In de samenvatting heb ik een overzicht gemaakt van de informatie uit de cursus 'inleiding tot de financiële verslaggeving'. De lessen zijn zonder voorkennis te volgen. In het document heb ik alle zaken beschreven die extra aandacht vestigde. (Interessant als je al een basis hebt met boekhouden/fi...
Inleiding tot financiële verslaggeving
1 Inleiding
1.1 Geschiedenis van het boekhouden
Geen examenvragen!
1.2 Boekhouden, boekhouding en accountancy
De verschillen tussen boekhouden, boekhouding en accountancy:
❖ Boekhouden is het stelselmatig en cijfermatig aantekenen van alle verrichtingen van financiële aard
die in een organisatie gebeuren.
❖ Boekhouding is het technisch apparaat, bestaande uit mensen en hulpmiddelen, waarin deze
registratie gebeurd.
❖ Accountancy of accounting heeft betrekking op het organiseren, controleren, beoordelen en
eventueel aanpassen van de boekhouding → gaat verder dan de boekhouding.
(Readressering: Aanpassingen om boekhouding overeen te stemmen met realiteit.)
➢ Financial accounting (algemeen) is gericht op externe verslaggeving
▪ Opstellen van jaarrekening
▪ Neerleggen bij balanscentrale
➢ Management accounting of managerial accounting (beleidsboekhouding) is meer gericht op
management van organisatie en levert nodige gegevens bij interne beleidsbeslissingen.
▪ Zeer gedetailleerde gegevens (vb. exacte kostprijs te berekenen)
▪ Budgetten opstellen voor komend jaar
▪ Analytisch boekhouden, kostprijsberekeningen, beleidsaccounting, budgettering, controle
➢ International accounting heeft betrekking op specifieke vereisten die multinationals stellen aan
hun boekhouding. (vb. Moeder-dochter onderneming)
▪ Lokale wetten en reglementeringen
1.3 Erkende boekhouder, accountant & bedrijfsrevisor
Beroepen zijn erkend en mogen niet uitgeoefend worden zonder bevoegdheid (=strafbaar)
Een bedrijfsrevisor = mag uitvoeren taken accountant
Een accountant = mag uitvoeren taken van boekhouder
❖ Erkende boekhouder (Beroepsinstituut voor boekhouders en fiscalisten (BIBF))
➢ Organiseren van boekhoudingsdiensten (o.a. opstellen jaarrekening)
❖ Accountant (instituut er accountants en belastingconsulenten (IAB))
➢ Zelfstandig of in dienstverband
➢ Organiseert boekhouding en mag bepaalde controles uitvoeren op voorwaarde dat ij niet
wettelijk zijn voorbehouden voor bedrijfsrevisor.
❖ Bedrijfsrevisor (instituut voor bedrijfsrevisoren (IBR)
➢ Taken wettelijk vastgelegd en uitvoeren van controles
➢ Controleert boekhouding en waarmerkt jaarrekening als onafhankelijk deskundige
▪ Opstellen controleverslagen
❖ Erkende fiscalist (= erkend boekhouder die ook op fiscaalvlak actief is) en Belastingconsulent (= lid
van IAB maar niet perse accountant)
➢ Advies verstrekken in alle belasting aangelegenheden
➢ Belastingplichtigen bijstaan bij nakomen fiscale verplichtingen
➢ Belastingplichtigen vertegenwoordigen ten aanzien van administratie.
Inleiding Financiële verslaggeving 1
,Zelfde functie, andere naam door fusie → BIBF en IAB = ITAA (Institute for taks advisors and accountants)
- Erkend boekhouder → Accountant
- Accountant → gecertificeerd accountant
- Belastingconsulent → gecertificeerd belastingadviseur
- Boekhouder – fiscalist → fiscaal accountant
1.4 Gebruikers van de boekhoudinformatie (examenvraag)
1.4.1 Externe gebruikers
Externe gebruikers van de boekhoud informatie zijn 6 grote groepen:
❖ (1) Aandeelhouders (shareholders)
➢ Stellen geld, machines, gebouwen of patenten ter beschikking
➢ Beslissen mee over de toekomst van de onderneming
▪ Aandeelhouders = uitkeren dividend
▪ Bestuurders = tantième
• Kleine ondernemingen = aandeelhouder en bestuur vaak hetzelfde
• Grote ondernemingen = aangestelde managers/bestuur
❖ (2) Kredietverstrekkers (onderscheiden in 2 grote groepen)
➢ Banken en financiële groepen
▪ Beoordeling op basis van financiële informatie die ze ontvangen van de onderneming
▪ Grote ondernemingen kunnen via obligatielening geld ophalen
➢ Leveranciers (grootste kredietverstrekkers)
▪ Nagaan of klant over voldoende middelen beschikt
▪ Beroep doen op gepubliceerde jaarrekening
❖ (3) Werknemers
➢ Vertegenwoordigd door vakbond
➢ Jaarrekeningen belangrijk bij loononderhandelingen, inleveringen en herstructurering
❖ (4) Overheid
➢ Leggen regels op waaraan de verstrekte informatie dient te voldoen
▪ Controleert info door middel van BTW- en belastingcontroles
➢ Bekijken aanmerking voor overheidssteun of subsidiëring verstrekken of terugbetaling ervan
❖ (5) Ondernemingsrechtbank
➢ Boekhouding gebruikt als bewijs bij onenigheid tussen bedrijven
▪ Enkel heel de boekhouding, niet alleen een deel
❖ (6) Andere belanghebbende (stakeholders)
➢ Klanten, financieel analisten, concurrenten, media, onderzoekers, etc.
▪ Beroep doen op neergelegde jaarrekening om informatie te bekomen.
1.4.2 Interne gebruikers
Gebruikt boekhouding actief bij beheren en controleren van de organisatie.
→ Interngebruik en nood aan beschikbare informatie bij nemen van beslissingen (4 grote groepen)
❖ (1) financieringsbeslissing (vb. kapitaalsverhoging, obligatielening, kredieten op KT of LT)
➢ Elk van financiële middel heeft bepaalde voor en nadelen
➢ Nagaan wat beste optie is a.h.v. informatie uit het verleden.
❖ (2) productiebeslissingen
➢ Welke producten zijn winstgevend, beslissingen om al dan niet zelf te produceren of uit te
besteden en simulatie maken voor nieuwe producten op basis van gegevens uit verleden.
Inleiding Financiële verslaggeving 2
, ❖ (3) investeringsbeslissingen
➢ Trachten om beste projecten te selecteren aan hand van bepaalde waardemeters.
❖ (4) marketingbeslissingen
➢ Onderzoeken welke marketinginspanningen interessant zijn en de meeste resultaten
opleverden. (vb. bij vaststellen verkoopprijzen zullen kostprijzen van de producten belangrijke
rol spelen)
1.5 Doelstellingen en principes van het boekhouden (examenvraag)
Jaarrekening wordt ter beschikking gesteld aan externe gebruikers. Verstrekken relevante,
betrouwbare, objectieve en vergelijkbare gegevens → opgesteld assumpties en principes
1.5.1 Basisprincipes
❖ Ondernemingsentiteit: enkel factureren wat effectief betrekking heeft op het bedrijf. Geen privé
zaken opnemen in de boekhouding. Een onderscheid kan gemaakt worden tussen:
➢ Enkelvoudige jaarrekening: heeft betrekking op één onderneming
➢ Geconsolideerde jaarrekening: wordt opgesteld voor groep van ondernemingen
❖ Monetaire kwantificering: door gebruik te maken van monetaire eenheid kan men boekhoudingen
met elkaar vergelijken (vb. alles in euro). Nadeel: wanneer men een andere valuta gebruikt kan de
inflatie dermate verschillen dat deze geen getrouw beeld geeft op het begin en einde van het jaar.
❖ Consistentie: vergelijkbaarheid van jaarrekening en volgen van vooropgestelde structuur is wettelijk
verplicht. Deze methode moet stelselmatig worden toegepast.
❖ Continuïteitsassumtie of going concern: men mag veronderstellen dat de onderneming haar
activiteiten blijft uitoefenen. Dit is belangrijk bij het inboeken van bezittingen (spreiding over jaren).
➢ Kosten van investering spreiden → investering op langere termijn.
▪ Toch failliet? → waarde bepalen van investering
• Boekhoudkundig: volgens afschrijvingstabel (vb. €10.000 - €2.000 = €8.000)
• Effectief: stijging in waarde of virtueel waardeloos
Stijging in waarde (vb. pand in centrum van Antwerpen)
Daling in waarde (vb. banden heftruck: Specifieke machine die niemand gebruikt)
▪ Kosten spreiden en verklaren. Belangrijk om risico’s te berekenen (vb. YouTube)
1.5.2 Registratieprincipes
❖ Verantwoordingsstukken (vb. Facturen of rekeninguittreksel): bij controle van boekhouding kan men
hier beroep op doen. Zeer belangrijk op juridisch vlak!
❖ Volledigheid: alle verrichtingen moeten opgenomen worden, geen achterwegen laten.
❖ Verbod op compensatie: geen compensatie van schulden en vorderingen of kosten en opbrengsten.
(Vb. €3.000 betalen en €4.000 krijgen zijn 2 losse verrichtingen. Niet gewoon €1.000)
❖ Realisatieprincipe: enkel verrichtingen doen die aangetekend kunnen worden. Een mondelinge
afspraak is niet zeker, wel aan de hand van factuur of voorschot!
❖ Het periode-toerekeningprincipe of matching-principle: kosten en opbrengsten uit zelfde periode
beken om juist te rapporteren (vb. schip bouwen in 3 jaar)
1.5.3 Waardeprincipes
❖ Materialiteitsprincipe/relevantie: alle bedragen die nuttig zijn voor de boekhouding en dus een
effect kunnen hebben op de balans of het resultaat moeten worden ingeschreven. Onbelangrijke
zaken mogen achterwegen gelaten worden. (vb. Silo benzine wel meerekenen, benzine in
vrachtwagen niet)
❖ Individuele waardering: ieder element dat opgenomen wordt in de balans moet afzonderlijk
gewaardeerd worden. Dit kan aan de hand van afschrijvingen & waardeverminderingen.
Inleiding Financiële verslaggeving 3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper StudentschakelSB. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
