Dit document bevat een samenvatting van de cursus en de powerpoint die ze hebben gedeeld. Het gaat over levensbeschouwing, religie, zingeving en het Christendom. Ik was zelf van de eerste keer geslaagd op het vak en hoefde geen herkansing te doen. De samenvatting is een goede basis voor het studere...
Lara Van de Voorde identiteit in diversiteit (RZL)
RZL
1 Zingeving
1.1 de mens heeft een narratieve identiteit
de narratieve identiteit:
Mens = narratief (verhalend) wezen
Dit betekent 2 dingen:
bouwen onze identiteit op aan de hand van verhalen
- we identificeren ons met verhalen/ stoten ze af
➔ Fantasieverhalen (welke held wou je zijn?)
➔ Waargebeurde verhalen
je bent zelf een verhaal voor anderen
- Anderen vertellen wie je bent → jouw levensverhalen vertellen
- Gevoelens en gedachten vertellen aan anderen
- Wat en hoe je iets vertelt → verraadt wie je bent
- Betekenis en zinvol is
- Bouwsteen van iemand anders zijn verhaal
Je ben je eigen verhaal. Schrijft je eigen verhaal en je maakt deel uit van iemand
anders zijn verhaal.
Zingeving + identiteitsvorming = onlosmakelijk verbonden met elkaar
➔ Hoe we zin geven aan de werkelijkheid is afhankelijk van wie we zijn
➔ Identiteit krijgt vorm door zin te geven aan de werkelijkheid
1.2 Zingeving
1.2.1 wat is zingeving
Zin:
- Goesting hebben in/verlangen naar
- Verzameling woorden met betekenis, iets verduidelijken
- Zin: richting
Zingeving:
- Leven duiden, betekenis en richting geven
- Zingeving = motor
- Zingeving is antwoorden zoeken op zinvragen
1.2.2 zinzoeken
- even belangrijk als zingeving
- voor betekenis en richting geven aan leven → ook open staan
voor die zaken
- vooronderstellingen en vanzelfsprekendheden durven loslaten en
leven in vraag stellen
1
,Lara Van de Voorde identiteit in diversiteit (RZL)
Mens als narratieve/ verhalende wezens
- Mens kan gevoelens in taal of beelden uitdrukken
- Mens ziet lijn in verleden-heden-toekomst en kan hierin zijn
verhaal doen=levensverhaal
- Levensverhaal bestaat uit deelverhalen met samenhang en
betekenis.
- Levensverhaal heeft basisstructuur ( tijd – ruimte-
transcendentie ) die voor iedereen gelijk is. Alleen inhoud
verschilt.
Het levensverhaal is zoeken naar zin/ richting/ betekenis
- Mensen stellen zich zinvragen(tijd-ruimte-transcendentie) maar
geven ook zin door zinvolle antwoorden op zinvragen te geven.
- Zin= waar samenhang ervaren wordt en opbouwend is voor het
levensverhaal.
- Levensverhaal is poging om in de zoektocht naar identiteit
zinvolle antwoorden te vinden op vragen: wie ben ik? Wat is de
zin van mijn bestaan ? Waar doe ik het voor ?
1.3 Zingeving en contrastervaringen: ontstaan van zinvragen
- In onze post-moderne cultuur worden moeilijkheden overdekt
met “leukigheid”.
Contrastervingen: Verdriet, tegenslag zijn contrastervaringen die een barst
maken in de leukigheid. Ze onderbreken de vanzelfsprekendheid en de
doorgaans kabbelende gang van onze levensloop en confronteren ons met de
eindigheid van ons bestaan.
- Omgaan met contrastervaringen → afh. Persoon
- Ontstaan van depressie, burn-out
- Zinvragen ontstaan
Ontstaan van zinvragen: Wat is de zin van mijn leven? Wat is de betekenis van
deze tegenslag? Wie ben ik en wat beteken ik?
- Levensvragen/zinvragen: antwoord = persoonlijk (afh.
Mensbeeld,Wereldbeeld,Godsbeeld)
- Begin van een zoektocht naar zin, opening naar verdieping, op
zoek naar een nieuwe balans, besef van een groter geheel=
transcendentie
- Ommekeer in een levensverhaal
Ontstaan van aspectvragen: (vragen over praktische aspecten van het
gebeuren)
- Gewone of feitelijke vragen
- Antwoord = afdoende of sluitend
- Rationeel en wetenschappelijk onderbouwd
- Gewone of feitelijke vragen
2
,Lara Van de Voorde identiteit in diversiteit (RZL)
Het leven moet voorwaarts worden geleefd, maar achterwaarts worden
begrepen.' (Kierkegaard) (je moet leven in de toekomst, en je moet beseffen dat
hoe je nu reageert/ doet als je weet wat er hiervoor is gebeurd)
- mens is specialist in het verzinnen van verbanden en er verhalen
rond te creëren.
- We zijn verhalenvertellers over God, het heelal of om uit te
leggen waarom de dingen zijn zoals ze zijn,…
- We vergeten vaak dat het om een omgekeerde verbandlegging
gaat, met een terugwerkende kracht in de tijd
- In plaats van te zeggen dat iets “ meant to be” is, is het beter
dat we het ervan maken binnen het plan dat we zelf gekozen
hebben.
- Menselijk brein is een interpreterende machine en we willen voor
alles een uitleg verzinnen. Dit verzinnen doen we zelf en bepaalt
ons wereldbeeld
Wat maakt een mens anders dan een dier
1. Hij kan over zichzelf nadenken ( zelfreflectie)
2. Hij kan praten en zeggen “ Ik ben…. ( zelfbewustzijn)- leidt tot creativiteit
3. Hij kan zich iets voorstellen wat niet voor zijn neus ligt ( fantasie)-
veroorzaakt angst zonder concrete directe dreiging, ontstaan van spijt en
schuld
1.4 soorten zinvragen
Betekenis geven aan 4 domeinen
- Dood: Waar ga ik naartoe na dit leven?
- Leven: Wil ik trouwen?
- Gebrokenheid: Waarom lijden mensen?
- Heelheid: Is dit het ultieme geluk?
Zinvraag kan niet beantwoord worden met ja of neen
Zinvraag wil uitdagen tot reflectie, maakt deel uit van levensbeschouwelijke
zoektocht, bouwt mee aan levensbeschouwelijke identiteit
1.5 Kinderen en zinvragen
Denken van jonge kinderen ( 3-6j) wordt gekenmerkt door een eerste
naïviteit. Kunnen nog geen symbolische en letterlijke betekenissen
onderscheiden. Ook animisme en magisch denken.
- Zinvragen ontstaan vanuit verwondering om werkelijkheid of
worden doorspekt met die eerste normativiteit
Lagere schoolkinderen: rond 12 jaar ontwikkeling van kritisch denken +
symbolisch denken. + gaan eerste opvattingen in vraag stellen
3
, Lara Van de Voorde identiteit in diversiteit (RZL)
1.6 Zingeven is worstelen met zinvragen en antwoorden
1.6.1 basisstructuur van een levensverhaal en het ontstaan van
zinvragen
Geboorte en dood, tijd en ruimte vormen de basisstructuur van het
levensverhaal.
Bij de geboorte krijgen we een naam en in de loop van de tijd en binnen een
bepaalde context ( ruimte) ontwikkelen we een identiteit. Heel wat levensvragen
hebben hiermee te maken. Bij contrastervaringen duiken echter vaak ook vragen
naar betekenis en doel van het leven. Deze vragen hebben te maken met een
transcendentiebeleving.
De tijd: (tijd waarin je leeft)
- Mens wordt bepaald door verleden, heden, toekomst
- De tijd tussen geboorte-dood bepaalt wie je bent, construeert een deel
van mijn identiteit
- De tijd geeft antwoord op de zinvraag: “ Wanneer ben ik?
- Wie ik ben wordt bepaald door wanneer ik ben ( historische identiteit)
Zinvragen en tijd: zinzoeken is zich oriënteren in tijd en ruimte, zoeken naar
verbanden tussen verleden,heden, toekomst= vragen naar richting.
De ruimte (plaats en mensen die je ontmoet)
- De mens wordt bepaald door de ruimte waarin hij leeft ( waar, hoe en met
wie)
- Ontmoetingen die je kiest en die je overkomen, positieve en negatieve.
- De ruimte tussen geboorte en sterven bepaalt wie ik ben
- De ruimte geeft antwoord op de vraag= waar en met wie ben ik ?
- Wie ik ben wordt bepaald door waar en met wie ik ben ( synchrone
identiteit)
Zinvragen en ruimte: mens als bewoner van de aarde, begrenst en ontgrenst=
vragen naar verbanden tussen mensen en dingen.
De transcendentie
- Aspecten van het leven die ruimte en tijd overstijgen.
- Derde lijn in het levensverhaal= transcendentielijn.
- De vraag die de mens stelt en die verwijst naar die transcendentielijn
heeft te maken met oorsprong en voltooiing: Vanwaar kom ik en waartoe
ben ik ? Waarom ben ik ? Welke betekenis heeft dit ?
- Binnenkant van de realiteit, niet abstract of zweverig
- Existentiële vragen verwijzen naar iets buiten ons.
- Antwoorden op de vragen “vanwaar en waartoe” construeren de religieuze
identiteit
Zinvragen en transcendentie: besef niet alles zelf in handen te hebben en te
bepalen: vragen naar de grond van het bestaan, ultieme zingeving
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper laravandevoorde. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.