Beste Student!
Ben jij op zoek naar een uitgebreide samenvatting? Wil je graag uitleg en aanvullende informatie? Dat kan! Mijn samenvattingen zijn uitgebreid en volledig.
Deze samenvatting is geschreven op basis van het nieuwe curriculum waarmee de opleiding HBO Verpleegkunde aan de Hogeschool ...
Inhoudsopgave
Korte uitleg ............................................................................................................................................... 1
Samenvatting KT4: Farmacologie: bijwerkingen, interacties, polyfarmacie en farmacologie bij
ouderen .................................................................................................................................................... 1
Bakker: Klinisch redeneren bij ouderen, hoofdstuk 7j......................................................................... 2
Mc Fadden (2013): Hoofdstuk 3 Bijwerkingen, interacties en farmacokinetiek ................................. 4
Korte uitleg
In deze samenvatting vind je stof met betrekking tot de farmacologie. Deze onderwerpen moet je
kennen voor Kennistoets 4 in het tweede jaar HBO Verpleegkunde op de Hogeschool Utrecht,
schooljaar 2016-2017. Omdat deze onderwerpen bij elkaar geclusterd kunnen worden, heb ik een
afzonderlijke samenvatting gemaakt.
Toch liever de volledige samenvatting van Kennistoets 4 waarin (vrijwel) alle onderwerpen aan bod
komen? Deze is ook beschikbaar.
Samenvatting KT4: Farmacologie: bijwerkingen, interacties,
polyfarmacie en farmacologie bij ouderen
Mc Fadden (2013): Hoofdstuk 3 Bijwerkingen, interacties en farmacokinetiek,
Bakker e.a. (2015): Klinisch redeneren bij ouderen. H7: Polyfarmacie bij ouderen.
Dit hoofdstuk gaat er vooral over dat je in je hoofd hebt dat je bij ouderen vaak te maken hebt met
meerdere soorten medicijnen die tegelijkertijd worden genomen. Belangrijk is dat ze dan elkaar niet
beïnvloeden etc. Ik zal hem dus niet heel uitgebreid uitwerken, maar de hoofdlijnen uit het boek van
Bakker en Mc Fadden meepakken.
Farmacologie – bijwerkingen
Te sterke werking – vaak dosisgerelateerd
Het verkeerde aangrijpingspunt – receptoren, enzymen, ionkanalen, transporteiwitten
Toxische geneesmiddelen - kankergeneesmiddelen
Farmacologie – interactie
• Interactie
– bij ouderen vaak polyfarmacie
– niet alleen bij ouderen
• “At risk” – effect bij kleine concentratieverschillen
anticoagulantia, anti-aritmica
• Polyfarmacie
Wees bewust dat bepaalde medicijnen elkaar kunnen versterken of verzwakken.
Bij ouderen is dat belangrijk omdat de leverwerking minder is. Dus langzamere afbraak van het
medicijn door de lever. Voordat een medicijn gaat werken moet het eerst afgebroken worden door
de lever voordat het in de bloedbaan komt. Als het wat langzamer gaat dan komt er in één keer een
1
, relatief hogere dosis in één keer in het bloed. Ze kunnen ook moeilijker afvalstoffen uit het bloed
halen door verminderde nierfunctie dus er is een wat sterkere werking bij ouderen.
Farmacologie – interactie
• Interacties met cytochroom p450-enzymen in de lever – verhoging en verlaging
– Sint-janskruid – verhoging activiteit
– Grapefruitsap – verlaging activiteit
– Leeftijd (afname massa/doorbloeding lever)
• Verder – dezelfde mechanismen als bij bijwerkingen
• Additief effect – b.v. antistollingsmiddelen
– Effect komt er nog eens bovenop. Bijv. medicatie die op een zelfde manier werkt en
dan wordt het versterkt.
Bakker: Klinisch redeneren bij ouderen, hoofdstuk 7j
7j.1 Inleiding
Polyfarmacie betekent letterlijk het gebruik van twee of meer geneesmiddelen, maar
meestal spreken we van polyfarmacie bij chronisch gebruik van vijf of meer medicijnen.
Doordat ouderen vaak verscheidene aandoeningen tegelijk hebben (multimorbiditeit), met
voor elke aandoening bijpassende medicatievoorschriften, is er vaak polyfarmacie bij oudere
patiënten.
Polyfarmacie bij ouderen:
o Overbehandeling (medicijn is niet meer nodig)
o Onderbehandeling (ten onrechte geen medicijn voorgeschreven, hoe meer
medicijnen, hoe groter de kans op onderbehandeling).
o Risico’s van medicijnen nemen toe naarmate meer medicijnen gecombineerd
worden.
Interacties met elkaar bijwerkingen
7j.2 Prevalentie en risicofactoren
30-45% van de ouderen in Nederland
Risicofactoren voor het ontstaan van polyfarmacie:
o Leeftijd
o Geslacht
o Verscheidene ziekten, vooral hart- en vaatziekten, diabetes en pulmonale problemen
o Roken of alcohol gebruiken
o Veel voorschrijvers of recente ziekenhuisopnamen
Werking en bijwerkingen van medicijnen worden zelden bestudeerd bij (kwetsbare) ouderen
en al helemaal niet in combinatie met andere veelvoorkomende medicijnen en ziekten.
o Daardoor zijn medicijnen die voor volwassenen veilig zijn geacht, niet altijd veilig
voor ouderen!
7j.3 Farmacologie: anatomie en fysieke functies
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper michellebenschop. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
