H31 Fusies
De omvang en het tempo van de fusieactiviteiten in de Verenigde Staten zijn opmerkelijk. In tabel
31.1 worden slechts enkele recente fusies genoemd. Let op het hoge percentage
grensoverschrijdende fusies tussen bedrijven in verschillende landen. Kijk ook naar figuur 31.1, die
het aantal fusies toont waarbij Amerikaanse bedrijven betrokken zijn voor elk jaar van 1962 tot 2013.
In 2006, een recordjaar voor fusies, waren Amerikaanse bedrijven betrokken bij bijna 12.000 deals
van in totaal bijna $ 1,5 biljoen. Tijdens dergelijke periodes van intensieve fusieactiviteit besteedt het
management aanzienlijke hoeveelheden tijd aan het zoeken naar bedrijven om over te nemen of zich
zorgen te maken over de vraag of een ander bedrijf ze zal overnemen. Een fusie voegt alleen waarde
toe als de twee bedrijven samen meer waard zijn dan apart. Dit hoofdstuk behandelt waarom twee
bedrijven samen meer waard kunnen zijn en hoe ze de fusiedeal voor elkaar kunnen krijgen als dat zo
is. Veel huwelijken tussen bedrijven zijn vriendschappelijk, maar soms wordt één partij ongewild naar
het altaar gesleept. We kijken dus ook naar wat er allemaal komt kijken bij vijandige overnames.
We gaan als volgt te werk.
•Motieven. Bronnen van toegevoegde waarde.
• Dubieuze motieven. Laat je niet verleiden.
• Baten en kosten. Het is belangrijk om ze consistent in te schatten.
•Mechanica. Juridische, fiscale en boekhoudkundige kwesties.
• Overnamegevechten en tactieken. We kijken naar fusietactieken en laten enkele van de
economische krachten zien die fusieactiviteit stimuleren.
• Fusies en de economie. Hoe kunnen we fusiegolven verklaren? Wie wint en wie verliest als gevolg
van fusies?
Fusies gaan deels over besparingen door het combineren van twee bedrijven, maar ze gaan ook over
wie het bedrijf mag runnen. Kies een fusie en je zult bijna altijd merken dat het ene bedrijf de
hoofdrolspeler is en het andere het doelwit. Het topmanagement van het doelbedrijf vertrekt
,meestal na de fusie. Financiële economen zien fusies nu als onderdeel van een bredere markt voor
corporate control. De activiteit in deze markt gaat veel verder dan gewone fusies. Het omvat
leveraged buyouts (LBO's), spin-offs en desinvesteringen, en ook nationalisaties en privatiseringen
waarbij de overheid een bedrijf verwerft of verkoopt. Deze zijn het onderwerp van het volgende
hoofdstuk.
31-1 Verstandige motieven voor fusies
Fusies kunnen horizontaal, verticaal of conglomeraat zijn. Een horizontale fusie is een fusie die
plaatsvindt tussen twee bedrijven in dezelfde branche. Alle in tabel 31.1 genoemde fusies zijn
horizontaal. Bij een verticale fusie zijn bedrijven in verschillende productiestadia betrokken. De koper
breidt zich terug uit naar de bron van grondstoffen of vooruit in de richting van de uiteindelijke
consument. Google's overname van Motorola Mobility in 2011 is een voorbeeld. De overname gaf
Google controle over een belangrijke gebruiker van zijn Android-besturingssysteem voor
smartphones. Bij een conglomeraatfusie zijn bedrijven betrokken in niet-gerelateerde bedrijfstakken.
De Indiase Tata Group is bijvoorbeeld een enorm, breed gediversifieerd bedrijf. In de afgelopen jaren
waren de overnames zo divers als Eight O'Clock Coffee, Corus Steel, Jaguar Land Rover, the Ritz
Carlton (Boston) en British Salt. Geen enkel Amerikaans bedrijf is zo gediversifieerd als Tata, maar in
de jaren 1960 en 1970 was het gebruikelijk in de Verenigde Staten dat niet-gerelateerde bedrijven
fuseerden. Veel van de actie in de jaren 1980 en 1990 kwam van het opbreken van de conglomeraten
die 10 tot 20 jaar eerder waren gevormd. Met dit onderscheid in gedachten, staan we op het punt om
motieven voor fusies te overwegen, dat wil zeggen redenen waarom twee bedrijven samen meer
waard kunnen zijn dan apart. We gaan met enige schroom te werk. De motieven, hoewel ze vaak de
weg wijzen naar echte voordelen, zijn soms slechts fata morgana's die onoplettende of overmoedige
managers verleiden tot overnamerampen. Dit was het geval voor AOL, dat een recordbrekende $ 156
miljard uitgaf om Time Warner over te nemen. Het doel was om een bedrijf te creëren dat
consumenten een uitgebreid pakket aan media- en informatieproducten kon aanbieden. Het werkte
niet. Nog gênanter (op kleinere schaal) was de overname van Apex One, een sportkledingbedrijf, door
Converse Inc. De aankoop werd gedaan op 18 mei 1995. Apex One werd op 11 augustus gesloten,
nadat Converse er niet in slaagde om nieuwe ontwerpen snel genoeg te produceren om retailers
tevreden te stellen. Converse verloor een investering van meer dan $ 40 miljoen in 85 dagen. Veel
fusies die economisch zinvol lijken te zijn, mislukken omdat managers de complexe taak van het
, integreren van twee bedrijven met verschillende productieprocessen, boekhoudmethoden en
bedrijfsculturen niet aankunnen. De nabijgelegen box laat zien hoe deze moeilijkheden de fusie van
drie Japanse banken in de weg stonden. De waarde van de meeste bedrijven hangt af van menselijke
activa - managers, geschoolde werknemers, wetenschappers en ingenieurs. Als deze mensen niet
gelukkig zijn in hun nieuwe rol in het gefuseerde bedrijf, zullen de beste van hen vertrekken. Pas op
dat u niet te veel betaalt voor activa die aan het einde van elke werkdag in de lift naar beneden gaan
en naar de parkeerplaats gaan. Ze kunnen de zonsondergang inrijden en nooit meer terugkeren. Denk
aan de fusie van 38 miljard dollar tussen Daimler-Benz en Chrysler. Hoewel het werd geprezen als een
model voor consolidatie in de auto-industrie, waren de eerste jaren vol met conflicten tussen twee
zeer verschillende culturen:
Duitse leden van de raad van bestuur hadden uitvoerende assistenten die gedetailleerde
standpuntnota's over een aantal kwesties voorbereidden. De Amerikanen hadden geen assistenten
toegewezen en formuleerden hun beslissingen door rechtstreeks met ingenieurs of andere
specialisten te praten. Een Duits besluit werkte zich een weg door de bureaucratie voor definitieve
goedkeuring aan de top. Toen werd het in steen gebeiteld. De Amerikanen lieten werknemers op
middenniveau op eigen initiatief doorgaan, soms zonder te wachten op goedkeuring op uitvoerend
niveau. Ook culturele integratie bleek een glibberig goed. De gapende kloof in loonschalen voedde
een onderstroom van spanning. De Amerikanen verdienden twee, drie en in sommige gevallen vier
keer zoveel als hun Duitse tegenhangers. Maar de uitgaven van Amerikaanse werknemers werden
streng gecontroleerd in vergelijking met het Duitse systeem. Medewerkers van Daimler-zijde dachten
er niet aan om naar Parijs of New York te vliegen voor een vergadering van een halve dag, om het
bezoek vervolgens af te sluiten met een chique diner en een nacht in een duur hotel. De Amerikanen
keken naar de extravagantie. Negen jaar na de overname van Chrysler gooide Daimler de handdoek in
de ring en kondigde aan dat het een belang van 80% in Chrysler overdroeg aan een leveraged-buyout-
bedrijf, Cerberus Capital Management. Daimler betaalde Cerberus 677 miljoen dollar om Chrysler uit
handen te nemen. Cerberus nam in ruil daarvoor ongeveer $ 18 miljard aan pensioen- en
werknemersverplichtingen voor de gezondheidszorg over en stemde ermee in om $ 6 miljard te
investeren in Chrysler en zijn financiële dochteronderneming. Er zijn ook gevallen waarin de fusie wel
winst oplevert, maar de koper toch verliest omdat hij te veel betaalt. De koper kan bijvoorbeeld de
waarde van verouderde inventaris overschatten of de kosten van het renoveren van oude installaties
en apparatuur onderschatten, of hij kan de garanties op een defect product overschatten. Kopers
moeten bijzonder voorzichtig zijn met milieuaansprakelijkheid. Als er sprake is van vervuiling door de
activiteiten van de verkoper of giftig afval op zijn eigendom, zullen de kosten van het opruimen
waarschijnlijk op de koper vallen. Nu richten we ons op de mogelijke bronnen van fusiesynergieën,
dat wil zeggen de mogelijke bronnen van toegevoegde waarde.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Toen drie van de grootste banken van Japan samenvoegden tot Mizuho Bank, was het resultaat een
bank met activa van $ 1,5 biljoen, meer dan twee keer die van de wereldleider Deutsche Bank. De
naam "Mizuho" betekent "rijke rijstoogst" en het management van de bank voorspelde dat de fusie
een rijke oogst aan synergieën zou opleveren. In een boodschap aan aandeelhouders beweerde de
bankpresident dat de fusie "een uitgebreide financiële dienstengroep zou creëren die in de 21e eeuw
vooruit zal gaan". Hij voorspelde dat de bank "het nieuwe tijdperk zou leiden door middel van
geavanceerde uitgebreide financiële diensten . . . door ten volle gebruik te maken van de enorme
sterke punten van de Groep, die worden ondersteund door een krachtig klantenbestand en state-of-
the-art financiële en informatietechnologieën." De kosten van het samenstellen van de banken
werden voorspeld op ¥ 130 miljard, maar het management voorspelde toekomstige voordelen van ¥
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper dewydegrijffddg. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.