Een volledige samenvatting van het vak psychologie in het eerste jaar Sociaal Werk. Bevat de volgende hoofdstukken: H1 Inleiding, H2 Leerprocessen, H3 Denken en intelligentie, H4 Motivatie, H5 Emoties, H6 Waarneming, H7 Sociale Waarneming, H8 Groepsperceptie, H9 Sociale psychologie sociale beïnvlo...
Psychologisch perspectief
Hoofdstuk 1: inleiding
Psychologie = gedragswetenschap = bestuderen het gedrag
Psychologie: de wetenschappelijke studie van het gedrag en de mentale activiteiten van het
individu.
Bestudeert gedrag op niveau van het individu (persoon zelf/ onmiddellijke omgeving
centraal)
Soort gedrag
o Innerlijke van de mens (gevoelens, gedachten…)
o Uiterlijk waarneembaar gedrag
Hoe aan wetenschap doen?
o Volgens geesteswetenschappelijke benadering: begrijpen van denken, voelen,
handelen
o Volgens natuurwetenschappelijke benadering: via experimenten en
objectieve metingen gedrag verklaren
Intuïtieve mensenkennis/ gezond verstand: de inzichten die ontstaan uit de ervaringen die
we opdoen met anderen en onszelf.
Verworven uit:
Directe omgang met mensen
Van generatie op generatie doorgegeven via opvoeding en de taal (spreekwoorden/
zegswijzen over inzichten in het menselijk gedrag)
Intuïtieve mensenkennis ≈ wetenschap:
Algemene doelstelling = gebeurtenissen kunnen voorspellen en/of er vat op krijgen
Baseren inzichten op ervaringsgegevens
Intuïtieve mensenkennis ≠ wetenschap:
Verschil in soort ervaringen waarop beiden zich baseren
Verschil in wijze waarop inzichten verworven worden
A) Verschil in soort ervaringen waarop beiden zich baseren
Intuïtieve mensenkennis: gebaseerd op toevallige, subjectieve indrukken uit alledaagse
situaties
Wetenschap: gebaseerd op objectieve waarnemingen, op een systematische manier
verzameld in gecontroleerde situaties
Objectieve waarnemingen
o Objectiviteitsbeginsel: Wetenschap dient te vertrekken van objectieve
gegevens, vaststellingen die uit feiten voortvloeien en er steeds hetzelfde
uitzien.
, o Gebruik van instrumenten en technieken
o Intersubjectiviteit wanneer objectiviteitsbeginsel niet voldaan kan worden:
Nagaan in hoeverre verschillende waarnemers onafhankelijk van elkaar tot
eenzelfde appreciatie komen. Alleen gegevens met voldoende overeenkomst
komen in aanmerking
Op een systematische manier verzameld:
o Alle relevante observaties systematisch bijhouden
o Indien niet mogelijk: representatief (beperkte aantal gegevens verzamelen,
dat een betrouwbare afspiegeling vormt van de totale werkelijkheid) aantal
observaties o.b.v. een toevallige steekproef: (niet-selectieve/aselecte sample
nemen uit het geheel van mogelijke observaties)
In gecontroleerde situaties
o Storende factoren uitschakelen of neutraliseren
Technieken in de psychologie
Natuurlijke observatie vb. kind in de kleuterklas observeren om
mate van agressief gedrag te onderzoeken
Participerende observatie vb. gedrag van voetbalsupporters
onderzoeken door zelf tussen de supporters
te gaan zitten en te observeren
Ongestructureerd interview vb. agressief gedrag van het kind
onderzoeken door een open gesprek met
ouders aan te gaan
Gestructureerd interview vb. gedrag van voetbalsupporters
onderzoeken door enkelen te interviewen
aan de hand van een vooraf opgestelde
interviewleidraad
Vragenlijsten vb. Coronastudie: online vragenlijst ‘hoe ga
jij om met Corona?’ door Universiteit
Antwerpen
Gebruik van databanken vb. samenhang tussen woonplaats en
opleidingsniveau onderzoeken door gebruik
van databanken van de overheid
Fysiologische metingen vb. leugendetector meet o.a. hartslag,
ademhaling, bloeddruk
Psychologische tests vb. WAIS intelligentietest
B) Verschil in zoeken naar samenhangen
Intuïtieve bewering: snel en oppervlakkig, zonder verklaring
,Wetenschappelijke bewering: voorwaarden
1) Methodisch onderzoek/ werken
Begrijpende methode
Kwalitatief onderzoek (geen cijfermaterialen)
Verbale beschrijvingen
Gevalsstudies/cases
o Vertrekkend van één of enkele casussen die exemplarisch zijn voor wat men
wil bestuderen, zoeken naar wat ermee zou kunnen samenhangen.
Weloverwogen keuze van wat er psychologisch het meest aannemelijk mee in
verband kan worden gebracht.
Onderzoekt alle mogelijke verklaringen en maakt een gefundeerde keuze
Nadeel = subjectiviteit
De correlationele methode
Samenhang tussen verschillende variabelen
Variabele = kenmerk dat verschillende verschijningsvormen kan aannemen/ op
bepaalde aspecten kan verschillen of beïnvloed worden door andere variabelen
Correlatie rxy = +, 0, -Drukt uit hoe de veranderingen in de ene variabele
samenhangen met veranderingen in de andere variabele
Positieve correlatie: hoe hoger de ene variabele, hoe hoger de andere
Nulcorrelatie: geen samenhang
Negatieve correlatie: Hoe hoger de ene variabele, hoe lager de andere
De experimentele methode
Oorzakelijk verband vaststellen
Afhankelijke variabele en onafhankelijke variabele
o AV: Het fenomeen waarvan we willen weten waardoor het beïnvloed wordt/
afhankelijk is
o OV: De omstandigheid waarvan we vermoeden dat ze invloed heeft op de AV
Storende variabelen uitschakelen of neutraliseren (gecontroleerd)
o Equivalente/ gelijkwaardige proefgroepen door toevallige steekproeven uit
populatie
Manipulatie: De ene groep krijgt een andere behandeling dan de
andere
Experimentele groep: groep krijgt OV toegediend
Controlegroep
Hoofdeffect: In hoeverre elk van die onafhankelijke variabelen apart
een invloed heeft op de afhankelijke variabele
2) Dient een verklaring te bieden
3) Moet herhaaldelijk getoetst worden aan nieuwe gegevens
, Geschiedenis van de psychologie
Psychologie ontstaan 1879
Verre voorgeschiedenis -> filosofie (Plato, Aristoteles, Socrates)
o 4e eeuw v.C.
Theocentrisme: god staat centraal -> antropocentrisme: mens staat centraal
e
o 16 eeuw
Filosofie:
Rationalisme
o 16e eeuw
o Descartes:
o Logisch denken (ratio)
o Methodische twijfel
o Dualisme : geest (denkend vermogen) en materie (wat ruimte inneemt)
Empirisme
o 17e eeuw
o Locke
o Zintuiglijke waarneming (empirie)
o Tabula rasa (onbeschreven blad)
o Bewustzijn onderzoeken
+Natuurwetenschappen
1879: ontstaan psychologie
Structuralisme
o W. Wundt (Duitsland)
o 1e labo voor experimentele psychologie
o Structuur van het bewustzijn via introspectie (zelfreflectie)
Functionalisme
o Praktisch: functie van het bewustzijn
o 1e dierproeven: uitwendig gedrag
Behaviorisme
o Watson (Amerika)
o Psychologie= wetenschap van het gedrag
o S-R (leerprocessen)
Gestaltpsychologie
o Duitsland
o Waarneming= Gestalt > som van de delen
o Denken, sociale psychologie
o Aha-erlebnis: het ineens vatten van de oplossing
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nadialenaerts. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
