Begrippenlijst handicaps
Wat is orthopedagogiek?
= ook volwassenen kunnen nog vaardigheden ontwikkelen, zeer
Levensloopperspectief breed kijken
= erkenning dat er
- Genetische predisposities
- Biologische & psychologische kwetsbaarheden
Biopsychosociale verklaringsmodellen - biologische & psychologische bescherm factoren
zijn waar we rekening mee moeten houden
= om variatie in samenleving te presenteren
- gezondheid (fysiek en mentaal)
ICF-kader (Atkinson)
- lichaamsfunctioneren en structuren + activiteit +
= internationale classificatie van het
participatie
menselijk functioneren
- omgevingsfactoren + persoonlijke factoren
= afwijkende/afwezige cognitieve, sensorische of motorische
functies?
Lichaamsfunctioneren
zo ja, stoornis
= wnr moeilijkheden ervaren in uitvoeren van dagelijkse activiteit
Activiteit
of taken
= moeilijkheden ervaren in participatie maatschappelijk leven?
Participatie zo ja, handicap
= persoon centraal, handicap als eigenschap naast vele anderen
People’s first language
Deel 1: Ouderschap onder druk
Onderkennen, verwerken en aanvaarden bij ouders
= ouders van kinderen met handicap ondergaan levenslang verlies,
Levenslang verlies
chronische rouw
- periode van onderkenning
= vermoedens, korte/lange fase van twijfel en hoop, sterke
tweestrijd
- diagnosemededeling
= proberen positief te brengen met nadruk op
groeimogelijkheden en perspectief
Fases
- reacties op diagnose
= kan heel heftig, referentiekader waarin handicap negatief,
weinig info en kennis, angst voor reacties omgeving
- verwerkingsproces start
= zien mogelijkheden + partnerrelatie ↑/↓
Stappenmodel in rouwproces = fases van shock, reactie, adaptatie, oriëntatie en crisis voorbij +
centrale gevoelens/gedachten en hulverlening
+ emoties centraal in hulpverlening & ouders worden niet
veroordeeld, maar erkent
, - geen ‘crisis voorbij’, geen lineair proces
= bouwt voort op stappenmodel, maar is chronisch/cyclisch
goed genoeg ouderschap: balans vinden pos en neg gevoelens
Chronisch zorgenmodel of
doolhofmodel
+ emoties centraal + cyclisch karakter
- nadruk vooral op emotionele
= cognitieve aspecten centraal, we bouwen schema’s op niet
allemaal mogelijk nu onzekerheid nieuwe mentale
constructies
= positief model want geeft visie dat we verwachtingen kunnen
Mentale reconstructies reconstrueren
+ erkent dat iedereen er op andere mnr mee omgaat + positieve
dynamiek centraal + cyclisch karakter
- nadruk cognitief (aanvullend op vorig model)
= maatschappij sociale constructies
(= opvattingen, waarden en normen )
kind met handicap sociale constructies kloppen niet meer
Sociale constructie-model
= dynamisch proces, opvattingen/waarden kunnen veranderen
door positieve beeldvorming
nadruk op invloed van anderen
Gezinsfunctioneren en opvoeding
- informatie: aard en oorzaak handicap, ondersteuningsvormen,
administratiev/juridisch/financieel
- zorgen van ouders: emotionele steun, zorg-werk-leven balans,
over toekomst
- brussen: aandacht goed verdelen, uitstapjes, hun vragen
- ondersteuningbronnen: verenigngen, professionele
Mogelijke hulpvragen ouders hulpverleners, pad budget
- sociale contacten: ondersteunen contact
vrienden/fam/kennissen, reacties anderen
- ontwikkeling kind: mogelijkheden/beperkingen/evolutie,
ondersteuning ontw kind
- opvoeding: stimuleren ontw, gedrag, leefomgeving aanpassen,
afstemmen
= toont samenspel van protectieve en kwetsbare factoren waarin
ouders naar evenwicht zoeken. Ouder staan centraal, wat zij
ervaren als last/kracht
- draaglast: alle taken waarmee gezin geconfronteerd wordt
Balansmodel (Bakker)
- draagkracht: emotionele steun, goede partnerrelatie
+ visuele, herkenbare terminologie & optimistische visie
- vertrekt vanuit draaglast & beperkingen kind aan negatieve kant
geplaatst & gericht op ouders
= de handicap wordt gezien als een stressor wat een uiteindelijk
een reactie uitlokt. Dit moeten we echter ook relativeren!
cognitieve taxatie
Stress-model
+ biedt aanknopingspunten
- lineair & handicap als stressor & vooral aandacht ouders
Cognitieve taxatie = ouders maken inschatting van situatie subjectieve beleving
(=iedereen reageert anders)