SAMENVATTING: PSYCHOLOGISCHE
BASISVAARDIGHEDEN VOOR GESPREK EN
BEGELEIDING
kijk ook altijd naar de verwerkingsopdrachten
LES 1: MET AANDACHT LUISTEREN ALS BASISHOUDING
1
, we gaan niet aan de slag met wat mensen meemaken, maar met wat er ervaren!
Wat doet deze gebeurtenis met een persoon/systeem?
BASISINSTRUMENTARIUM VAN DE HUPVERLENER
- Elk aanbod (programma, interventie) is slechts werkzaam wanneer ze in een goede werkrelatie wordt aangeboden.
- Kennis zit niet in een doosje, maar wordt aangeboden door een professionele hulpverlener binnen een goede werkrelatie
- Dit veronderstelt een goede receptieve basishouding als bedding voor een actieve en bij de persoon en diens vraag
passende hulpverlening
dragende relatie tussen cliënt en hulpverlener is essentieel!
LUISTEREN, DAT KAN ELK KIND? OF IS HET TOCH EEN LEERPROCES?
1. Elk kind leert ‘luisteren’:
oprecht en geïnterresseerd in zich opnemend wat de ander vertelt
versus gehoorzamend en angstig doen wat de ander vraagt
2. Oprecht luisteren verfijn je doorheen latere goede relaties
Aanvankelijk vooral (volwassen) familieleden, leerkrachten, …
Later in peer-relaties met siblings en in vriendschappen
3. Hulpverlener worden:
oefenen en verfijnen van deze vaardigheden (cfr leren fietsen of zwemmen)
leren hanteren binnen een specifieke context en relatie
tegen de achtergrond van groeiende theoretische bagage
OPEN, AANDACHTIG EN MET MILDE NIEUWSGIERIGHEID LUISTEREN : STARTPUNT VAN ELKE
HULPVERLENING
1. Open: Neem in je op wat de ander echt vertelt
2. Aandachtig: schenk gedetailleerde aandacht aan het verhaal van de ander
2
, 3. Mild nieuwsgierig: vraag je af wat de ander precies bedoelt, waarom hij/zij de dingen ziet en ervaart zoals hij/ze ze
verwoordt
BELANG VAN GEHOORD (OF GEZIEN) WORDEN STARTPUNT VAN ELKE HULPVERLENING
1. Essentieel voor iemands gevoel van identiteit
2. Helpt om stil te staan bij en te ontdekken wat je zelf denkt en/of voelt
3. Helpt bij het verwerken van een ervaring
Met andere woorden: bevordert persoonlijke groei!
Filmpje: wat wanneer je nood aan gezien en gehoord woredn genegeerd wordt?
à non-verbale communicatie is ook van groot belang!
à Laten voelen/zien dat we luisteren (knikken, parafraseren, gelaat, …)
à Still-face experiment: moeder gaat 2 min niet in interactie met kind kind doet vanalle som aandacht te krijgen
(wijzen, krijsen, wenen, …)
EVERY HEAD IS A WORLD
1. Wanneer elk hoofd een wereld is, is elk hulpverlenings-aanbod het binnentreden van iemands ’wereld’
2. Dit vergt een zorgzaam en neutraal (niet-oordelend) luisteren
DE TECHNISCHE ASPECTEN OPGELIJST
1. Externe basisvoorwaarden
2. Interne voorwaarden
3. Uiting van aandachtige ingesteldheid
4. Elementen van goede luisterhouding
5. Specifieke vaardigheden
6. Gebeuren versus affectieve kleur
7. Metaforen en symbolen
8. Luisteren in een werkrelatie
3
, 9. Blokkades bij het luisteren
1)HET EXTERNE KADER : IS ER TIJD EN RUIMTE OM TE LUISTEREN?
- Creëer een passende ruimte, die je luisterhouding faciliteert en de expressiemogelijkheden van de ander
ondersteunt
Ruim
Beschikbaar
Rustig
Ongestoord
Vertrouwelijk
- Van kort tot duurzaam
Crisisgesprek vergt een ander kader dan een begeleiding van meerdere gesprekken
- Soms betekent ‘een passende ruimte creëren’ ook dat dat je ook met je collega’s het gesprek aangaat
angulair: de ene in de ene hoek, de andere in de andere
hoek geeft veel ruimte om naar elkaar te kijken maar ook
om weg te kijken
Parallel: vaak met kinderen en jongeren niet naar elkaar
hoeven kijken (bv: samen taak maken, samen in de auto
zitten dingen worden hier soms makkelijker
bespreekbaar door)
Frontaal: confrontatie (bv: intelligentietest)
Diagonaal: minst gebruikt roept onverschilligheid op
2)INTERNE VOORWAARDEN : AANDACHT SCHENKEN VERGT RUIMTE IN JE HOOFD
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lyseooms. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.