Samenvatting van thema 2 van de minor 'Verbeteren van voedingsgedrag', Fontys Sporthogeschool.
Zowel samenvatting van hoorcolleges als (zelfstudie) literatuur.
Samenvatting thema 2 - Voedingsleer
Hoorcollege 2.1 – Voedingspatroon in NL en spijsvertering
Deel 1 – Voedingspatroon in NL
Voedingspatroon
= Wijze waarop een individu of groep zich voedt
Wordt gekenmerkt door: wie, wat, waar, wanneer, hoeveelheid en hoe
Factoren:
- Omgeving (geografisch/klimaat → seizoensinvloeden, technologische
aspecten → bereidingsmiddelen, transport, economische/politieke status van
land)
- Sociaal cultureel (opvoeding, religie, statussymbool, vorm van straf en
beloning)
- Persoonsgebonden (fysiologisch → behoefte aan eten en drinken,
psychologisch → bepaalde associaties)
Rond 1960 kwam koelkast op de markt. Dit zorgde voor een beter
voedselpatroon
Referentiekader
Welke voedingspatronen houden mensen er op na internationaal gezien?
Grote verschillen per land wat er per week aan eten wordt besteed en ook wat
voor soort voeding (pure voedingsmiddelen/bewerkte voedingsmiddelen)
Huidige voedingspatroon (hier/in het westen): 3 maaltijden en reguliere locaties
- Veranderingen:
o Maaltijden: 3 eetmomenten minder belangrijk en maaltijden overslaan,
ook plaats van nuttigen veranderd
o Bereiding: huishouden > professioneel (bijv. kant- en klaar maaltijden)
Je hoeft weinig meer zelf te doen. Veel is al (voor)bereid
o Diversiteit: steeds meer diversiteit → gerechten uit andere landen
o Buiten de deur: we eten steeds minder thuis
o Biologische voeding:
▪ Geen kunstmest, diervriendelijk en geen chemische
bestrijdingsmiddelen
▪ Geen genetisch gemodificeerd voedsel
▪ Geen kleur, smaak en conserveringsmiddelen
→ Natuur en de mens in natuurlijk evenwicht en daarom dus letten op
milieueffecten en gezondheid
→ Hoog opgeleiden
,Verschuivingen (van vroeger naar nu):
- Van graanproducten steeds meer naar dierlijke producten
- Steeds meer bewerkt voedsel (producten vanuit de fabriek)
- Ook meer plantaardig voedsel
- Toename in alcoholgebruik
Deel 2 – Spijsvertering
Vertering en absorptie
- Vertering
= het “opknippen” van macronutriënten waardoor ze in water oplosbaar
worden en door de darmwand kunnen worden opgenomen, zonder hun
eigenschappen als bouwstof of energiebron te verliezen
- Absorptie
= het transport van de macronutriënten over de darmwand heen, zodat alles in
het bloed kan worden opgenomen
,Functies maag- en darmstelsel:
1. Motoriek
a. Peristaltiek (= voortstuwende bewegingsgolf door het stelsel,
veroorzaakt door gladde spieren, spierweefsel rondom/in het orgaan)
2. Secretie (= het uitstorten van sappen met daarbij behorende enzymen op het
voedsel zelf)
a. Enzymen in mond, maag en duodenum
3. Vertering (Digestie)
a. Inwerking van enzymen om nutriënten op te lossen in water
4. Absorptie (Resorptie)
a. Opname van voedingsstoffen uit darm in het bloed
b. Actieve en passieve transporten (enzymen voor nodig of vanzelf)
c. Sterkste absorptie in dunne darm (opname van stoffen)
, Slokdarm:
De slokdarm is een rechte pijp van ongeveer 25 centimeter lang. De spieren in de
slokdarmwand trekken samen en ontspannen zich. Zo wordt het voedsel langzaam
naar de maag geduwd. Tussen de maag en de slokdarm zit een sluitspiertje.
Hierdoor kan maagsap niet terug naar de slokdarm.
Slokdarm heeft 3 lagen:
- slijmlaag
- bindweefsellaag
- spierlaag
Lagen van de wand:
- Slijmlaag: beschermt tegen eigen zuur wat wordt gemaakt
- Bindweefsellaag
- Spierlaag
Begin van de vertering (voornamelijk vetten en eiwitten) start in de maag.
Hormonen in de maag:
- Greline = eetlust opwekker (enzym dat zorgt ervoor dat voedselinname
omhoog gaat) ➔ aangemaakt wanneer de maag wat leeg is
- Gastrine = stimuleert productie van maagzuur (aangemaakt als er voedsel
aanwezig is)
Dunne darm
- Lengte: ongeveer 2-3 meter
- Diameter: 3-5 cm
- Onder te verdelen in:
o Duodenum (+/- 30 cm) = twaalfvingerige darm
o Jejunum (volgende 1-2 meter) = nuchtere darm
o Ileum (laatste 3 meter) = kronkeldarm
- 95% van alle absorptie vindt plaats in Duodenum en Jejunum
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jodie-sidney. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
