H3: Leren en omgeving
Evolutie en natuurlijke ontwikkeling : breekpunt = pavlov (bioloog)
Het behaviorisme: nurture strikes back: je kan een kind alles leren (Watson)
(vb. kind zag een konijn en telkens dan was er een sterk lawaai, waardoor het kind bang werd van
het konijn)
1. Leren versus instinct
Leren: een proces waardoor ervaringen een blijvende verandering veroorzaken in het gedrag of in
mentale processen.
Het verwerven van nieuwe of het aanpassen van bestaande kennis, gedrag, vaardigheden of
waarden.
Instinct of reflex: aangeboren gedragingen waarbij ervaring en leren geen rol spelen. Bv. Je legt je
hand op een warme vuurplaat.
Menselijk gedrag wordt vooral door leren en minder door reflexen en instincten bepaald.
(vb. angst kan je aan of afleren)
Eenvoudige vormen van leren
Habituatie (gewenning): geleidelijk wennen aan herhaaldelijke terugkerende prikkels. Leren om hier
niet op te reageren.
(vb. je hoort een vliegtuig niet meer)
Mere exposure effect: aangeleerde voorkeur voor stimuli waaraan we al eerder zijn blootgesteld.
(Vb. Je vindt jezelf leuker in de spiegel dan op foto)
2. Complexe leertheorieen
Stimulus-responsleren:
- Associatief leren: als… dan (werken met bonus je gedrag zal veranderen)
- Geen assumpties over tussenliggende mentale processen
- 2 vormen:
- Klassieke conditionereing: bel gaat dus je krijgt honger (bepaalt wat we wel en niet leuk
vinden)
- Operante conditionering: je rij door het rood dus je wordt gestraft
Cognitief leren
- Wel assumpties over tussenliggende mentale processen (denken)
- Gedrag wordt niet rechtstreeks geleerd, maar door verworven kennis en cognities die aan de
grondslag liggen van gedrag
- Vb. inzichtelijk leren, sociaal leren
De hond van pavlov: vanaf hij al voetstappen hoorde kreeg hij al water in zijn mond
, Speeksel: bestaande respons
Klassieke conditionering:
Koppelen van bestaande respons aan een nieuwe stimulus. Een betekenisloze prikkel wordt
gerelateerd aan een bepaald gedrag.
Telkens wanneer de hond voetstappen hoorde wist hij dat hij eten ging krijgen dus begon hij te
kwijlen.
Def: een stimilus die een aangeboren reflex oproept (ongeconditioneerde
respons), herhaaldelijk wordt geassocieerd met een neutrale stimulus, die
daardoor het vermogen krijgt om dezelfde respons (vanaf dan: geconditioneerde
respons) op te wekken”
Kernbegrippen
Ongeconditioneerde stimulus: een natuurlijke opeenvolging van gebeurtenissen, een onbewuste,
ongecontroleerde en onaangeleerde respons op een stimulus.
Vb. ze zien een vrouw in bikini en ze krijgen opgewonden gevoel
Neutrale stimulus: en prikkel of situatie die nog geen aangeleerde reactie teweegbrengt. (stemvork
bij pavlov)
Geconditioneerde respons: een respons die wordt opgeroepen door oorspronkelijke neutrale
stimulus die na een leerproces geassocieerd wordt met de ongeconditioneerde stimulus.
Vb. door de jonge dame samen met drank te associeren roept drank ook een prettig, licht
opgewonden gevoel op en zal de verkoop stijgen
Verwerving: leerfase waarin een neutrale stimulus herhaaldelijk gekoppeld wordt aan een
ongeconditioneerde stimulus, die vanzelf een ongeconditioneerde respons oproept.
De neutrale stimulus verandert in geconditioneerde stimulus zodra deze dezelfde reactie
oproept als de ongeconditioneerde stimulus
Belang van timing en sequentie:
Timing: associatie tussen NS en UCS wordt pas geleerd als UCS snel volgt op NS
Sequentie: associatie wordt niet geleerd als NS volgt op UCS (omgekeerd)
Hoelang blijft een geconditioneerde respons bestaan?
Extinctie: (uitdoving): afname van CR gevolg van de afwezigheid van UCS wordt toegepast bij
behandeling angst
Spontaan herstel: terugkeren van CR na rustperiode
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper marie-julievermeulen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.