Samenvatting
Samenvatting Farmacologie
- Vak
- Farmacologie
- Instelling
- Universiteit Gent (UGent)
Samenvatting van de lessen aan de hand van mijn eigen nota's en de slides
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 96 pagina's
Voorbeeld 4 van de 96 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
1Samenvatting: Farmacologie:
Farmacokinetiek en farmacodynamiek:
Farmacokinetiek:
• Wat doet het lichaam met het geneesmiddel
o Geneesmiddel is vaak lichaamsvreemde stof
o Lichaam wil de stof dus verwijderen
• Studie van absorptie, distributie en eliminatie
o Absorptie:
▪ Hoe geraakt het geneesmiddel van site naar bloed
o Distributie:
▪ Hoeveel geneesmiddelen worden verspreid in het weefsel
o Eliminatie:
▪ Biotransformatie of metabolisatie:
• Modificatie van de structuur om het dan te degraderen
▪ Excretie:
• Verwijderen van de stof zonder van vorm te veranderen
▪ Meestal combinatie van beide vormen
• Gebonden farmacon:
o Zal niet kunnen verplaatsen en niet van structuur kunnen veranderen
• Niet gebonden farmacon:
o Zal kunnen verplaatsen en gebiotransformeerd worden
Transport over membraan:
• Nodig voor absorptie en distributie
• Passieve niet-ionische diffusie
• Carrier gemedieerd transport
• Paracellulair transport via poriën
Farmacologie
, 2
Passieve niet-ionische diffusie:
• Structuur van de celmembraan is een fosfolipide bilayer
o Vetoplosbaarheid zal hier van groot belang zijn
▪ Hoe meer vetoplosbaar, hoe sneller
• Snelheid van transport = D*P*SA*(C1-C2)/d
o D; diffusie coëfficiënt
o P; vet-water partitie coëfficiënt
o SA; oppervlakte
o C1-C2; concentratiegradiënt
▪ Driving force
o d; diffusieafstand
• Niet-geïoniseerde stoffen zijn meer vetoplosbaar
• Geïoniseerde stoffen:
o Reductie om membraan over te steken
▪ Stoffen zijn minder vetoplosbaar
• Geneesmiddelen zijn vaak zwakke zuren of basen
Zwak zuur:
• Bij stijging van pH:
o Zwak zuur zal meer geïoniseerd worden
o Vet onoplosbaar en minder geabsorbeerd
• Bij daling van pH:
o Zwak zuur zal minder geïoniseerd worden
o Vetoplosbaar en beter geabsorbeerd
Zwakke base:
• Bij stijging van pH:
o Zwakke base zal minder geïoniseerd worden
o Vetoplosbaar en beter geabsorbeerd
• Bij daling van pH:
o Zwakke base zal meer geïoniseerd worden
o Vet onoplosbaar en minder geabsorbeerd
Carrier-gemedieerde transport:
• Pompen tegen concentratie gradiënt in
• Belangrijk carrierproteïne is P-glycoproteïne
o Maar niet voor elk geneesmiddel
▪ Ze zijn substraat-specifiek
o Verhinderen absorptie
▪ Zullen geneesmiddelenopname verminderen door ze terug naar de darm te
sturen
Farmacologie
, 3
Paracellulair transport:
• Transport via intercellulaire poriën
• Algemeen:
o Enkel voor geneesmiddelen met doorsnede van 0.4 nm
o Moleculair gewicht is kleiner dan 150 Da
• Uitzonderingen:
o Capillair endotheel
▪ Doorsnede van 3-5 nm
▪ Moleculair gewicht kleiner dan 60 000 Da
o Glomerulaire filtratie
▪ Filtering van bloed in de nier
o Bescherming van centraal zenuwstelsel door endotheel van bloedhersen-barrière
door tight junctions
▪ Verhindering van transport door de tight
junctions
Absorptie parameters:
• Cmax:
o Maximum concentratie bereikt in de systemische
circulatie
• Tmax:
o Tijd nodig om de Cmax te bereiken
o Correlatie met de rate van absorptie
▪ Maar niet altijd (zie verder)
• AUC:
o Gebied onder de concentratie-tijdcurve
o Mate waarin het geneesmiddel wordt opgenomen
Biologische beschikbaarheid:
• Fractie van totaal toegediende dosis dat de systemische circulatie
bereikt in onveranderde vorm
o Systemische circulatie wil zeggen voorbij de lever
• In geval van orale absorptie:
o F = fa*fi*fh
▪ fa; fractie intestinaal geabsorbeerd
▪ fi; fractie niet intestinaal geabsorbeerd
▪ fh; fractie niet hepatisch geabsorbeerd
• Beïnvloedbaar door 2 vormen:
o Presystemische efflux:
▪ Door CYP-enzymen (werken samen met P-glycoproteïnen)
o Passage door lever
o Afhankelijk van geneesmiddel
▪ Invloed kan meer of minder zijn
Farmacologie
, 4
Absolute biologische beschikbaarheid:
• Zie formule en grafiek
• Intraveneuze toediening zal altijd 100% biologisch beschikbaar zijn
o Wordt direct systemisch toegediend
• Orale toediening zal altijd tussen 0-100% biologisch beschikbaar zijn
Relatieve biologische beschikbaarheid:
• Voorwaarde voor generische middelen
o Product van wit merk (paracetamol in
tegenstelling tot Dafalgan wat paracetamol
bevat)
• Zie formule en grafiek
o Vergelijking tussen testproduct en
referentieproduct
Equivalentie van farmaceutica:
• Chemische equivalentie
o Producten hebben zelfde actieve bestanddeel
• Biologische equivalentie:
o Relatieve biologische beschikbaarheid heeft marge van 80-125%
o Verhouding van maximale concentratie tussen generisch en referentie heeft marge
van 80-125%
• Therapeutische equivalentie:
o Range van 90-110%
▪ 90%; minimaal effectieve concentratie
▪ 110%; maximaal tolereerbare concentratie
• Hoger kan meer kans hebben op nevenwerkingen
o Sommige middelen hebben nauwere range
▪ Bijvoorbeeld anti-elliptische middelen
o Eventueel is er zelfs geen switch van wissel mogelijk
Mogelijkheid van toediening:
• Lokaal (toediening op plaats waar effect moet zijn):
o Topisch
o Oculair
o Nasaal
o …
• Systemisch:
o Enterisch door het gastro-intestinaal stelsel
o Parenteral door injectie
o Bronchiaal via bronchi naar hersenen
• Orale toediening:
o Absorptie wordt het liefst gedaan in de dunne darm
▪ Door de contacttijd, veel groter dan in de maag
▪ Door de oppervlakte, veel groter
▪ Door de pH, hoger
Farmacologie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper dedeny. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,79. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67474 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen