Inhoud
Groepsdynamisch begeleiden...........................................................................................................................2
1 groepen en teams..................................................................................................................................................2
1.1 wat is een groep?............................................................................................................................................2
1.2 wat is een team?.............................................................................................................................................3
2 de ontwikkelingsfases van Tuckman......................................................................................................................3
2.1 bespreking van het model...............................................................................................................................3
2.2 inzichten en inspiratie voor de groeps-en teambegeleider............................................................................6
3 samenwerken in een team.....................................................................................................................................6
3.1 de zelfdeterminatiethorie...............................................................................................................................6
3.2 bouwstenen van samenwerking (niet opsommen)........................................................................................7
3.3 misverstanden over samenwerken in teamverband (niet opsommen).........................................................7
3.4 nadelen en valkuilen van een samenwerkingsverband (niet opsommen).....................................................8
3.5 teameffectiviteit..............................................................................................................................................9
4 het team en de teamrollen....................................................................................................................................9
4.1 wat is een teamcultuur...................................................................................................................................9
4.2 het ui-model van sanders en neuijen............................................................................................................10
4.4 de teamrollen volgens Belbin........................................................................................................................11
4.6 interpersoonlijk gedrag: de roos van leary...................................................................................................11
5 communicatie.......................................................................................................................................................14
5.1 algemene factoren die de communicatie in team beinvloeden...................................................................14
5.3 roddelen........................................................................................................................................................15
5.4 feedback in een team....................................................................................................................................16
5.5 deep democracy............................................................................................................................................17
6 confliicten.............................................................................................................................................................19
6.1 kenmerken van een conflict..........................................................................................................................19
6.2 stijlen van conflicthantering..........................................................................................................................20
6.3 conflicten begeleiden....................................................................................................................................22
7 leiderschap volgens Blake & Mouton...................................................................................................................23
8 teambuilding........................................................................................................................................................25
8.1 wat is teambuilding?.....................................................................................................................................25
8.3 voorwaarden voor een teambuilding...........................................................................................................26
8.4 te speelse teambuildingactiviteiten (valkuien).............................................................................................26
9 omgaan met pestgedrag in een groep.................................................................................................................26
9.1 wat is pesten?................................................................................................................................................26
9.2 het gepeste kind of de jongere.....................................................................................................................26
1
, 9.3 de middengroep............................................................................................................................................26
9.4 de pestkop.....................................................................................................................................................27
GROEPSDYNAMISCH BEGELEIDEN
1 GROEPEN EN TEAMS
= Groepen vindt men overal. De groep heeft invloed op het individu, de invloed van de groep op het individu
kan zowel positief als negatief zijn. de mogelijkheid bestaat, in de groep condities te scheppen om het gewenst
gedrag van het individu te bekomen. Een groep heeft een hoge cohesie als er een goede teamgeest of een
sterk wij gevoel heerst. In groepen met een lage cohesie is er weinig wij gevoel of samenhorigheid. Mensen
voelen zich niet erg betrokken. Sommige groepsleden overwegen misschien zelfs op te stappen.
Elke groep kent een andere vorm van hechting of cohesie
Dit is beïnvloedbaar door 3 factoren:
1. Druk van buitenaf (bv in een oorlogssituatie is er meer nationalisme)
2. Een taak succesvol afronden (bv een tv programma zorgde in 1 week tijd voor een hechte groep)
3. Moeilijk verkregen mandaat (bv veel mensen willen tot groepje bv’s horen)
1.1 WAT IS EEN GROEP?
Kenmerken van een groep
1. Een doel
= Een groep is een verzameling mensen die gezamenlijk een bepaald doel willen bereiken. Mensen
worden lid van een groep omdat ze beseffen dat ze met een groep meer kans maken om een doel te
bereiken dan als individu.
2. Een onderlinge afhankelijkheid
= Een groep is een verzameling individuen die op een bepaalde manier van elkaar afhankelijk zijn. Dit
kenmerk legt de nadruk op het afhankelijk zijn van elkaar. Als een bepaalde gebeurtenis plaatsvindt,
beïnvloedt die niet alleen een individu, maar de hele groep.
3. Interactie
= een groep is een verzameling individuen die directe contacten met elkaar onderhouden. Het accent
ligt op de interactie die aanwezig moet zijn tussen de groepsleden.
4. Een sociale eenheid
= een groep is een sociale eenheid die uit twee of meer personen bestaat die zichzelf als lid van een
groep beschouwen. Volgens die definitie kan je pas spreken van een groep als individuen zichzelf zien
als een deel van die groep.
5. Wederzijdse beïnvloeding
= een groep is een verzameling individuen die elkaar beïnvloeden. Zonder wederzijdse beïnvloeding
kan je niet van een groep spreken.
6. Normen en rollen
= een groep is een verzameling individuen van wie de interacties door een aantal normen en rollen
gestructureerd worden. die rollen en normen kunnen schriftelijk of mondeling vastgelegd worden.
2
, 7. Persoonlijke behoeftes
= een groep is een verzameling individuen die door zich te verenigen bepaalde persoonlijke behoeftes
trachten te bevredigen
Wat is een begeleidingsgroep?
= een begeleidingsgroep is een groep cliënten die je begeleidt. We zouden ook kunnen spreken over een
cliëntengroep
1.2 WAT IS EEN TEAM?
Definitie team
= Een team bestaat uit twee of meer leden die onderlinge afhankelijkheid en door onderling overleg de uit te
voeren taken verdelen en coördineren, met het oog op of in functie van een gezamenlijk doel, binnen een
breder organisatorisch verband.
Twee of meer leden: je bent op elkaar aangewezen omdat de taak de individuele mogelijkheden te
boven gaat wat een functionele samenwerkingsrelatie vormt.
Vervullen van een taak: men is afhankelijk van elkaar om een taak te vervullen. Taakafhankelijkheid is
de mate waarin een teamlid informatie, materialen en ondersteuning nodig heeft en daarvoor
afhankelijk is van andere teamleden om zijn werk effectief uit te kunnen voeren.
Gemeenschappelijk doel: samenwerking is geen doel maar een middel want het doel is het welzijn van
de client. In de functie van dit doel mogen leden onderling de verantwoordelijkheden en de taken
verdelen, de nodige plannen en afspraken maken om tot werkresultaten te komen.
Organisatorisch verband: een team functioneert altijd binnen de visie en missie van de organisatie,
regelgevingen en procedures. Het team en de organisatie beïnvloeden mekaar wederzijds.
Gedeelde waarden en normen: waarden en normen zorgen voor een zekere gelijkheid in opvattingen,
doelstellingen en gedragingen die het mogelijk maken om beslissingen te nemen vanuit wederzijds
begrip.
Kenmerken van een team
1. Teambelang gaat voor op eigen belang
2. Sprake van cohesie, verbondenheid, een wij-gevoel
3. Iedereen bijdraagt aan het gezamenlijk doel; de taken, rollen of functies zijn bekend
4. Er is een goede samenwerking
5. Iedereen neemt zijn verantwoordelijkheid
6. Ieders inbreng, ervaring, kennis wordt gewaardeerd
7. De communicatie verloopt op een goede manier
8. Successen zijn een gezamenlijk resultaat
2 DE ONTWIKKELINGSFASES VAN TUCKMAN
2.1 BESPREKING VAN HET MODEL
Het model van Bruce Tuckman dateert uit de jaren 1960 en kan je nog altijd als actueel beschouwen. Het is een
handig en bruikbaar model. De herkenbaarheid van de fases is enorm, zowel in groepen als in teams. Het
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper elkepelsemacker. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.