In deze paragraaf word het zintuigstelsel en hoe prikkels daar verwerkt worden uitgelegd. Begrippen zijn dikgedrukt in deze paragraaf. Alles staat netjes en duidelijk op volgorde.
6.1 Het zintuigstelsel
Interne en externe prikkels
Zintuigen, zoals het gehoorzintuig en het gezichtszintuig, ontvangen prikkels uit het externe
milieu (externe prikkels). Voor homeostatische regelmechanismen worden zintuigen
gebruikt die prikkels ontvangen uit het inwendige milieu (interne prikkels).
Er zijn ook zintuigen die een verandering van de spanning van een spier of een verandering
in de stand van een lichaamsdeel registeren, zoals de evenwichtszintuigen in de oren.
Mechanische receptoren reageren op uiteenlopende vormen van mechanische energie,
zoals aanraking, druk, beweging en geluid. Er ontstaat een impuls in een mechanische
receptor wanneer het celmembraan buigt of uitrekt.
Gehoorreceptroen en evenwichtsreceptoren zijn mechanische receptoren met zeer fijne
haartjes. Als de vloeistof beweegt waarin zij zich bevinden, buigen de haartjes en vervormt
het celmembraan.
Tastreceptoren (onder opperhuid) en drukreceptoren (diep in huid) zijn mechanische
receptoren waarin een impuls ontstaat als het celmembraan wordt vervormd door lichte
aanraking of druk.
Chemische receptoren kunnen bepaalde moleculen uit de omgeving binden.
Smaakreceptroen binden opgeloste moleculen en reukreceptoren binden moleculen uit de
lucht.
Temperatuurreceptoren in de huid reageren op warmte en kou. Wanneer de temperatuur in
z’n receptor boven of onder een bepaalde normwaarde komt, ontstaat een impuls.
Pijnreceptoren bevinden zich in het hele lichaam en zijn de uiteinden van bepaalde
zenuwen. Er ontstaat een impuls in deze receptoren door extreme druk, door extreme
temperaturen of door chemische stoffen die vrijkomen bij beschadiging of ontsteking van
weefsel.
Lichtreceptoren (fotoreceptoren) zijn zintuigcellen waarin een impuls ontstaat door
zichtbaar licht.
Het ontstaan van impulsen in zintuigcellen
In zintuigcellen ontstaan impulsen als een prikkel sterker is dan de drempelwaarde. Je noemt
deze drempelwaarde de prikkeldrempel.
Licht is een adequate prikkel voor lichtreceptoren. De prikkeldrempel van deze zintuigcellen
is voor andere, niet-adequate prikkels veel hoger.
De sterkte van een prikkel bepaalt de impulsfrequentie in de aangesloten
gevoelszenuwcellen; hoe sterker de prikkel, hoe hoger de impulsfrequentie. Wanneer een
prikkel enige tijd aanhoudt, wordt de prikkeldrempel hoger en neemt de impulsfrequentie af.
De aanpassing van de gevoeligheid van een zintuig aan een aanhoudende prikkelsterkte
heet adaptie of gewenning. Ook een verlaging van de prikkeldrempel noem je adaptie.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper benteessens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
