger
Bv Voedselcontrole, verbod drugs
Ziektepreventie
Maatregelen om specifieke ziekten te voorkomen
Vertrekpunt: ziekte
Doelgroep: risicogroepen
Actoren: medici
Bv verplichte vaccinaties
Gezondheidsbevordering
Fysieke en sociale omgeving en levensstijl mensen
Vertrekpunt: gezondheid
Doelgroep: algemene populatie
Actoren: deskundigen met diverse disciplines
Bv niet roken bij kinderen in de auto
Op basis van het ziekteproces
Primaire preventie
Incidence: het voorkomen per jaar
Oorzaak ziekte wegnemen
Oorzaak vaak gelinkt aan bepaald gedrag
Massa immunisatie
Gezondheidseducatie
Volksgezondheidsmaatregelen
Doelgroep: gezonden mensen
Totale populatie: bv nutri-score
Specifieke groepen: bv frisdrankautomaten verbieden in lager onderwijs
Secundaire preventie
Prevalence: het voorkomen in het algemeen (over lange periode)
Detecteren ziektes in vroeg stadium (screenen)
Artsen herkennen ziekte (bv kanker) niet, tenzij extra moeite (screenen)
Participatie essentieel!
,2020-2021 Gezondheidsbevordering
Doelgroep
Totale populatie universele screening: bv hielprik
Risicogroepen case finding: bv familiaal belast met borstkanker
Tertiaire preventie
= zorggerichte preventie
Tegengaan van verslechtering + voorkomen van complicaties
Ervoor zorgen dat men de beste levenskwaliteit verkrijgt
Revalidatie programma’s
Bv chemo, diabetesprogramma’s
Vroege detectie van ongeneesbare ziektes
Doelgroep: zieke mensen
Quaternaire preventie
Vermijden van overmedicalisering
Rekening houdend met wetenschappelijke evidentie en ethische verantwoording
Bv vermijden van onnodige check-ups of onderzoeken, beperken van antibiotica
Primordiale of pro-actieve preventie
In stand houden van algemene voorwaarden voor gezondheid
Doelgroep: ganse populatie of specifieke groepen
Upstream (zie metafoor)
Economische, sociale en culturele voorwaarden
Bv stabiele economische situatie, geen uitsluiting van bevolkingsgroepen, goed onderwijs
In geestelijke gezondheidszorg
Universele preventie
Totale bevolking
Primair
Selectieve preventie
Gericht op risicogroepen
Secundair
Geïndiceerde preventie
Gericht op personen waar er al problemen waren, maar zonder diagnose
Secundair
Zorggerelateerde preventie
Gericht op voorkomen van complicaties bij een ziekte
Tertiair
Succes preventie en gezondheidsbevordering
Afhankelijk van het vermogen om preventieve interventies aan te bieden
, 2020-2021 Gezondheidsbevordering
Afhankelijk van de mate waarin mensen interventies toepassen
Gezondheidsvoorlichting vs gezondheidsbevordering
Gezondheid
= Toestand volledig fysiek, sociaal als psychisch welbevinden
Gezondheidsbevordering
= Het proces waardoor mensen of groepen meer controle krijgen over de determinanten van hun
gezondheid, om zo hun gezondheid te verbeteren
Gericht op individu en omgeving
Beleidsgericht en omgevingsgericht
Zoeken en beïnvloeden van die factoren die de gezondheid bevorderen
Grotere populatie
Klemtoon op positieve gevolgen van gezondheidsgedrag (bv meer fitheid, mooier lichaam)
Minder nadruk op de negatieve gevolgen (angst zorgt ervoor dat men het probleem zal
vermijden en de gevaren zal minimaliseren)
Positieve gevolgen zorgen voor motivatie
Mass media fear campagnes
Mensen die het meest onder
de indruk zijn, zijn vaak het
minst risicovol
Schept vooral bewustzijn, niet
echt verandering van gedrag
Gezondheidsvoorlichting (= health
education)
= Mensen helpen om hun gezondheid te
bevorderen door het verhogen van hun kennis en beïnvloeden van hun attitudes
Onderdeel gezondheidsbevordering
Op individu gericht
Health field concept (Lalonde)
Determinanten van de gezondheidszorg (=factoren die de gezondheid, gedrag beïnvloeden)
Biologische factoren
Bv geslacht, gewicht
Omgeving (!)
Sociale factoren
Economische factoren
Werkomstandigheden
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper tianypollet. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.