ONDERNEMINGSRECHT
Samenvattign 2022-2023
, Stap 1: De Oprichting
1. Wie kan als ondernemer beginnen?
1.1 Het begrip ondernemer
Definitie:
o Iedere natuurlijke persoon* die zelfstandig een beroepsactiviteit uitoefenen
o Elke rechtspersoon** (d.w.z. Vennootschappen, vzw’s en stichtingen)
o Iedere organisatie zonder rechtspersoonlijkheid (bv: maatschap)
In principe mag iedereen in België een eigen onderneming beginnen
*= natuurlijke persoon = ‘mensen van vlees en bloed’- entiteit met rechten en plichten
**= Fictief iemand waaraan men het recht een eigen zelfstandigheid en de eigenschappen
van de natuurlijke personen zoals naam, woonplaats,.. Aan toekent
Rechten worden uitgeoefend door de bestuurders of zaakvoerders die optreden in
naam en voor rekening van de rechtspersoon
Het WER bepaalt ook duidelijk welke actoren geen ‘onderneming’ zijn
Iedere organisatie zonder rechtspersoonlijkheid die geen winst beoogt en die ook in
feite geen uitkering verricht aan haar leden of aan personen die een beslissende
invloed uitoefenen op het beleid van de organisatie
Iedere publiekrechtelijke rechtspersoon die geen goederen of diensten aanbiedt op
een markt
Overheden (bv: de Staat, het Vlaamse Gewest)
Voorwaarden en beperkingen om ondernemer te kunnen zijn moet je:
- Meerderjarig zijn ( 18 jaar)
- Je burgerrechten bezitten <> geen veroordeling criminele straf
(Gedurende je straf wordt je ontzet van je burgerrechten & kan je geen handeldrijven)
- Handelingsbekwaam zijn (Vrederechter)
<-> Gerechtelijk onbekwaam verklaarde geesteszieken
<->Onder een gerechtelijk raadsman gestelde personen: zwakzinnige* of verkwisters**
*= Een persoon die niet krankzinnig is (&niet onbekwaam kan worden verklaard), maar die een
karakterstoornis vertoont die een ernstige vermindering van de geestelijke integriteit met zich
meebrengt
**= iemand die gewoonlijke uitgaven verricht zonder economische rechtvaardiging die zijn
kapitaal verspillen. (personen die op onverantwoorde wijze hun geld verspillen)
Meestal wordt voorlopige bewindvoerder aangesteld voor personen (vaak bejaarden)
die in een verpleeg- of zorginstelling zijn opgenomen. aangeduid door vrederechter
- Is een eerder faillissement een probleem?
Soms: iemand die failliet werden verklaard kan opnieuw ondernemer worden tenzij
rechtbank dit verboden heeft
Vb: wanneer blijkt dat faillissement veroorzaakt werd door grove fout van ondernemer voor
een periode minder minimum 3 en max 3 jaar na de faillietverklaring
- Onverenigbare beroepen:
Soms: mag je nooit een dergelijk beroep uitoefenen en tegelijk ondernemer zijn
Vb: Notarissen, rechters, gerechtsdeurwaarders en priesters/rabbijnen/imams,..
1
, Advocaten zijn nu ook ondernemers!!
- Buitenlanders/ vreemdelingen:
Europese Economische Ruimte (EER):
= EU (28 lidstaten) + Lidstaten van de Europese Vrijhandelsassociatie (EFTA)
EFTA= IJsland, Liechtenstein, Noorwegen, Zwitserland
Vrij om een onderneming op te starten
Anderen: Verblijfsvergunningen + beroepskaart
De beroepskaart geeft de toestemming om een zelfstandige activiteit uit te oefenen
Vragen aan een erkend ondernemingsloket
Kost: €140 voor het eerste jaar, €90/jaar voor vernieuwing
1.2 Vereiste kwalificaties van de ondernemer
De vestigingswetgeving is afgeschaft in Vlaanderen (Niet in BXL en Wallonië)
Gevolg: Bewijs van basiskennis bedrijfsbeheer is afgeschaft (behalve bxl gewest en
deels Wallonië)
Toepassing van deze wet geldt enkel op Kmo’s
Beroepsbekwaamheid:
Voor de uitoefening van sommige beroepen, moet je aantonen dat je het ‘vak’ kent:
Bouw, Automobielsector, Lichaamsverzorging, Voeding en andere sectoren
Vrije en dienstverlenende intellectuele beroepen
2. Vereiste oprichtingsformaliteiten
2.1 Vooraf
Vergunningen:
Bij start van onderneming moet je nagaan of bepaalde vergunningen vereist:
- Stedenbouwkundige vergunning: Bouw en Verbouwing, aanleg parking,..
- Milieuvergunning: Het Vlaams Reglement betreffende Milieuvergunningen (VLAREM)
onderscheidt drie categorieën:
Klasse 1: Hinderlijk voor het milieu Vergunning bij bestendige deputatie
van de provincie waar de activiteit zal plaatsvinden voor grote industriële
bedrijven, vb: Fabriek die aardappelen verwerkt tot chips
Klasse 2: Minder hinderlijk vergunning bij gemeente, vb: Grote garage,
schrijnwerkerijen,..
Klasse 3: Weinig hinderlijk Enkel meldingsplicht bij gemeente, vb: slagerij,..
- Voedselveiligheid: ondernemingen die voedingsmiddelen fabriceren, verpakken,
opslaan, vervoeren of in de handel brengen toelating vragen bij het Federaal
Agentschap voor de Voedselveiligheid
Vergunning handelsvestigingen met netto-opp van meer dan 400m2, vergunning
verleend door gemeente waar vestiging zal worden uitgebaat
- Groep van de Socio – economische machtiging
- Leurkaart voor ambulante handel (Huis-aan-huisverkoop)
- Specifieke activiteiten (vb: Personenvervoer)
- Kermisattractie, Sabam, bloemenverkoop in restaurants,..
2
, Openen van een Financiële Rekening:
Elke persoon die een onderneming opricht, moet voor die onderneming een
bankrekening openen.
De keuze van de bank is vrij
Het rekeningnummer van de onderneming moet vermeld worden op alle
handelsdocumenten (bij Voorkeur BIC en IBAN)
- IBAN = international bank account number, beginnend met BE voor België
- BIC = Bank identifier Code: dient om de bank te identificeren
- NBB = Nationale Bank van België
Inschrijven KBO:
Eerste officiële oprichting vennootschap, nadien KBO- inschrijving
KBO : Kruispunt – bank voor ondernemingen
ALLE ondernemingen (handelsondernemingen, vrij en intellectuele beroepen) moeten zich
inschrijvingen bij KBO voor de start van hun activiteiten
- Bij een Erkens ondernemingsloket (Acerta, Xerius, Eunomia, Formalis, Sercurex, Partena, Zenito, U.C.M)
- Krijgt ondernemingsnummer (10 cijfer) vermeld worden op alle
handelsdocumenten. Voor Btw-plichtige is ondernemingsnummer = BTW-nummer
- €87 (vrije en intellectuele dienstverlenende beroepen is 1 ste inschrijving gratis)
- Na inschrijving ben je voor de wet “ondernemer” -> bij handelsgeschillen is de
ondernemingsrechtbank bevoegd (NIET: RECHTBANK VAN KOOPHANDEL)
ODISEE ONDERNEMING
ACTIVATIE BTW:
BTW = belasting over toegevoegde waarde. Het is een belasting op de levering van
goederen en het verrichten van diensten.
De eindverbruiker betaalt
Wie regelmatig en zelfstandig goederen en diensten levert = BTW-plichtig
Wanneer je je onderneming laat inschrijven in de (KBO) krijg je een
ondernemingsnummer toegekend Basis BTW-nummer
Nadien BTW-nummer zelf laten activeren formulier aanvragen bij BTW-
controlekantoor
2 BTW rekeningen:
Terugvorderbare BTW = op aankopen Te betalen btw = op verkopen
Btw-aangifte: verschil nemen tussen aftrekbare en verschuldigde BTW
3 soorten tarieven: 6% - 12% - 21% ( basis – economisch/sociaal goed – rest)
BTW- aangifte: maandelijks of per kwartaal afhankelijk van jaaromzet
Bepaalde sectoren: forfaitaire aangiften
Kleine ondernemingen met een jaaromzet onder €25 000 opteren voor vrijstelling
inkomsten niet bewijzen, bedrag van inkomsten en de btw daarvan => berekend
op aankopen
3