Samenvatting
Samenvatting Gedragsbiologie
- Vak
- Gedragsbiologie
- Instelling
- UC Leuven-Limburg
Uitgebreide samenvatting van alle hoofdstukken van gedragsbiologie.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 66 pagina's
Voorbeeld 4 van de 66 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Hoofdstuk 1: Inleiding in de gedragsbiologieSituering
Meer dan één wetenschappelijk perspectief om werkelijkheid te benaderen, waar te nemen en te interpreteren
Één mogelijke visie = de gedragsbiologie
Gedrag in belangrijke mate bepaald door biologische factoren (processen die zich afspelen in het menselijk lichaam)
-Zenuwstelsel (met als centrum de hersenen) vervult hierin een centrale rol
-Hormonen (maken ieder mens uniek)
• Momenteel lijkt erop dat we naar een volledig genetisch identificeerbaar mens toegaan
Evolutionaire biologie: verklaart onw van alle levensvormen vanuit één criterium → reproductief succes
*Evolutionaire basis van gedrag
Prenatale factoren = factoren die de foetus in de baarmoeder beïnvloeden
→ Kunnen een belangrijke oorzaak zijn van diverse geboorteafwijkingen
Voor het bestuderen van deze thema’s – starten met enkele belangrijke inleidende begrippen:
Het biopsychosociaal model
Breed kijken voor een goede verklaring van gedrag/verschillende brillen voor een genuanceerd beeld
• 3 invalshoeken om menselijk gedrag te begrijpen
Biologische oorzaken/factoren (menselijk gedrag):
-Hersenen: stoornissen kunnen optreden door beschadigingen of afwijkingen in de hersenen
-Neurotransmitters: werking informatieoverdracht tussen de zenuwcellen/neuronen
→ Andere stoffen nodig om die neurotransmitters te activeren of juist afremmen
Doen deze stoffen hun werk niet goed? Overdracht verloopt te snel of juist te traag
-Hormonen: verstoringen in de hormoonproductie kunnen tot gedragsafwijkingen leiden
-Erfelijkheid: diverse eigenschappen (mede) erfelijk bepaald en verschillende syndromen met erfelijke basis
-Prenatale factoren: gedrag van de moeder tijdens zwangerschap kan bepaalde afwijkingen bij het kind veroorzaken
-Evolutionaire factoren (evolutionaire basis van menselijk gedrag)
!! Gedragsbiologie: onderzoekt biologische factoren van het bio-psychosociaal model
-Wetenschap in evolutie
-Vaak zijn er meerdere biologische verklaringen mogelijk voor gedrag
-Biologische verklaring vult andere verklaringen aan
Omgevingsoorzaken/-factoren (menselijk gedrag):
-Gezinssituatie
-Opvoeding
-Sociale omgeving: wanneer individu opgroeit -> bestaat het steeds uit meer personen en groepen
,! Jongeren in de puberteit zijn gemakkelijk te beïnvloeden door hun sociale omgeving – meer bepaald: de eigen
leeftijds(vrienden)groep
-Cultuur: de oordelen, opvattingen en gedragingen in de groep gelden waarvan iemand deel uitmaakt zijn ->
grotendeels ontleend aan de maatschappij en/of cultuur waar men deelt van uitmaakt
Psychologische oorzaken/factoren (menselijk gedrag):
-Ervaring
-Leerprocessen = manier waarop mensen ervaringen beoordelen en verwerken
→ Deze factoren zijn van invloed op wijze waarop personen tegen zichzelf en anderen aankijken en hoe ze met
anderen omgaan
-Temperament
-Karakter
-Zelfbeeld
-Intelligentie
= Bio-psycho-sociaal model
De gedragsbiologie onderzoekt de biologische factoren van het biopsychosociaal model
Geen twijfel: zowel biologische, cognitieve als sociaal-culturele invloeden spelen rol bij het menselijk functioneren
Wel: discussie over het relatieve belang van deze factoren
Onderzoekers hebben neiging om impact van eigen invalshoek extra in de verf te zetten
! Volledig begrip probleem/situatie veronderstelt altijd combinatie van de verschillende invalshoeken = dus
biopsychosociaal model van het menselijk functioneren
Belang voor begrijpen maar OOK voor behandeling
50% verschillen tussen mensen -> genetische factoren – andere helft -> psychologische of een sociale oorzaak
Nature-nurture debat
Opvoeding (nurture) – biologische kenmerken (nature): mate van invloed op onw kind?
Debat: proberen te achterhalen hoeveel van de verschillen tussen mensen door nature/nurture bepaald worden
• Worden verschillende standpunten ingenomen:
1) Nature standpunt (aangeboren): erfelijk/biologisch/aangeboren bepaalde kenmerken → rol opvoeder/begeleider
tot minimum beperkt
-Genen en Erfelijke Factoren
-Fysiek uiterlijk
-Persoonlijkheidskenmerken
2) Nurture standpunt (omgeving): als onbeschreven blad ter wereld - omgeving en opvoeding → rol opvoeder van
cruciaal belang
-Omgevingsvariabelen
-Ervaringen uit de kindertijd
-Hoe we zijn opgevoed
-Sociale relaties
-Omringende cultuur
Discussie: al decennia en zal wel altijd blijven duren – moeilijk wetenschappelijk precies vast te stellen in welke mate
beide factoren rol spelen
• Vaak tussenstandpunt: beide invloeden spelen tegelijk een rol
,3) Het interactionistisch standpunt
= De interactie tussen nature en nurture – individu wordt niet passief door eigen aard en omgeving ingevuld, maar is
een actieve speler in dit proces
Menselijk gedrag wordt verklaard door: aanleg, omg en interactie tss aangeboren en omgevingsfactoren
Onw van iemand: genetische- en omgevingskenmerken + OOK manier waarop individu daar op eigen manier mee
omgaat → mensen scheppen door eigen aard en karakter voor een gedeelte ook hun eigen omgeving + bepalen ze
ook hun eigen ervaringen
DUS: ervaringen gedeeltelijk zelf bepaald, alsmede door omgeving waarin iemand verkeert = interactie tussen nature
en nurture
Interactie tussen biologische factoren (genen) en omgevingsfactoren zijn in verschillende studies aangetoond
(milieu)
Homeostase
Menselijk lichaam streeft steeds naar homeostase
Homeostase = een lichamelijke evenwichtstoestand die individuen in stand houden/is het proces dat erop gericht is
om het evenwicht in het menselijk lichaam te behouden (vgl thermostaat)
Doel: het intern milieu van het lichaam constant houden = levensbelangrijk
Lichaam gebruikt hiervoor feedbackmechanismen: menselijk lichaam verwerkt dus interne en externe prikkels en
reageert d.m.v. terugkoppelingsmechanismen
→ Terugkoppeling of feedback = een proces waarbij de uitkomst (de output) van een proces wordt teruggevoerd (er
wordt dus feedback gegeven aan de invoer/de input)
-Positieve terugkoppeling: proces positief beïnvloedt (= versterkend) → output zorgt er dus voor dat input nog meer
van hetzelfde zal doen
-Negatieve terugkoppeling: proces negatief beïnvloedt (=afgeremd) → de reactie is tegenovergesteld
*Homeostase maakt gebruik van negatieve feedbackmechanismen
Homeostatisch regelsysteem → verloopt op 3 niveaus:
1. Het niveau van sensor/detector: registreert veranderingen in het inwendig milieu + stuurt deze informatie
door naar het controlecentrum
2. Het niveau van controlecentrum met setpoints:
-Controlecentrum ontvangt en verwerkt deze informatie
-Setpoints = bepaalde grenswaarden waarbinnen inwendig milieu stabiel wordt gehouden
→ Controlecentrum meet informatie af aan setpoints en beoordeelt -> vertelt dan aan effector wat deze
dient te doen
3. Het niveau van effector: reageert op deze informatie en zorgt voor de nodige aanpassingen
*Effectoren = spieren of klieren
, DUS: Door het vermogen tot homeostase slaagt het menselijk lichaam erin om het interne milieu min of meer
constant te houden = levensnoodzakelijk mechanisme
→ Het zenuwstelsel en hormonaal stelsel spelen een belangrijke rol bij deze homeostase
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper schaepkenslieke. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 80467 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen