,1|P E RS O O N L I J K H E I D S P SYC H O LO G I E
,INHOUDSOPGAVE
HOOFDSTUK 1: ZELFBEELD EN ZELFWAARDERING ................................................................................................. 9
1.1 INLEIDING .......................................................................................................................................................................... 9
1.2 BEGRIPSBEPALING ............................................................................................................................................................. 9
1.3 EEN THEORETISCH KADER: HET PERSOONSMODEL VAN VERHOFSTADT-DENÈVE (1994) ............................................... 10
1.3.1 PERSOON ALS DYNAMISCHE IK-MIJ RELATIE ........................................................................................................... 10
1.3.2 DIMENSIES VAN HET ZELFBEELD: 6 FENOMENOLOGISCHE ZELFCONSTRUCTIES .................................................... 10
1.3.3 PERSOONSKENMERKEN EN CONDITIES .................................................................................................................. 11
1.3.4 EXTERN EN INTERN ZELFBEELD ............................................................................................................................... 11
1.3.5 BEWUSTZIJNSNIVEAU ............................................................................................................................................. 11
1.3.6 FENOMENOLOGISCHE ZELFCONSTRUCTIE EN REALITEIT ........................................................................................ 11
1.4 INFORMATIEBRONNEN BIJ DE OPBOUW VAN HET ZELFBEELD ....................................................................................... 11
1.4.1 INTROSPECTIE ......................................................................................................................................................... 11
1.4.2 PERCEPTIES VAN ONS EIGEN GEDRAG .................................................................................................................... 12
1.4.3 JEZELF VERGELIJKEN MET ANDEREN ...................................................................................................................... 12
1.4.4 HET AUTOBIOGRAFISCH GEHEUGEN ...................................................................................................................... 12
1.4.5 CULTURELE PERSPECTIEVEN ................................................................................................................................... 12
1.5 DE ONTWIKKELING VAN ZELFBEELD EN ZELFWAARDERING ............................................................................................ 13
1.5.1 DE ONTWIKKELING VAN TAAL ................................................................................................................................. 13
1.5.2 KINDEREN IN DE LEEFTIJD VAN 3 TOT 4 JAAR ......................................................................................................... 13
1.5.3 KINDEREN IN DE LEEFTIJD VAN 5 TOT 7 JAAR ......................................................................................................... 13
1.5.4 KINDEREN IN DE LEEFTIJD VAN 8 TOT 11 JAAR ....................................................................................................... 14
1.5.5 DE ADOLESCENTIE................................................................................................................................................... 14
1.5.6 ONTWIKKELING VAN DE REFLECTIE OP DE ANDER VOLGENS SHELMAN ................................................................ 14
1.6 ZELFWAARDERING VERDER UITGEDIEPT ......................................................................................................................... 14
1.6.1 VERSCHILLENDE VISIES OP ZELFWAARDERING ....................................................................................................... 14
1.6.1.1 Het unidimensionele model ............................................................................................................................... 15
1.6.1.2 Het multidimensionele model ............................................................................................................................ 15
1.6.1.3 Het hiërarchische model .................................................................................................................................... 15
1.6.2 GLOBALE VERSUS DOMEINSPECIFIEKE ZELFWAARDERING..................................................................................... 15
1.6.3 HET ZELFWAARDERINGSMODEL VAN HARTER (1990) ............................................................................................ 15
1.6.4 MEETINSTRUMENTEN............................................................................................................................................. 16
1.6.4.1 Competentiebelevingsschaal voor Kinderen (CBSK)........................................................................................... 16
1.6.4.2 Competentiebelevingsschaal voor Adolescenten (CBSA) ................................................................................... 16
1.6.5 ZELFBEELDVERSTERKENDE TECHNIEKEN ................................................................................................................ 16
1.6.6 DE BEHOEFTE AAN ZELFWAARDERING ................................................................................................................... 17
1.6.7 MECHANISMEN VAN ZELFVERHEERLIJKING ............................................................................................................ 17
1.6.7.1 Zelfdienende cognities ....................................................................................................................................... 17
1.6.7.2 Zelfhandicappering ............................................................................................................................................. 18
1.6.7.3 BIRGing of zich koesteren aan het succes van anderen ..................................................................................... 18
1.6.7.4 Neerwaartse sociale vergelijkingen .................................................................................................................... 18
2|P E RS O O N L I J K H E I D S P SYC H O LO G I E
, 1.7 ZELFPRESENTATIE............................................................................................................................................................. 18
1.7.1 STRATEGISCHE ZELFPRESENTATIE ........................................................................................................................... 18
1.7.2 ZELFVERIFICATIE ...................................................................................................................................................... 18
HOOFDSTUK 2: PERSOONLIJKHEID ...................................................................................................................... 19
2.1 inleiding ........................................................................................................................................................................... 19
2.2 EEN DEFINIËRING VAN HET BEGRIP ‘PERSOONLIJKHEID’ ................................................................................................ 19
2.2.1 VELE DEFINITIES ...................................................................................................................................................... 19
2.2.2 onderscheid tussen persoonlijkheid, TEMPERAMENT EN KARAKTER .................................................................... 19
2.3 GESCHIEDENIS VAN DE PERSOONLIJKHEIDSPSYCHOLOGIE ............................................................................................. 19
2.3.1 WANNEER IS DE EERSTE PERSOONLIJKHEIDSTHEORIE ONTSTAAN? ....................................................................... 19
2.3.2 WAARDOOR IS DE PERSOONLIJKHEIDSPSYCHOLOGIE BEÏNVLOEDT? ..................................................................... 20
2.3.3 VRAAGSTUKKEN ...................................................................................................................................................... 20
2.4 IDEOGRAFISCHE EN NOMOTHETISCHE BENADERINGEN (ALLPORT) ............................................................................... 21
2.4.1 IDEOGRAFISCHE BENADERINGEN ........................................................................................................................... 21
2.4.2 NOMOTHETISCHE BENADERINGEN ........................................................................................................................ 21
2.5 METEN VAN PERSOONLIJKHEIDSKENMERKEN ................................................................................................................ 21
2.5.1 PSYCHOMETRISCHE METHODEN ............................................................................................................................ 21
2.5.2 DE FACTORANALYTISCHE METHODE ....................................................................................................................... 22
2.5.3 FACTORANALYTISCHE STUDIES VAN PERSOONLIJKHEID ......................................................................................... 22
2.5.4 DE KARAKTERTHEORIEËN ....................................................................................................................................... 22
2.5.5 PERSOONLIJKHEIDSEIGENSCHAPPEN OF SITUATIES? ............................................................................................. 22
2.6 THE ‘BIG FIVE’ .................................................................................................................................................................. 22
2.6.1 DE VIJF PERSOONLIJKHEIDSDIMENSIES .................................................................................................................. 22
2.6.2 GESCHIEDENIS VAN DE VIJF DIMENSIONELE BEGRIPPEN ....................................................................................... 23
2.6.3 DE BASIS VAN HET VIJF-FACTOREN MODEL: “DE LEXICALE HYPOTHESE” ............................................................... 23
2.6.4 DE RELEVANTIE VAN DEZE THEORIE? ...................................................................................................................... 23
2.7 MEETINSTRUMENTEN VAN PERSOONLIJKHEID ............................................................................................................... 24
2.7.1 DE NEO-PI-R (DE NEO- PERSONALITY INVENTORY-REVISED) .................................................................................. 24
2.7.2 DE HIËRARCHISCHE PERSOONLIJKHEIDSVRAGENLIJST VOOR KINDEREN ............................................................... 24
2.8 persoonlijkheid van kinderen .......................................................................................................................................... 24
2.9 ARTIKEL: TEMPERAMENT, PERSOONLIJKHEID ENDE ONTWIKKELING VAN EMOTIONELE- EN GEDRAGSPROBLEMEN ... 24
2.9.1 VERSCHILLEN TUSSEN TEMPERAMENT EN PERSOONLIJKHEID ............................................................................... 24
2.9.2 DE VIER TEMPERAMENTSMODELLEN ..................................................................................................................... 25
2.9.3 HYPOTHESEN OM DE RELATIE TUSSEN PERSOONLIJKHEID EN PSYCHOPATHOLOGIE TE VERKLAREN..................... 25
2.9.4 HET VIJF-FACTORENMODEL (VFM) ......................................................................................................................... 25
2.9.4.1 Belangrijkste bevindingen .................................................................................................................................. 25
2.9.4.2 Nadelen en kritiek op DSM IV ............................................................................................................................ 26
2.9.4.3 Alternatief........................................................................................................................................................... 26
2.9.5 MALADAPTIEVE TREKKEN ....................................................................................................................................... 26
2.9.6 BELANGRIJKE FACTOREN BIJ BEHANDELING ........................................................................................................... 26
3|P E RS O O N L I J K H E I D S P SYC H O LO G I E
,HOOFDSTUK 3: EMOTIES EN EMOTIONELE INTELLIGENTIE ................................................................................... 27
3.1 DEFINIËRING EN OMKADERING VAN HET BEGRIP EMOTIE ............................................................................................. 27
3.1.1 EMOTIES: DE REACTIE VAN EEN HEEL SYSTEEM ..................................................................................................... 27
3.1.1.1 Een prikkel, een gebeurtenis .............................................................................................................................. 27
3.1.1.2 Psychologische processen (subjectieve emotionele beleving) ........................................................................... 27
3.1.1.3 Fysiologische processen ..................................................................................................................................... 27
3.1.1.4 Expressie ............................................................................................................................................................. 27
3.1.2 EEN MOGELIJKE DEFINITIE ...................................................................................................................................... 28
3.1.3 EIGENSCHAPPEN VAN EMOTIONELE ERVARING ..................................................................................................... 28
3.1.4 ONDERSCHEID GEVOEL, EMOTIE EN STEMMING ................................................................................................... 28
3.1.5 EMOTIES: ZIN EN ONZIN ......................................................................................................................................... 28
3.1.6 WAAR DIENEN EMOTIES VOOR? ............................................................................................................................. 29
3.1.5.1 Emoties zetten ons aan tot actie en bereiden ons daarop voor ......................................................................... 29
3.1.5.2 Emoties verstrekken ons belangrijke informatie over wat er in een bepaalde situatie aan de hand is ............. 29
3.1.5.3 Emoties dienen om ons te motiveren ................................................................................................................ 29
3.1.5.4 Emoties dienen om te communiceren ............................................................................................................... 29
3.1.5.5 Emoties zijn in wezen adaptief ........................................................................................................................... 29
3.1.7 PRIMAIRE EN SECUNDAIRE EMOTIES ...................................................................................................................... 29
3.2 DE ZES BASISEMOTIES ..................................................................................................................................................... 29
3.3 EMOTIES: CULTUURGEBONDEN OF AANGEBOREN? ....................................................................................................... 30
3.3.1 HET ONDERZOEK VAN PAUL EKMAN ....................................................................................................................... 30
3.3.2 UITINGSREGELS VAN EMOTIES BINNEN DE VERSCHILLENDE CULTUREN ................................................................ 30
3.4 KAN MEN LEUGENAARS ONTMASKEREN? ...................................................................................................................... 31
3.4.1 DE LEUGENDETECOR............................................................................................................................................... 31
3.5 THEORIEËN OVER HET ONTSTAAN VAN EMOTIES ........................................................................................................... 31
3.5.1 JAMES-LANGE THEORIE .......................................................................................................................................... 31
3.5.1.1 Kritieken op de James-Lange theorie ................................................................................................................. 31
3.5.1.2 De ‘gelaatsfeedback hypothese’ ......................................................................................................................... 31
3.5.2 CANNON-BARD THEORIE ........................................................................................................................................ 32
3.5.2.1 Kritieken op de Cannon-Bard theorie ................................................................................................................. 32
3.5.3 SCHACHTER EN SINGER (2-FACTOREN THEORIE) .................................................................................................... 32
3.5.4 THEORIE VAN LEDOUX ............................................................................................................................................ 33
3.5.5 DE COMPONENTIËLE EMOTIETHEORIE ................................................................................................................... 33
3.5.6 CONCLUSIE EMOTIETHEORIEËN .............................................................................................................................. 33
3.6 EMOTIONELE INTELLIGENTIE ........................................................................................................................................... 33
3.6.1 DE VIJF DOMEINEN VAN EMOTIONELE INTELLIGENTIE .......................................................................................... 34
3.7 ALS HULPBERLENER WERKEN MET EMOTIES VAN DE CLIËNT EN VAN JEZELF ................................................................ 34
3.8 ARTIKEL: uiten van emoties door Marokaans-Nederlands en autochtoon-Nederlandse kinderen................................. 34
HOOFDSTUK 4: STRESS, BURN-OUT EN COPING................................................................................................... 35
4.1 STRESS: EEN BREED BEGRIP ............................................................................................................................................. 35
4.2 GEZONDE EN ONGEZONDE STRESS ................................................................................................................................. 35
4|P E RS O O N L I J K H E I D S P SYC H O LO G I E
, 4.2.1 KENMERKEN VAN GEZONDE STRESS ....................................................................................................................... 35
4.2.2 KENMERKEN VAN ONGEZONDE STRESS ................................................................................................................. 35
4.3 BRONNEN VAN STRESS .................................................................................................................................................... 36
4.3.1 ALLEDAAGSE PROBLEMEN ...................................................................................................................................... 36
4.3.2 LEVENSGEBEURTENISSEN ....................................................................................................................................... 36
4.3.3 TRAUMATISCHE ERVARINGEN ................................................................................................................................ 36
4.3.4 CHRONISCHE STRESS: DE DUUR VAN STRESSVOLLE GEBEURTENISSEN .................................................................. 36
4.4 MODEL VOOR ONGEZONDE STRESS ................................................................................................................................ 36
4.4.1 DE ROL VAN DOELEN IN HET ONTSTAAN VAN ONGEZONDE STRESS ...................................................................... 37
4.4.2 DE ROL VAN PERSOONLIJKHEID IN HET ONTSTAAN VAN ONGEZONDE STRESS ...................................................... 37
4.5 BEOORDELINGSPROCESSEN ............................................................................................................................................ 37
4.5.1 ATTRIBUTIONELE EN VERKLARENDE STIJLEN .......................................................................................................... 37
4.5.2 PERCEPTIE VAN CONTROLE ..................................................................................................................................... 38
4.5.3 OPTIMISME EN POSITIEVE EMOTIES ....................................................................................................................... 38
4.6 LANGDURIG ONGEZONDE STRESS OP HET WERK: BURN-OUT ........................................................................................ 38
4.6.1 STRESS EIGEN AAN DE HULPVERLENING ................................................................................................................ 38
4.6.2 BURN-OUT ALS EINDFASE VAN EEN LANGDURIG PROCES ...................................................................................... 38
4.6.1.1 Stress is een dynamisch proces .......................................................................................................................... 38
4.6.1.2 Jobstress ............................................................................................................................................................. 39
4.6.1.3 Overspanning ..................................................................................................................................................... 39
4.6.1.4 Psychologische inkapseling of burn-out ............................................................................................................. 39
4.6.3 WAT IS BURN-OUT?................................................................................................................................................. 39
4.6.4.1 De drie pijlers van burn-out................................................................................................................................ 39
4.6.4.1 Actua en nieuwe definitie van burn-out............................................................................................................. 40
4.6.4.2 Verklaringsmodellen van burn-out ..................................................................................................................... 40
4.6.4 BEÏNVLOEDENDE FACTOREN ................................................................................................................................... 40
4.6.5.1 Individuele factoren (persoonlijke factoren) ...................................................................................................... 40
4.6.5.2 Factoren eigen aan het werk (professionele factoren) ....................................................................................... 40
4.6.5.3 Organisatorische factoren (de werkomgeving) .................................................................................................. 40
4.6.5.4 Maatschappelijke factoren (factoren uit de sociale omgeving).......................................................................... 41
4.6.5 ONDERSCHEID STRESS EN BURN-OUT .................................................................................................................... 41
4.7 GEVOLGEN (CONSEQUENTIES) VAN STRESS EN BURN-OUT VOOR JEZELF EN DE OMGEVING ........................................ 41
4.8 COPING: OMGAAN MET STRESS ...................................................................................................................................... 41
4.9 STRESS EN BURN-OUT: WAT KAN JE ER ZELF AAN DOEN? ............................................................................................... 42
4.9.1 STRESSBELEID ......................................................................................................................................................... 42
4.9.2 ZICHT KRIJGEN OP DE EIGEN HULPVERLENINGSSTIJL ............................................................................................. 42
4.9.3 ANDERS LEREN DENKEN ......................................................................................................................................... 42
4.9.2.1 Opsporen van stressveroorzakende irrationele gedachten ................................................................................ 42
4.9.2.2 Het ABC-schema ................................................................................................................................................. 42
4.9.4 ZORGEN VOOR JEZELF ............................................................................................................................................. 43
4.9.3.1 Evenwicht tussen werk en ontspanning ............................................................................................................. 43
5|P E RS O O N L I J K H E I D S P SYC H O LO G I E
,HOOFDSTUK 5: FAALANGST ................................................................................................................................ 44
5.1 ANGST .............................................................................................................................................................................. 44
5.1.1 ANGST ALS LEVENSTREK ......................................................................................................................................... 44
5.1.2 ANGST ALS TOESTAND ............................................................................................................................................ 44
5.2 FAALANGST ...................................................................................................................................................................... 44
5.2.1 BEGRIPSOMSCHRIJVING ......................................................................................................................................... 44
5.2.2 EEN DEFINITIE ......................................................................................................................................................... 44
5.2.3 PREVALENTIE EN CO-MORBIDITEIT VAN FAALANGST ............................................................................................. 45
5.2.4 SOORTEN FAALANGST............................................................................................................................................. 45
5.2.5 TYPES FAALANGSTIGEN........................................................................................................................................... 45
5.2.6 FACTOREN DIE EEN INVLOED HEBBEN OP FAALANGST .......................................................................................... 46
5.2.6.1 Cultuurinvloeden ................................................................................................................................................ 46
5.2.6.2 Schoolse invloeden ............................................................................................................................................. 46
5.2.6.3 De invloed van onze (prestatie)maatschappij .................................................................................................... 46
5.2.6.4 Gezinsinvloeden ................................................................................................................................................. 46
5.2.6.5 Onuitvoerbare opdrachten ................................................................................................................................. 47
5.2.6.6 Erfelijke invloeden .............................................................................................................................................. 47
5.2.6.7 Persoonlijke ervaringen ...................................................................................................................................... 47
5.3 HERKENNEN VAN FAALANGST (KENMERKEN) ................................................................................................................. 47
5.3.1 HET ZELFBEELD EN BEELD VAN DE ANDER.............................................................................................................. 47
5.3.1.1 Het zelfbeeld ...................................................................................................................................................... 47
5.3.1.2 Het beeld van de ander ...................................................................................................................................... 47
5.3.2 REACTIES EN KENMERKEN VERBONDEN AAN FAALANGST ..................................................................................... 48
5.3.3 VERSCHILLENDE GEDRAGSPATRONEN (UITGANGSVORMEN) ................................................................................. 48
5.4 CONCEPTUELE BENADERING: BESCHRIJVEND PROCESMODEL VAN MOTIVATIE EN FAALANGST.................................... 48
5.5 METEN VAN FAALANGST: ENKELE MEETINSTRUMENTEN ............................................................................................... 50
5.5.1 EXAMEN TOETS ATTITUDE VRAGENLIJST (ETAV) ..................................................................................................... 50
5.5.2 DE VRAGENLIJST AANGAANDE STUDIE- EN EXAMENVAARDIGHEDEN (VASEV) ..................................................... 51
5.5.3 enkele bemerkingen ............................................................................................................................................... 51
5.6 HOE OMGAAN MET FAALANGST? ................................................................................................................................... 51
5.6.1 ANDERS LEREN DENKEN ......................................................................................................................................... 51
5.6.1.1 De Rationele Emotieve Therapie (RET) en het opsporen van denkfouten (Ellis) ................................................ 51
5.6.1.2 Het G-denken ..................................................................................................................................................... 52
5.6.1.3 Ankers ................................................................................................................................................................. 53
5.6.1.4 Gedachtencirkels ................................................................................................................................................ 53
5.6.1.5 Realistische doelen stellen ................................................................................................................................. 53
5.6.2 HELPEN OMGAAN MET LICHAMELIJKE SPANNING ................................................................................................. 54
5.6.2.1 Ademhaling ........................................................................................................................................................ 54
5.6.2.1 Relaxatietechnieken .......................................................................................................................................... 54
5.6.2.1 Zithouding .......................................................................................................................................................... 54
5.6.3 FAALANGSTTRAINING IN GROEP ............................................................................................................................ 54
6|P E RS O O N L I J K H E I D S P SYC H O LO G I E
, 5.6.4 PSYCHO-EDUCATIE .................................................................................................................................................. 54
5.6.5 OUDERS EN FAALANGST ......................................................................................................................................... 55
5.6.5.1 Hoe kunnen ouders een veilig klimaat scheppen voor hun faalangstig kind? .................................................... 55
5.6.5.2 Zorgen voor een evenwichtige communicatie ................................................................................................... 55
5.6.5.3 Samenwerking tussen school en de ouders ....................................................................................................... 55
BEGRIPPENLIJST ................................................................................................................................................. 56
7|P E RS O O N L I J K H E I D S P SYC H O LO G I E
,8|P E RS O O N L I J K H E I D S P SYC H O LO G I E
, HOOFDSTUK 1: ZELFBEELD EN ZELFWAARDERING
1.1 INLEIDING
Twee belangrijke fenomenen:
− vermogen tot zelfreflectie noodzakelijk om oorzaken van eigen gedrag te begrijpen
− het zelf wordt door sociale factoren beïnvloedt
1.2 BEGRIPSBEPALING
Verschillende theorieën over hoe het zelf in elkaar zit
→ veel begrippen om aspect vorm te geven bv. zelfconcept, zelftheorie, zelfwaardering, zelfbeeld, zelfevaluatie …
Begrip Uitleg
Zelfbeeld = het beeld dat iemand heeft van de eigen persoon
→ zelfconcept of zelfschema
→ van jongs af aan gevormd
→ in verband gebracht met eigen functioneren
→ slaat op inhoud (= uitspraken over zichzelf) en structuur (= manier waarop persoon
opvattingen over zichzelf organiseert) van zelfkennis
→ de cognitieve component
bv. Ik kan goed sporten, het liefst doe ik balsporten zoals basket
Zelfwaardering = het affectieve aspect van het zelfbeeld, slaat op positieve of negatieve evaluatie ervan
→ oordelende houding
→ kan ons beïnvloeden in gedachten, gevoelens en gedragingen
→ uit zich in positief respectievelijk negatief zelfbeeld
bv. L. vindt zichzelf vaak lelijk en dom. Hierdoor gaat ze zich minder inzetten voor haar
schoolwerk.
Zelfpresentatie = het beeld dat mensen van zichzelf ophangen zodanig dat de andere zich een beeld van
hen kunnen vormen
→ extern zelfbeeld
→ sociale identiteit
→ gerelateerd aan ideaalbeeld
→ ons anders voordoen dan we werkelijk zijn
→ doel: controle krijgen op gedrag van anderen tegenover onszelf
bv. contactadvertenties
Zelfbeschikking = de oorzaak die we aan ons eigen gedrag gaan toekennen
→ negatief zelfbeeld: slagen toekennen aan externe oorzaken, mislukken
toekennen aan interne oorzaken
→ attributies
→ wil zelfbeeld op bepaald niveau houden
bv. S. zegt dat ze goede punten heeft omdat de toets te makkelijk was
Zelfhandhaving = de verdedigingsstrategieën die we toepassen om bedreigende situaties aan te kunnen
= coping
→ we kunnen onszelf handhaven
→ stellen ons in staat om positief waardeoordeel toe te kennen aan onszelf
→ hoe hoger iemands zelfwaardegevoel, hoe meer neiging om
zelfverdedigingsmechanismen te gebruiken
9|P E RS O O N L I J K H E I D S P SYC H O LO G I E
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lauravanvaerenbergh. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
