Deze samenvatting omvat alle slides + voldoende uitgebreide eigen nota's. Hierin zijn volgende delen opgenomen: Onderzoek ter terechtzitting, Bewijs- en rechtsmiddelen, rechten van verdediging en naar een nieuw sv.
Onderzoek ter terechtzitting
Fase ten gronde (openbaar, mondeling en tegensprekelijk) vooronderzoek (inquisitoir)
In theorie: al de onderzoekshandelingen moeten worden overgedaan In realiteit: fictie
Strafrechter = verificatierechter wat er allemaal in dat vooronderzoek is gebeurd (recht op
tegenspraak geldt ten volle!)
1. Bevoegdheid in strafzaken
Algemene bevoegdheidsregels
→ ALGEMENE REGELS
De wet bepaalt (Gw.).
Natuurlijke rechter = het feit dat de burgerlijke partij of OM niet zomaar aan forumshopping kan doen. Je moet
kijken naar de wettelijke bevoegdheid van strafrecht om dat shoppen te vermijden.
Openbare orde: niet van afwijken in een overeenkomst in strafzaken, dus niet van bevoegdheidsregels worden
afgeweken
3 CRITERIA:
- Bevoegdheid ratione materiae (aard MD)
- Wettelijke driedeling – scheeftrekking
Scheefgetrokken doordat misdaden in praktijk vaak worden gecorrectionaliseerd (om
bevoegdheid hva te vermijden, kostelijk en lange procedure)
Aannemen van verzachtende omstandigheden
Scheeftrekking ook bij politierechtbank: overtredingen vormen minderheid van de
rechtszaken
Ook wanbedrijven maar die zij gepleegd in kader van verkeersongeval (onopzettelijke
slagen en verwondingen met dood tot gevolg, ook die voor politierechtbank ookal zijn
het wanbedrijven)
De gewone vonnisgerechten: het feit dat corr. rb. wanbedrijven voor zich heeft
Bijzondere vonnisgerechten: gebaseerd op 2e criterium
- Bevoegdheid ratione personae (hoedanigheid beklaagde)
- Uitzonderlijk, normaal geen weerslag
- Onderscheid gewone vs bijzondere vonnisgerechten
- Jeugdgerechten (hoedanigheid = minderjarig), militaire rechtscolleges in oorlogstijd en HvB
- Bevoegdheid ratione loci
- Rechtscollege slechts bevoegd binnen territoriale omschrijving: arrondissement –
rechtsgebied/ressort – provincie – hele rijk
Hof van Cassatie bevoegd voor het hele rijk
Hof van Beroep (5): niveau van ressort/rechtsgebied (Gent, Antwerpen, Bergen, Luik
en Brussel)
Binnen ressorts: verschillende arrondissementen (Gent bevoegd voor 2
arrondissementen, West- en Oost-Vlaanderen)
Hof van assisen wordt pas samengesteld wanneer iemand in beschuldiging wordt
gesteld (KI) = provincie
1
, - Op gelijke wijze bevoegd (art. 23 Sv.): rb plaats MD gepleegd, rb plaats verblijf verdachte, rb
plaats aantreffen verdachte
3 rechtbanken op gelijke wijze bevoegd: gebied waar misdrijf is gepleegd (forum
delictum missi), de plaats waar verdachte zijn verblijf/woonplaats heeft (forum
domicili) en de plaats waar men gearresteerd is geweest/waar verdachte aangetroffen
(forum deprehensionis) Kan aanleiding geven tot bevoegdheidsconflicten
- In praktijk aanleiding tot (positieve) bevoegdheidsconflicten
Meerdere rechtbanken bevoegd = positief bevoegdheidsconflict
- Afwijkingen
Soms afwijking op die regel (art. 23) wanneer gaat over minderjarigen
Dan sowieso jeugdrechtbank (tenzij uit handen gegeven)
Telkens de plaats waar de minderjarige zijn gezinsverblijfplaats heeft
→ UITZONDERINGEN OP BEVOEGDHEIDSREGELS
- Samenhang
- Verband dat vereist dat zaken samen, door dezelfde rb, worden behandeld
- Uitbreiding of prorogatie van bevoegdheid tot gevolg
Verschillende zaken zodanig met elkaar verbonden dat wenselijk door een en dezelfde
rechtbank wordt beoordeeld (ookal niet echt bevoegd) = Prorogatie
Voorbeeld samenhang: eenzelfde persoon diefstal in Gent, dan Brussel, dan
Antwerpen: 3 verschillende rechtbanken maar door redenen van samenhang door
dezelfde rechtbank berechten
- Samenvoegingsregels verschillen ngl. het gaat om samenhang ratione materiae, personae of loci
Maaaaaaaaaaaaaaaaaar welke rechtbank?
Telkens het rechtscollege die de grootste volheid van bevoegdheid heeft: hof van assisen
(bij misdaad en wanbedrijf)
Indien wanbedrijf: correctionele rechtbank
Bij minderjarigen is er wel een splitsing: niet voor zelfde rechtscollege berecht worden
Lokale parketten onderling beslissen, in overleg (bv. Gent en Brussel, de ene heeft niet
meer bevoegdheid dan de andere)
- Ondeelbaarheid
- Eendaadse samenloop (eigenlijk deel van samenhang)
- Hetzelfde feit dat meerdere tenlasteleggingen met zich meebrengt
- OR mag zijn saisine uitbreiden bij ondeelbaarheid maar niet bij samenhang!
- Verschillende tenlasteleggingen die onderling zodanig verbonden zijn
- Zelfde regels samenhang
- Verwijzing ogv Taalwet Gerechtszaken
- Opwerpen taal rechtspleging niet beheersen: in
bepaalde gevallen verwijzing naar rechtscollege uit
ander taalgebied
- Bijzondere regelingen
- Verwijzing bij assisen sowieso verplicht en in bepaalde
faciliteitengemeenten is het ook verplicht
- Kan zelfs al tijdens het vooronderzoek het geval zijn
2
,Bevoegdheidsconflicten
→ ALGEMEEN
- Positief bevoegdheidsconflict = bevoegdheidsconflict tussen verschillende rechtscolleges die tegelijkertijd
mbt zelfde zaak geadieerd zijn
Het kan zijn dat in bepaalde gevallen meerdere rechtbanken tegelijk bevoegd zijn
- Negatief bevoegdheidsconflict = één of meerdere vonnisgerechten verklaren zich onbevoegd
Op die manier is niemand meer bevoegd
Wanneer het vonnisgerecht gaat herkwalificeren (RK zegt onopzettelijk maar correctionele
rechtbank zegt het is opzettelijk, is voor hva)
Rechtbank kan onbevoegd verklaren of vonnisrechter zelf verzachtende omstandigheden
aannemen
- Aanleiding regeling van rechtsgebied (art. 525 e.v. Sv.)
Er gaat geoordeeld worden wie bevoegd is
Verschillende rechtsgebieden: HvC
Zelfde ressort: HvB of corr. rb.
Enkel GO
→ BEVOEGDHEIDSCONFLICTEN MET INTERNATIONALE STRAFHOVEN
- Internationaal strafhof wenst zaak te onderzoeken reeds aanhangig voor Belgische gerechten
- HvC, op vordering PG, spreekt de onttrekking uit aan Belgisch rechtscollege
Enkel vervolgen wanneer statuut (national authorities are unwilling or unable)
Nationale rechtbanken niet willen of kunnen vervolgen
2e reden: vroeger had België een ongebreidelde jurisdele jurisdictie
Vandaag wat teruggeschroefd: filters ingebouwd dat er toch een aanknopingspunt moet zijn bij
België en niet zomaar burgerlijke partijstelling
- Relevantie beperkt
2. Saisine vonnisgerechten
In welke mate is een zaak nu aanhangig bij de strafrechter
Wijze waarop vonnisgerecht geadieerd wordt
→ POLITIERECHTBANK EN CORRECTIONELE RB
- Rechtstreekse dagvaarding
- Hetzij door OM, hetzij door BP (voor zover geen GO, enkel WB/OV) → nooit voor misdaad!!!!!!!
- Door OM na opsporingsonderzoek
- Niet wanneer er nog een gerechtelijk onderzoek lopende is
- Borgsom betalen: omdat de BP het initiatief neemt (in het ongelijke gesteld, dan moet iemand
de gerechtskosten betalen)
Zolang borgsom niet betaalt, zal het proces uitgesteld worden
- Bij wijze van deurwaardersexploot
Betekenen aan persoon zelf of aan zijn woonplaats (kan dan aan familielid worden
gegeven)
3
, Onder gesloten omslag dar een afschrift van achterlaten op de woonplaats indien
niemand thuis
Buitenland: op die verblijfplaats proberen betekenen
Cascade van betekenisbewijzen van deurwaardersexploot
- Oproeping bij pv en bevel tot onmiddellijke verschijning
- Snelrecht
Bevel tot onmiddellijke verschijning: gedeeltelijk vernietigd door arbitragehof (niet veel
betekenis meer vandaag, weinig relevantie)
Versnelde procedure
- Verwijzingsbeschikking onderzoeksgerecht (niet door de dagvaarding)
- Beschikking RK/KI verwijzing vonnisgerecht
- Dagvaarding dagstelling (niet aanhangigmaking tot gevolg)
- Vrijwillige verschijning beklaagde
- Verhelpen aan nietigheid dagvaarding, of om bijkomende feiten bij rechter aanhangig te maken
Wanneer er bv. een fout staat in de dagvaarding
Zodat de zaak niet onnodig wordt uitgesteld
In the end zal PdK toch opnieuw dagvaarden dus zo goed ter plekke verschijnen
Kan niet als rechtbank niet bevoegd is
- Andere wijzen van adiëring
- 3 andere wijzen
Wanneer wordt verwezen op grond van de taalwet
Verwijzing van Hof van Cassatie in geval van regeling van rechtsgebied (denk aan
bevoegdheidsconflicten van daarnet)
Zittingsmisdrijven: stel men maakt zich ter zitting schuldig aan een misdrijf (bv. smaad
aan politie) dan kan VR zeggen ik ben bevoegd om kennis te nemen van misdrijf dat
net plaats heeft gevonden
→ HOF VAN ASSISEN
- Geen rechtstreekse dagvaarding, verwijzingsbeschikking RK of snelrecht
- Enkel door inbeschuldigingstelling door KI
Enkel KI kan verwijzen naar assisen via inbeschuldigingstelling
Hva is geen permanent rechtscollege (pas samengesteld wanneer KI inbeschuldiging stelt)
Omvang van de saisine
→ OVERZICHT
- Rechter beperkt door saisine => belang inleidende akte
Inleidende akte is enorm belangrijk
Bv. dagvaarding of verwijzingsbeschikking
Personen en feiten daarin genoemd, waarvoor de vonnisrechter bevoegd is
- Opdracht beperkt in rem en in personam
Niet gebonden door kwalificatie
Als vonnisgerecht bv. oordeelt opzettelijk i.p.v. onopzettelijk, kan dat nog altijd
Moet gewoon zelfde onderliggende feit zijn en dan kan je herkwalificeren
Geen ander feit
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper krdbsr. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
