Samenvatting
Samenvatting theorie ABA
Samenvatting theorie ABA prof Vanlandewyck Yves Cerebral Palsy en epilepsie theorie + slides
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 19 pagina's
Voorbeeld 3 van de 19 pagina's
In winkelwagen1 beoordeling
Door: michieldewandelaer • 1 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Les 1: inleidingA: video over CP
• 4 vormen worden voorgesteld:
◦Spastisch
◦Dyskinetisch
◦Ataxisch
◦Mixed types
• 4 mogelijke gevolgen
◦triplegie
◦Hemiplegie : halfzijdig
◦Diplegie
◦Tetraplegie
‣ Altijd hier van uitgaan
==> Bewegingsprofiel wordt duidelijker wanneer P vermoeid raakt
We onderscheiden twee grote soorten CP
• dyskinetische vorm : onwillekeurige bewegingen niet kunnen onderdrukken
◦Hypertonie , spasme
‣ Spasme: probleem met aan en uitzetten spieren (flexoren vs extensoren) overgangen zijn te moeilijk
‣ Initiëren van nieuwe beweging (aanzetten van spieren) is te moeilijk
‣ Alle ledematen zijn betrokken, maar meer manifestatie in 1/2/3 ledematen
‣ Moeite met fijnmotorische dingen (veters binden)
◦Bij hoge concentratie (bv spreken) : inspanning -> allemaal andere chaotische bewegingen
‣ Mindert wanneer de P weer tot rust komt
◦Storende bewegingen bij het maken van andere bewegingen
◦Apotosisch: constante kleine bewegingen in rust
• Atactische vorm : niet kunnen onderdrukken van willekeurige (vrijwillige) bewegingen
◦ Constante bijsturing maar lidmaat gaat altijd te ver naar kant waar we het naar toe willen en uiteindelijke doel wordt niet
bereikt (te ver abductie , adductie, flexie, extensie)
‣ Bv proberen een element op te rapen of een patroon volgen
‣ Moeite met evenwicht en coördinatie (ook ter hoogte van mondspieren bv)
◦ = dronkenmansgang
B: video boccia
• vrouw houdt arm in hypertone houding (spasme) :
◦Abductie schouder, flexie elleboog, pronatie arm, flexie vingers en pols —> ‘geharnast’ : geen beweging in mogelijk
◦Supinatie, rotatie… niet mogelijk
◦Andere arm kan wel vloeiende beweging uitvoeren + kracht uitoefenen op bal + juiste timing om bal los te laten
==> Doel van de kinesist : proberen om patënt uit dit flexie patroon te krijgen
• man zijn rolstoel wordt vastgehouden om stil te blijven staan tijdens continue onwillekeurige bewegingen
◦Weinig controle en stabiliteit over romp en onderste ledematen : stoel waggelt en moet gefixeerd worden
C: alle mogelijke oorzaken van CP (didactische voorstelling)
Cerebral Palsy = umbrella term for a group of movement disorders
==> affects the person’s ability to move in a normal way
• Cerebral = brain + palsy = muscle weakness/loss of function
◦Effect op deel van de hersenen dat beweging controleert
• Ontstaat door schade aan het ontwikkelende brein
◦Vaak door verlies/tekort aan O2 of infectie
◦Schade vanaf in utero tot jonge leeftijd postnataal zolang hersenen in ontwikkeling zijn
◦Terwijl het brein nog in critical development is
• Permanente schade maar niet progressief (initiële schade zal dus niet verergeren naarmate de tijd vordert)
◦Maar spieren zijn te kort en tonus is te hoog
◦Bij groeiende spier (groeispurt) zal wel extra last ondervinden indien hij initieel al onder spanning stond
==> in die zin is de aandoening dus niet progressief, maar zal tijdens de ontwikkeling het wel plots veel moeilijker zal zijn om
bewegingen onder controle te houden
‣ Hypertonie neemt op deze manier toch toe -> minder functionaliteit
‣ Schade verergert niet , maar functionaliteit zal veranderen
Belangrijkste delen van het brein die betrokken zijn bij beweging:
=> dit zullen ook de delen zijn die ook beschadigd worden bij CP
• Motorische cortex + basale ganglia + cerebellum = movement centers
◦Helpen ons bij het initiëren en uitvoeren van bewegingen
◦Coördinatie van ledematen
◦Evenwicht behouden, houding/spiertonus/reflexen controleren
• wanneer deze bewegingscentra of de wegen van neuronen die ze gebruiken om te communiceren met elkaar en met de spieren
beschadigd raken tijdens de ontwikkeling zal de persoon beweginsproblemen ondervinden
==> locatie van de problematiek in de hersenen zal dus veel bepalend zijn voor de gevolgen die de P ondervindt
, ◦Motorische cortex: spasticiteit/hypertonie
◦Basale ganglia : dyskinesie —> initiatie en preventie van bewegingen
◦Cerebellum: ataxie
1) Severity spectrum(classificatiesysteem): enorme variatie topografisch, type, ernst
mild setere
Spectrum van mild tot ernstig - van rondlopen tot rolstoel
• Linker kant : wel nog in staat tot het merendeel van de bewegingen (kan rondlopen etc)
◦Zal problemen ondervinden zoals minder snel kunnen lopen, problemen met coördinatie…
‣ Bv moeite bij het lopen en terwijl een bal weggooien/vangen
• Rechter kant : P zit in een rolstoel en heeft problemen met haar postuur dus moet vastgezet worden
◦Kan zich niet zelfstandig voortbewegen (moet geduwd worden)
GMFCS ; gross motor function classification system
• Level 1-5
◦1: minimale beperking
‣ Kan lopen maar minder snel en minder gecoördineerd
‣ Sterkere afwijking bij wandelen omdat voet niet correct afrolt maar steun op tip brengt en zo soort ‘mank’ beweging
creëert (valt niet zo op bij lopen omdat veel mensen op hun tippen lopen)
‣ Soms symptomen pas zichtbaar bij tragere bewegingen : bv lopen gaat prima, maar bij wandelen geen ontrollen van
voet
• Hypertone triceps surae => voet kan niet naar dorsiflexie en P loopt dus op zijn tenen
• Niet zichtbaar in looppatroon
• Minimale problematiek en dus grotendeels verborgen
◦2: zelfstandig maar met leuning (bv trappen)
‣ Coördinatie problematiek hoofdzakelijk in fijn motorische bewegingen (bv veters knopen)
‣ Het gaat allemaal wat trager
◦3: krukken of ev rolstoel
◦4: wandelrek en rolstoel met 4 wiel steun
◦5; volledig elektrische rolstoel of geduwd door helpend persoon (0 zelfstandigheid)
2. Spectrum of causes
02410 POST
vr Pu
ature Future
torch Torch
• Nature = things we were born with (chromosomes, genes..)
• Nurture = our environment after we’re born : personal experiences
Verschillende types van CP kunnen ontstaan in verschillende stadia van vroege ontwikkeling
• nature —> nurture
◦Prenataal (in utero)
‣ Genetische factoren
‣ Infecties via de moeder (congenitaal)
• TORCH infections (toxoplasmose, other (bv syphilis), rubella, cytomegalovirus, herpes simplex type 1 en 2)
• = placental insufficiency
◦Placenta misvorming of beschadiging => beperkte nutriënten die noodzakelijk zijn voor de ontwikkeling
‣ Prematurity < 37 weken
• Brein is heel gevoelig en fragiel bij premature babies
• PVL: Specifieke soort van hersenschade waar premature babies een groot risico op lopen
◦periventricular leukomalacia = ventrikels met witte stof rond de hersenen zijn beschadigd
◦Ventrikels bevatten belangrijke neuronen die de beweging sturen
, ◦Perinataal
‣ TORCH infections worden doorgegeven tijdens het geboorteproces
‣ O2 deprivation (asphyxia) < 10%
• Bv wanneer de navelstreng rond de baby’s nek gedraaid zit tijdens de geboorte
==> Men ging er vroeger altijd van uit dat het om zuurstoftekort ging (10%) , maar heel vaak andere oorzaken (prenataal)
◦Postnataal
‣ Head trauma
• Bv auto ongeluk
‣ Near-drowning
• 02 tekort
‣ Stroke < trombose, bloeding…
• 02 tekort
• Komt niet enkel voor bij ouderen
◦Aneurysma : op zwakke plaats van de rand van het bloedvat
‣ Infections : hoofdoorzaak bacterial meningitis
• Beschermende structuren (meninges) rond hersenen en ruggenmerg raken geïnfecteerd
◦Heel grote inflammatory reaction rond deze delen van de hersenen
• Immuunsysteem vs bacteria => brein als ‘battle field’ en raakt dus beschadigd
• Kan evolueren tot bacteriële encephalitis
==> CP niet enkel motorische problematiek : hersenen dragen impact
• Intelligentie
◦Mild intellectual impairment (25-50%)
• Cognitieve stoornissen
◦Concentratiestoornissen
◦Verminderd werkgeheugen
• Zingtuigen aangetast
◦Slechtziend
◦Slechthorend
• motorisch (logopedisch)
◦Slikproblemen
◦Spraakproblemen
◦Praten : coördinatieproblemen bij aangezichtsspieren
KHAN (andere 2 videos over CP): ter illustratie
Ondersteunende teksten niet allemaal lezen en kennen
Les 2: Cerebral Palsy
A: vervolg video CP
==> waar een persoon eindigt op het spectrum van CP is afhankelijk van twee factoren
1. waar het brein beschadigd is geraakt tijdens de ontwikkeling
2. Hoe ernstig de beschadiging is
1.1 Spastische CP : motorische cortex = stijfheid
—> plannen, controleren en maken van vrijwillige bewegingen
◦maakt gebruik van upper motor neuronen
‣ Communiceren van boodschappen naar spieren
‣ Vormen pyramidale banen via medullaire piramiden in het ruggenmerg
◦Wanneer deze beschadigd zijn zullen spieren dus niet de juiste informatie ontvangen van de motorische cortex
‣ De geaffecteerde spieren zullen hyperactief worden => spiertonus stijgt
• Hoeveelheid spanning in spier ==> stijfheid
• soms zijn de spieren van het OL aan beide kanten aangetast => overactieve spieren overheersen de minder actieve spieren
◦Vaak spieren in de lies (adductoren/endorotatoren) : continue inwaartse rotatie
‣ In extreme gevallen worden de knieën zelfs over elkaar getrokken = ‘scissoring’
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper femkevandenoever. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 73918 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen