Hoofdstuk 1: Inleidende begrippen
Ethiek in de medische wereld
Door evolutie: meer vraagstukken door meer mogelijkheden
Dood, genetische wijzigingen, prenatale tests, …
1.1 Terminologie
Ethiek
Wetenschappelijke discipline over de vraag naar het goede en het kwade
Onderzoek naar waarden, normen, gewoontes, gebruiken
3 basale vragen
Wat moet ik doen?
Hoe moet ik handelen?
Vanuit welke normen en waarden?
Overkoepelende theorie
Geen specifiek of afzonderlijk terrein
Alle terreinen hebben eigen normen en waarden
Ethiek = overkoepelende blik van waaruit je naar een bepaald terrein kijkt
Ethiek doorkruist alle componenten, is niet de belangrijkste component
Waarden
Concretisering van een ethiek
Abstract
Bv vrijheid, respect voor integriteit, rechtvaardigheid
Normen
Concretisering van een waarde
Bv handelen zodat je niemands vrijheid, rechtvaardigheid in de weg staat
Theorie waarde norm
Stel: je wilt geen waarde hechten aan ethiek
Je prefereert de waarde die alle waarden en normen overboord gooit = ethische voorkeur
We kiezen waarden en normen vaak niet zelf
Je handelt volgens principes, nog voor je de keuze kon maken
Meegegeven uit opvoeding, omgeving, vrienden, …
1
,2020-2021 Samenvatting ethiek
1.2 Doelstelling
Confrontatie met ethiek in gezondheidzorg
Eigen normenkader vs professionele eisen
Bv OF kwetsbaren redden OF zoveel mogelijk levensjaren redden
o Ethische keuze maken: wat vinden we als samenleving belangrijk? Wat vind
ik belangrijk?
Doel: inzicht te verwerven in het feit dat die gedachte (iedereen eigen waarden) eigen is aan onze tijd
en dat kennis van die maatschappelijke context tot meer structuur leidt in de ethiek
1.3 Het beroep van arts
Gewijzigde samenleving
= gewijzigd beroep
Evolutie: arts heeft een andere plaats in de samenleving
Meer dialoog en autonomie patiënten
= gewijzigde ethiek
Meer mogelijkheden: wat is wenselijk? Hoe gaan we ermee om?
Ethiek begeleidt handelen wijze waarop we handelen is belangrijk
2
, 2020-2021 Samenvatting ethiek
Hoofdstuk 2: Van ethiek naar deontologie
Deontologie = plichtenleer, beroepscode
Geheel aan richtlijnen en eisen waaraan je als arts aan moet voldoen om je beroep uit te oefenen
2.1. Ethische theorieën
Ethiek sterk verandert
Samenleving evolueert individuele vrijheid toegenomen meer keuzevrijheid
Conflicterend waarden en normen tussen individuen
Geen consensus over wat goed is
Multiculturalisme
Diversiteit aan waarden en normen
Geen overkoepelende instantie (God) die ons bijeenhoudt
Moderne ethiek: 2 modellen over wat goed of slecht is
Erfolgsethik
Gevolg
Bentham
Gesinnungsethik
Juiste intentie
Vervullen van plicht
Kant
‘Ik bedoel het goed, maar ik kwets mensen’: keuze maken
2.2.1. Handelen uit plicht: Immanuel Kant (1724-1804)
Plichtsethiek: we moeten onszelf een plicht opleggen
Maar toch streven naar rationele samenleving
Normen en waarden met elkaar overleggen
Afspraken, regels = ethiek
Vrijheid (eigen keuze) en plicht (afspraken) op elkaar afstemmen
Radicaal uitgangspunt
Mens is vrij wezen
Autonomie
Eigen (auto’s) wet (nomos) voorzien en de wet van een ander niet volgen (heteronomie)
Eigen wet = plicht
Doel: rationele samenleving
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper tianypollet. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.