In dit deze samenvatting vindt u alle leerstof terug van het vak toxicologie. Deze samenvatting is gebaseerd op de PowerPoint en cursus. De samenvatting is opgedeeld in titels en bevat illustrerende afbeeldingen.
Hoofdstuk 1: algemene inleiding
1.1 Ongewenste effecten
1.1.1 QT-verlening
- Torsades de pointes zijn ventrikeltachycardieën die mogelijk fataal kunnen aflopen
- Ze zijn meestal geassocieerd aan QT-verlenging op electrodiagram
- Torsades de pointes zullen meestal slechts optreden bij combinatie van risicofactoren
o Risicogroepen voor verlenging van QT-tijd en torsades de pointes zijn oa mensen met hypokaliëmie,
mensen ouder dan 65 jaar, vrouwen, hartlijders,…
- Verband tussen verlenging van QT-tijd en optreden van torsades de pointes is meest duidelijk voor
sommige cardiale geneesmiddelen zoals sommige antiritmica
o Ook sommige niet cardiale geneesmiddelen kunnen QT-tijd verlengen zoals domperidon (vooral
bij dosis van meer dan 30mg/dag)
- Combinatie van meerdere geneesmiddelen die QT-tijd kunnen verlengen, verhoogd risico
o Ook bij combinatie van QT-verlengend geneesmiddel met geneesmiddel dat diens
metabolisatie inhibeert of afremt of bij combinatie met geneesmiddel dat elektrolytenstoornis
kan veroorzaken (bv kaliumverliezende diuretica) neemt risico toe
- Belangrijk risicosituaties te vermijden en steeds na te gaan of er onderliggende risicofactoren voor QT-
verlenging en torsades de pointes aanwezig zijn
1.1.2 Anticholinerge ongewenste effecten
- Bv bij astma
- Centrale ongewenste effecten: duizeligheid
- Perifere ongewenste effecten:
o Droge mond en ogen
o Verminderde zweetsecretie
o Misselijkheid en obstipatie
o Mydriase en accomodatiestoornissen
o Urineretentie
o Zelden tachycardie en hartritmestoornissen
- Verlagen van dosis -> aangewezen
1.1.3 Hyperkaliëmie
- Kan leiden tot levensbedreigende hartritmestoornissen en neuromusculaire problemen
o Normaal functionerende nieren kunnen overtollig kalium gemakkelijk uitscheiden
- Word meestal veroorzaakt door combinatie van factoren, met als belangrijkste nierinsufficiëntie en inname van
bepaalde geneesmiddelen
o Geneesmiddelen die hyperkaliëmie kunnen veroorzaken zijn oa ACE-inhibitoren, sartanen en
kaliumsparende diuretica
1.2 Geneesmiddelen met nauwe therapeutische-toxische marge
- Voor sommige geneesmiddelen is verschil tussen werkzame en toxische dosis klein
o Dit betekend dat er gemakkelijk toxische bloedspiegel kan ontstaan
o = geneesmiddelen met nauwe therapeutisch-toxische marge of smalle therapeutische breedte
- Bv
o Aminoglycosiden
o Anti-epileptica
o Theofylline
o Vitamine K-antagonisten
1.3 Interacties
- Interacties of wisselwerkingen zijn mogelijk tussen geneesmiddelen onderling, maar ook tussen geneesmiddelen
en voeding, alcohol en roken
, 1.3.1 Farmacodynamische interacties
- = wanneer toediening van meerdere geneesmiddelen of toediening van geneesmiddelen samen met bv voeding of
alcohol, leid tot verandering van antwoord zonder dat concentraties van betrokken geneesmiddelen in organisme
wijzigen
o Bv aangrijpend op eenzelfde eindorgaan (bv op hersenen, met overdreven sedatie tot gevolg)
1.3.2 Farmokinetische interacties
- = interacties waarbij concentraties van geneesmiddelen (‘subtraat’ of ‘slachtoffergeneesmiddel’) in organisme
word gewijzigd door ander geneesmiddel of bv voeding
o Veranderingen van concentratie hebben vanzelfsprekend meer belang als het gaat om
slachtoffergeneesmiddelen met nauwe therapeutisch-toxische marge of om anticonceptiva
- Interacties kunnen leiden tot versnellen of vertragen van afbraak van geneesmiddelen thv lever
o Vertragen van metabolisatie leid meestal tot versterkt antwoord
o Versnellen van metabolisatie leid tot verminderd antwoord
- Afbraak van geneesmiddelen thv lever gebeurt vooral oiv cytochroom P450-syteem (enzymen)
o Geneesmiddelen, alcohol, roken en voeding kunnen activiteit van deze enzymen versterken (induceren)
of verminderen (inhiberen)
1.4 Geneesmiddelenintoxicaties
- = concentratie van bepaald geneesmiddel in lichaam word zodanig hoog dat er toxische effecten ontstaan
- Bij geneesmiddelen met nauw therapeutisch-toxische marge is kans op ontstaan van intoxicatie groter
- Mogelijke symptomen:
o Respiratoire insufficiëntie
o Hartritmestoornissen
o Stimulatie of depressie van centrale zenuwstelsel
o Hypothermie
- Voor zeer beperkt aantal intoxicaties zijn er specifieke antidota (tegengif) beschikbaar
1.4.1 Intoxicatie met morfine
- Gekenmerkt door depressie van centrale zenuwstelsel: bewustzijnsdaling tot coma, verwardheid,
ademhalingsdepressie, hypothermie en hypotonie, miose (= nauwe pupillen)
- Antidoot: naloxone (opioïde antagonist)
1.4.2 Intoxicatie met paracetamol
- Symptomen van overdosering met paracetamol komen gedurende eerste 2 dagen niet overeen met potentiële
ernst van intoxicatie
o Vanaf 3-4 dagen na inname word in geval van ernstige intoxicatie, leverschade tgv levercelnecrose
klinisch manifest
o Deze leverbeschadiging kan uitmonden in hevig verlopende leverinsufficiëntie met als mogelijke
symptomen: encefalopathie, coma en stollingsstoornissen
o Soms eerste 2 dagen symptomen thv maagdarmstelsel: verminderde eetlust, misselijkheid, braken en
buikpijn
- Antidoot: N-acetylcysteïne
Hoofdstuk 2: middelen ivm hart- en vaatstelsel
2.1 Antihypertensiva
Aandachtspunten bij gebruik van antihypertensiva
- Vermijden van te uitgesproken en te snelle bloeddruk daling
o Best starten met lage dosis en die dan geleidelijk opdrijven
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper HannePeeters2003. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,49. Je zit daarna nergens aan vast.
