3. SPECIFIEKE GROEPEN 15
3.1. RISICOTAXATIE VAN GEWELD BIJ VROUWEN 15
3.2. GEVANGENISBEVOLKING 16
3.3. AARD VAN GEWELD EN MOTIEVEN 16
3.4. VORMEN VAN GEWELDDADIG GEDRAG 16
3.5. FAM: FEMALE ADDITIONAL M ANUAL 17
4. SPECIFIEKE DELICTEN 18
4.1. INSTRUMENTEN VOOR BEPALEN VAN SEKSUELE RECIDIVE 18
4.1.1. STATIC-99 18
4.1.2. SORAG (SEX OFFENDER RISK APPRAISAL GUIDE) 18
4.1.3. SVR-20 (SEXUAL VIOLENCE RISK – 20) 19
4.2. INSTRUMENT VOOR RELATIONEEL GEWELD 19
4.2.1. SPOUSAL ASSAULT RISK ASSESSMENT (SARA) 19
4.3. SPECIFIEKE INSTRUMENTEN 19
4.3.1. BRIEF SPOUSAL ASSAULT FOR EVALUATION OF RISK (B-SAFER) 19
4.3.2. CHILD ABUSE RISK EVALUATION (CARE-NL) 19
4.4. OOK BELANGRIJK HOE JE HET INTSTRUMENT GEBRUIKT 20
1
,1. Inleiding
1.1. Algemeen
Wat ?
o Het beoordelen van het risico van ernstig delictgedrag (geweld/seksueel)
Waarom ?
o Voorkomen van recidive
o Richtlijnen voor behandeling
Waar ?
o Gevangeniswezen, Forensische psychiatrie, Reclassering, etc...
1.2. Theoretische modellen
Risk Need Responsivity model (oa. Andrews & Bonta, 2010)
o Gaat uit van 3 assumpties:
Hoe hoger het risico, hoe meer risicomanagement
Behandeling gericht op criminogene factoren
Behandeling afstemmen op de persoon en diens leerstijl
Good Lives Model (GLM-C) (oa. Ward et al., 2007)
o Aandacht voor de gezonde kant: ontwikkelen van sterke kanten, kwaliteit
van het leven verbeteren
o Focust niet zozeer op de risico’s maar eerder op de positieve zaken
1.3. Risicotaxatie
1.3.1. Nooit 100% garantie
Het gaat over het voorspellen of iemand in de toekomst gewelddadig gedrag
gaat plegen
1.3.2. Kans op recidive
= het inschatten van de grootte van het risico dat een gedetineerde/patiënt in
de toekomst (opnieuw) geweddadig gedrag gaat vertonen
Instrumenten:
o Ongestructureerde klinische taxatie
Je gaat beroep doen op klinische kennis
2
, o Actuariële instrumenten
Gestandaardiseerde testen
o Instrumenten volgens gestructureerde klinische methode
De twee vorige gaan combineren, dus je maakt gebruik van
instumenten die je gaat koppelen aan je klinische kennis
1.4. Klinische taxatie
Inschatting op basis van dossiers, interviews en psychodiagnostisch
onderzoek
Nadelen:
o Niet gestandaardiseerd
o Geen vast scoringssysteem
Bv. Hoe kan je dan gaan vergelijken?
o Vatbaar voor subjectiviteit van beoordelaar
o Niet veel beter dan op kansniveau voorspellen
o Lage base rate van ernstige delicten
Base rate = prevalentie dat een bepaald type gedrag in een bepaalde
populatie gaat voorkomen
Als base rate laag is is de kans zeer klein dat die weer gewelddadig
gedrag gaat plegen omdat de prevalentie zeer laag is, dus je gaat “nee”
voorspellen
Als de base rate hoog is ga je meestel “ja” voorspellen
De meeste psychologen houden geen rekening met de base rate,
omdat er in de veel vals positieven zich voordoen
o Cognitieve vertekeningen
Confirmatory bias = je gaat bevestiging zoeken over een oordeel dat
je al hebt, je gaat niet zozeer zien naar de objectieve gegevens
Illusoire correlatie = als iemand in het verleden een uitspraak heeft
gedaan dan heeft die clinicus de neiging om dat te gaan generaliseren
naar een andere casus
o Lage nauwkeurigheid van klinisch oordeel
Is dus niet beter dan de statistische methode!
1.5. Actuariële instrumenten
Gegevens over risicofactoren worden volgens vaste procedure verzameld en
gescoord.
Aard en aantal risicofactoren zijn gestandaardiseerd.
Nadelen:
o Niet geschikt om behandeldoelen te identificeren of verandering te meten
o Op empirische studies gebaseerd generaliseerbaar?
o Gebaseerd op groepen toepasbaar op een individu?
o ‘rare risk or protective factors’
3
, Als je een zeer zeldzame risico- of beschermende factor hebt, zal dat in
de statistiek geen belangrijke proportie hebben
Via statistiek zal men dan zeggen dat dat er niet toe doet
Bv. Een persoon die een waanbeeld heeft die stemmen hoort dat die
mensen moet geen vermoorden. De kans dat al die misdadigers dit
hebben is zeer klein. Als je gaat kijken naar een intstrument gaat deze
waan een slechte voorspeller zijn, want die proportie is zeer klein. Maar
als iemand die waan heeft is de kans eigenlijk wel zeer groot dat
iemand die moord gaat plegen. Men mag dus niet enkel naar die
statistiek kijken
1.6. Gestructureerde klinische methode
Combinatie van empirisch vastgestelde risicofactoren en oordeel van een
deskundige
o Risicofactoren waarvan men weet dat ze vaak voorkomen
Voordelen
o Behandeling
o Consistente en transparante besluitvorming
o Betere communicatie
o Betere bescherming van de rechten van de patiënt
o Gegevens voor evaluatie van de behandeling
Een aantal instrumenten die bij risicotaxatie gebruikt worden en waarvoor ze
bedoeld zijn: algemeen, risicofactoren, beschermende factoren, …
Ook een specifieke groep: kinderen, adolescenten, volwassenen, …
Ook specifiek voor partnergeweld, kindermishandeling, …
2. Algemene instrumenten van risicotaxatie
2.1. Psychopathie
Psychopathic Checklist –revised (PCL-R) : (Opm : PCL-R is GEEN
Risicotaxatie instrument)
20 kenmerken die prototypisch zijn voor psychopathie
Worden gescoord op een 3 puntenschaal
4
, o 0: kenmerk is afwezig
o 1: kenmerk is gedeeltelijk aanwezig of van toepassing
o 2: kenmerk is volledig aanwezig of van toepassing
Ruwe score wordt opgeteld
o 0: geen psychopathische trekken
o 20: enige mate van...
o 30 – 40: hoge mate van (40 = prototype psychopaat)
2.1.1. Scoringsprocedure
Interview Collaterale info
Anamnestische gegevens Beoordelen van geloofwaardigheid
Observeren van interpersoonlijke stijl Is de interpersoonlijke stijl representatief
Leveren primaire data
2.1.1.1. Interview
Doelstelling:
o Anamnestische gegevens verwerven
o Observatie van interpersoonlijke stijl
o Consistentie van de uitspraken en antwoorden vergelijken met gegevens
uit dossier
o Meer informatie verzamelen om beter te kunnen scoren
o Voorleggen van inconsistenties
Bv. Je vertelt hier dit, maar toch heb je dat gedrag gesteld. Kan je dat
verklaren?
Inhoud:
o Opleidingsachtergrond
o Arbeidsverleden
o Gezinsachtergrond
o Relaties
o Gezondheid
o Verslaving
o Criminele achtergrond (jeugd en volwassenheid)
2.1.1.2. Collaterale informatie
Doelstelling:
o Geloofwaardigheid van het interview toetsen
o Validering van de interpersoonlijke stijl
o Leveren van data voor de scoring van de items
Inhoud:
Strafblad, reclasseringsrapporten, PV’s
Dagrapporten, rapporten van instellingen
5
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Jenvdevo. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.