Deze samenvatting behandeld de thema's gedrag, communicatie, groepsvorming en symbiose bij dieren, voor de specifieke termen die aanwezig zijn in de samenvatting kun je naar de tags van dit document kijken, zo worden bv de termen taxis, commensalisme, imprenting, kinesis, etc behandeld.
Interacties tussen organismen van eenzelfde soort:
In een levensgemeenschap komen verschillende interacties en relaties voor tussen individuen van eenzelfde soort
Groepsvorming:
Alleen samen, of samen alleen?
Dieren kunnen voor een bepaalde periode in… voorkomen
Alleen ijsbeer, vos, mol, wasbeer
Kleine groep Jakhalzen leven in paartjes
Grote groep Haringen die in grote groepen samenscholen
Terretorium = afgebakend gebied dat ze trachten te verdedigen
Dierengroepen variëren niet enkel in grootte maar ook in tijdsduur: zalmen die
samenkomen voor grote trek stroomopwaarts en dan weer alleen verder gaan
Voor eens of altijd?
In groep leven heeft voordelen en nadelen:
Voordelen Nadelen
Betere overlevingskansen Strijden voor leiderschap
In stand houden van soort Een iemand mag vrouwtjes
Te weinig eten
= coöperatie
Vechten om territorium
= competitie
Reden waarom ze samenkomen:
Eendagsvlieg broeden tijdelijk
Zwaluwen bescherming tijdelijk
Eekhoorns bescherming blijvend
Olifanten bescherming blijvend
Cicaden partner vinden tijdelijk
Pinguïns paring blijvend
Vampvluizen voedsel blijvend
Gnoes obstakels (rivier) tijdelijk
,Wie is de baas?
In de volgende groepen zijn ze zo georganiseerd dat elk dier weet welke taak hij moet verrichten
Sociale staat
Individu kan niet zelfstandig leven (moet in groep)
Ver doorgevoerde arbeidsverdeling Beste voorbeelden:
Broedzorg
Mieren en bijen (koningin,
Uniek communicatiesysteem
voedsters, mannetjes)
Kudde
Zoogdieren
Blijvend samenleven
Geen taakverdeling
Ieder kent z’n plaats in rang (jongst = onderaan)
Sterke dieren aan de rand = bescherming
Jongste in centrum
Bij gevaar: leider waarschuwen: reactie van leider volgen
Communicatie bij dieren:
Wat is communicatie?
Info met betekenis
Zender Ontvanger
Met signaalorgaan Met receptor met verwerkingsmogelijkheden
Wat is communicatie? Het overbrengen van info met een betekenis tussen twee of muur individuen. A.d.h.v.
signaal wil zender het gedrag van ontvanger beïnvloeden. De ontvanger moet het signaal begrijpen en verwerken.
Functies van communicatie:
Kolibries fluiten met staart Bereidheid tot paren
Nijlpaarden smeren geurig mengsel rond grenzen Territorium afbakenen
Bijen doen rondedans voor voedselbron aanduiding Informeren, voedselvoorziening
Meerkatten doen waarschuwingsroep Waarschuwen
Dolfijnen maken ultrasone geluiden Gezamenlijk zoeken naar voedsel
Soorten communicatie:
Soort communicatie hangt af van wat zender kan doen en ontvanger kan waarnemen
Auditief
+ Geluid gaat door bijna alles Olifant die verloren loopt kan adhv roep
+ Werkt over grote afstand (water) terug bij kudde geraken.
+ Overdracht gaat snel
- Kost zender veel energie en valt op voor vijanden
, Chemisch
+ Geen hinder door obstakels
+ Werkt over grote afstand Vooral onder insecten vaak gebruikte vorm
+ Valt niet op voor vijanden van communicatie. Of plant die giftige stof
+ Kost zender en ontvanger weinig energie produceert tegen eters. Of vlinder die
- Overdracht gaat traag warmte detecteert voor vrouwtjes
- Signaal wordt zwakker naargelang tijd en ruimte
Visueel
+ werkt niet over grote afstand Wolven doen hun rug omhoog en
+ Overdracht gaat snel laten tanden zien in aanvalspositie,
- Zichtbaar voor vijanden stekelbaars mannetjes veranderden
- Hinder door obstakels (duisternis, bomen,..) van kleur voor paring (rood)
Tactiel
+ Geen hinder door obstakels
+ Overdracht gaat snel Beste voorbeeld: paarden
- Werken niet over grote afstand
Gedrag bij dieren:
Alles gebeurt met een reden:
Gedrag wordt veroorzaakt door:
Prikkels (uitwendige prikkels) – zilvermeeuw jong roept
De motivatie (inwendige prikkels) – heeft honger
In de natuurlijke omgeving van dieren:
Zeer veel prikkels = kunnen niet op alles reageren
Prikkel groot genoeg => dier reageert = drempelwaarde
Wanner prikkel drempelwaarde overschrijdt is de motivatie groot genoeg om een gedrag uit te lokken
Aangeleerd of aangeboren? Soms alleen aangeleerd soms alleen aangeboren, vaak allebei
Gedrag van dieren komt tot stand tussen de erfelijke aanleg en de leerprocessen
Studie die dit bestudeert = ethologie (hoe? En waarom?) Hoe vaak komt elke handeling voor
Overzicht van zo’n studies in ethogram (handelingen) Hoe lang duurt elke handeling
Vaste volgorde tussen bepaalde handelingen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper BioIngenieur. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
