We zijn verzot op nadenken over onszelf en anderen en over hoe te reageren in
sociale situaties. Anderen observeren, analyseren hun gedrag analyseren, is een
fulltime activiteit
Bv. iedereen heeft bepaalde ideeën over de prof, het is bijna onmogelijk dat je er
niets over te vertellen hebt altijd doen aan de hand van persoonsbeschrijvend
materiaal
Iedereen is een fulltime sociaal psycholoog
Iedereen is een beetje amateurpsycholoog en omdat sociale relaties zo
belangrijk zijn, is iedereen dagelijks bezig met sociaalpsychologische
vraagstukken
De wereld zoekt antwoorden op de vragen die de sociale psychologie bestudeert
Sociaalpsychologische bevindingen vinden vlot hun weg naar de media Zie
eveneens de belangstelling voor sociaalpsychologische thema’s in de media
(voorbeelden):
1) “Nieuw fenomeen in Antwerpen: ‘Drillrappers pronken met geweld in
video’s en scoren punten met overvallen en steekpartijen’” artikel laat
zien dat mensen in hun doen en laten door anderen beïnvloed worden,
ook al is dit niet altijd een goed idee
2) “Niet alle moslims zijn terroristen. Knuffel mij” maakte zich zorgen over
de effecten van terrorisme op de manier waarop moslim door anderen
worden bekeken.
Koppen maken duidelijk dat sociale context een sterke invloed uitoefent
op het gedrag
2. SOCIALE PSYCHOLOGIE: DEFINITIE EN VERWANTE DISCIPLINES
1
,Marie Tourlousse 2022-2023
Sociale psychologie hanteert de methode van de psychologie
Psychologie is gericht op het individu
Sociale psychologie onderscheid zich binnen de psychologie van de
andere domeinen door de gerichtheid op het individu in de context van
sociale relaties en situaties
Alle takken benadrukken de wetenschappelijke methode gebruik van
experimenten
Experiment = een vorm van onderzoek waarbij de onderzoeker controle
heeft over de gebeurtenissen en deelnemers volkomen toevallig aan
condities worden toegewezen
2.1. DEFINITIE VAN SOCIALE PSYCHOLOGIE
Definitie: Sociale psychologie is de wetenschappelijke studie naar de wijze
waarop gedachten,
gevoelens, motivaties en gedragingen van mensen beïnvloed worden door de
aanwezigheid van anderen en hoe wij zelf een invloed uitoefenen op hoe andere
personen denken, voelen en zich gedragen (Allport, 1985).
Wetenschappelijke kennis/studie = bijzondere kennis want het gaat over
systematisch observeren/ rapporteren wat je observeert is stukje kennis
die iemand anders op zelfde manier zou kunnen bekomen
o Basis = Experimenten en gevalideerde vragenlijsten worden
getoetst door systematische observatie, beschrijving en meting
o Je kan ook tot inzicht komen door persoonlijk ervaringen stukjes
individuele kennis kan je niet zomaar doorgeven laat niet toe dat
je een theorie opbouwt
Gedachten, gevoelens, motivaties & gedragingen = visie op de mensheid/
uit welk beeld gaat men kijken naar de mens
o Sociale wetenschappen bestuderen bepaalde aspecten van sociaal
gedrag
Cognitieve psychologie, vooral focus op cognitieve
Sociale psychologie richt zich op de manier waarop het
individu de sociale wereld waarneemt, begrijpt en
interpreteert vooral een subjectieve interpretatie van
objectieve eigenschappen
o Gedrag wordt bepaald door cognitieve (denkprocessen), affectieve
(emoties) en motivationele (drijfveren) processen
Anderen = hoe anderen ons beïnvloeden & hoe wij anderen beïnvloeden
o Benadrukt de sociale aard van het individu
o “het sociale” = sociale invloed van anderen op het individuele
functioneren
Als iemand jou vriendelijk behandelt, en jij gaat op jouw beurt
ook vriendelijk zijn, dan is er sprake van ‘het sociale’
2
,Marie Tourlousse 2022-2023
o “het sociale” (andere invulling) = individuele processen die intern
spelen, maar toch betrekking hebben op anderen
Bv. vooroordelen en stereotypen processen zijn niet direct
sociaal (zijn puur intern) maar kunnen een directe aanleiding
vormen van hoe we met anderen omgaan
Sociale psychologen bestuderen ook gedachten of gevoelens van personen over
niet-sociale objecten zoals attitudes bv. met betrekking tot voetbalschoenen van
Adidas worden door sociale factoren beïnvloedt want worden door
beroemdheden gepromoot (bv. Messi)
2.2. DE KRACHT VAN DE SITUATIE
Een voorbeeld van een sociaalpsychologische studie (boek) : een van de meest
bekende sociaalpsychologische studies onder leiding van Theodor Newcomb:
Uitgangspunt = situatie van hoger onderwijs
Onderzoekers gingen na of de participatie aan hoger onderwijs onder
studenten, politiek progressieve houdingen bevordert
Studentes (meisjesschool) kwamen uit welvarende gezinnen met
conservatieve opvattingen
School zelf had een liberale sfeer
Hoe langer de meisjes op school verbleven, hoe linkser ze werden
Wij laten ons op continue wijze beïnvloeden door onze sociale omgeving
http://www.youtube.com/watch?
v=LoPu1UIBkBc
Reagan – Mondale debat 1984:
Beïnvloeding door anderen
Grafiek: Beoordeling van Reagan wordt
gemeten
o Controleconditie:
Oorspronkelijke video
Video zonder oneliners (grappen
eruit) Reagan heeft verkiezingen niet gewonnen door
oneliners want als men deze eruit haalt verandert er niet
zoveel
Men laat oneliners erin, maar halen publieksreacties eruit
publieksreactie beïnvloeden de anderen!
Dit experiment toont aan dat je beïnvloed wordt door de
reactie van anderen
De kracht van de reactie van anderen:
3
, Marie Tourlousse 2022-2023
Obama VS Romney 22 oktober 2012
“Horses and Bayonets”
Op bepaald moment meer dan 100,000 keer per minuut getweet
http://www.youtube.com/watch?v=MfkOXQXdUjs
Publiek mocht geen
geluid maken zodat
de mensen thuis niet
beïnvloed konden
worden
Bennington College (Newcomb) meisjescollege zie vorige pagina
Eerste indrukken: bv. slap handje geven of sterk handje geven
Wie volgt de norm?
Blinde gehoorzaamheid
2.3. SOCIALE PSYCHOLOGIE EN VERWANTE DISCIPLINES
Sociale psychologie is nauw verwant aan twee andere disciplines: sociologie en
persoonlijkheidspsychologie
Sociologie
o Behandelt thema’s volgens groepsfactoren, nationaliteit, ras, …
Sociale psychologie (SP) richt zich eerder op het individuele
niveau
o Studie van groepsfactoren (bv., SES, nationaliteit, etnische
achtergrond)
o Onderscheid op vlak van onderzoeksmethoden
SP maakt gebruik van experimenten om gedrag te
onderzoeken
o SP & sociologie zijn complementair en verklaren beiden een
belangrijk deel van sociaal gedrag samen gebruikt = vollediger
inzicht sociaal gedrag wordt beïnvloedt door systematische
variabelen die zich op niveau van de groep bevinden, maar ook
door individuele of persoonlijke opvattingen
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper marietourlousse. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €15,49. Je zit daarna nergens aan vast.