OG 5 STEMMINGSSTOORNISSEN BIJ VOLWASSENEN
1. VERSCH STEMMINGSSTOORNISSEN (SYMPT; OORZAKEN, DIAGNOSTIEK, BEHAND)
Stemmingsstoornissen = psychische aandoening waarbij de stemming ongewoon ernstig of langdurig
is verstoord of niet aanpassen bij situatie waarin iemand zich verkeert
o Kunnen niet normaal meer functioneren
o Basale emotie
o = de stemming van mensen ernstig of langdurig verstoord niet meer optimaal kunnen
functioneren
2 belangrijke vormen van stemmingsstoornissen
1. Bipolaire stemmingsstoornissen
2 soorten: bipolaire stoornis en cyclothyme stoornis
Milde vorm: cyclothyme stoornis
Ernstige vorm: bipolaire stoornis
Bipolair: zowel episoden van depressie als euforie/(hypo)manie
2. Depressieve stemmingsstoornissen
2 soorten: depressieve stoornis en persisterende depressieve stoornis (dysthymie)
Unipolair: slecht 1 emotionele richting neerwaarts
o Meest voorkomende psychische aandoening
o Belemmert in groepsmatig profiel
o Stoort in dagdagelijks en soc leven -> cijferen hun eigen weg, ook
beroepsmatig (niet gaan werken)
Stemmingswisselingen bij stemmingsstoornis zijn ernstiger of langduriger en hebben een negatieve
invloed op het dagelijkse functioneren
1) BIPOLAIRE STEMMINGSSTOORNIS
= stoornis met afwisselende periodes waarin depressie als euforie of (hypo)manie voorkomen, die
elkaar afwisselen
zowel (hypo)manische en depressieve episoden met daarin periodes zonder veranderende
stemming v kortere of langere duur (tssin normale stemming zijn
o Rapid cycling = dat pieken zeer snel afwisselen zonder tussenpauzes en komt veel sneller bij
vrouwen voor
= moeilijke herkennen en onvoorspelbare ziekte
Verschil depressie en bipolaire stoornis:
o Bij bipolaire stoornis is er ook sprake van een manische periode
o Manische perioden duren doorgans wel korter en eindigen wat abrupter dan depressieve
episoden
o Depressieve episode = gekenmerkt dr donkerste diepten v somberheid (langer)
=> kenmerkt zich door (hypo)manische (indien manische sympt minder hevig zijn maar wel duidelijk
waarneembaar verschil is met normale gedrag vd desbetreffende pers) en depressieve episodes
(periode waarin zich depressieve symp voordoen) met daartussen periodes zonder veranderde
stemming v kortere tot langere duur
, o = psychische aandoening die gekenmerkt wordt door stemmingswisselingen tussen een
toestand van extreme euforie en depressie
o Extreme wisselingen in stemming, energie en activiteit
o Verrukking en uitgelatenheid (manisch) <-> donkerste diepten van somberheid (depressie)
ste
1 episode kan manisch zijn maar ook depressief
Manische episodes = episode van onrealistisch versterkte euforie, extreme rusteloosheid en
buitensporige activiteit die wordt gekenmerkt door chaotisch gedrag en een verminderd
beoordelingsvermogen
o Duren meestal een paar weken/(2) maanden
o Veel korter dan depressieve episodes
Vormen v bipolaire stoornissen
o Bipolaire-I-stoornis
Ten minste 1 volledige manische episode.
Meestal voorafgaat aan of gevolgd w door depressieve gevoelens
Stemmingswisselingen tussen euforie en depressie
o Bipolaire-II-stoornis
Hypomanische episodes (voorafgaat)naast ten minste 1 episode van depressie maar
nog nooit echt een manische episode
Hypomanische episodes zijn minder hevig dan manische
Is chronischer v aard
Depressieve zones duren langer
o Cyclothyme stoornis
o Bipolaire-stemmingsstoornis met gemengde kenmerken
(hypo)manische en depressieve symptomen komen minimaal een week gelijktijdig
voor
Doen zich vooral wanen + hallucinaties voor die passen bij stemming
o Bipolaire-stemmingsstoornis met psychotische kenmerken
zowel in de depressieve als de manische episode kunnen psychotische symptomen
zich voordoen
doen zich vooral wanen & hallucinaties voor die passen bij stemming
CYCLOTHYME STOORNIS
= stemmingsstoornis die zich kenmerkt door chronisch patroon van minder ernstige
stemmingswisselingen dan bij bipolaire stoornissen voorkomen
o Houdt ten minste 2 jaar aan
o Wisselende episoden met hypomanische en milde depressieve symptomen
o Minder ernstige chronische variant
Begint tijdens late adolescentie of in vroege volwassenheid
Periode waarin stemming normaal is duren zelden/nooit langer dan 2 maanden
Symptomen fluctueren tussen gematigde hoogtepunten en gematigde dieptepunten
o Tussen 2 episoden met duur van hoogstens 2 maanden functioneert patiënt normaal
o Symptomen voldoen niet volledig met criteria van bipolair-II-stoornis belemmeren
mensen in dagelijks functioneren
VERSCHIL TSS MANISCHE EN HYPOMANISCHE EPISODES:
, - Manische episode
o = denken dat je wereld aan kunt
o = intensiteit veel hoger dan bij hypomane
o = toestand v ongewone euforie, energie, activiteit
o Is een periode van minstens 1 week, waarin je het grootste gedeelte van de tijd in een
abnormaal goede stemming ben, weinig slaap nodig hebt en overloopt van energie of juist er
prikkelbaar bent
o Wordt gekenmerkt door sterk verhoogde, expansieve of prikkelbare stemming in combinatie
met uitzonderlijke actief of energie gedurende minstens een week voor het grootste deel van
de dag
o = episoden van onrealistisch versterkte euforie, extreme rusteloosheid en buitensporige
activiteit die wordt gekenmerkt door chaotisch gedrag en een verminderd
beoordelingsvermogen vb: iemand die geld had en sjieke auto’s ging kopen, maar eigenlijk
niet genoeg geld daarvoor had
o = meestal korter dan de depressieve periode
- Hypomanische episode
o = Relatief lichte toestand v manie mildere kenmerken en duurt minder lang
o Een periode van tenminste 4 aaneengesloten dagen die lijkt op een manische periode maar
minder ernstig is
o Bij hypomanie kun je dezelfde kenmerken hebben als bij manie, maar deze zijn per definitie
nooit zo heftig dat je erdoor in problemen komt
o Het contact met de realiteit is niet verloren en psychotische symptomen komen in deze
episode niet voor
o Het verhoogde activiteitsniveau leidt niet tot uitputting en agitatie zoals bij een manische
episode
DSM-5 KENMERKEN VE BIPOLIARE STOORNIS
Kenmerken v manische periodes (basis DSM-5)
o Affectieve symptomen
Stemming in manische periode = onverklaarbaar optimisme en euforie
Cliënten zijn ontremd & hebben het gevoel dat ze de wereld aankunnen
Bij aantal Stemming is meer geprikkeld (dysfoor) dan verhoogd (vooral als er niet aan
hun wensen wordt tegemoet gekomen)
Minderheid heeft snelle stemmingsfluctuaties
Ten minste 4 hypo) manische en /of depressieve episoden per jaar
o Somatische symptomen
Hebben duidelijk verminderde slaapbehoefte (slapen niet of nauwelijks, maar
zeggen dat ze zich overdag nog uitgerust en vol energie voelen)
Een van de eerste signalen van een manische episode
Verhoogde seksuele interesse
o Gedragssymptomen
Op ongewone tijden overactief op verschillende gebieden
Toegenomen sociabiliteit zonder veel rekening te houden met anderen
Verhoogde spraakzaamheid (hoog tempo en luide toon)
Praten continu in hoog tempo en op luide toon
Nauwelijks te onderbreken
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper debbyl. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,79. Je zit daarna nergens aan vast.