, HOOFDSTUK 1: CRIMINALITEIT ALS MAATSCHAPPELIJK VRAAGSTUK
1.1. INLEIDING
Criminaliteit wordt vaak gezien als een individuele handeling, gepleegd door
mensen die ofwel abnormaal zijn, “waar iets mis mee is”, ofwel gepleegd door
mensen die een weloverwogen keuze, een kosten-baten analyse, hebben
gemaakt.
Denkbeeld 1: Het afwijkende individu (“het monster”): iedereen die in de minderheid
is van de norm wordt gezien als afwijkend. Is een specifieke manier van denken die
wordt doorgedreven in het idee van het monster. Men denkt meteen dat er iets
anders is aan zulke mensen en dat ze anders denken. Expertise (begrijpen) richt zich
op eigenschappen/kenmerken van mensen/ op wat individuen “anders” maakt
(biologische, psychologische kenmerken). Populair in de maatschappelijke
beeldvorming over criminaliteit.
ANDREJ ROMANOVITSJ TSIKATILO (de slager van Rostov)
Is een seriemoordenaar in de sovjetunie in de jaren 90. Heeft minstens 50
mensen vermoord. Zaak is lang stilgezwegen omdat in de SU van die periode
er een beleid was dat seriemoordenaars iets typisch westers was. Mensen
werden dus niet op de hoogte gebracht van een seriemoordenaar omdat
deze niet kunnen bestaan in de SU.
Was een leraar maar moest stoppen met dit werk na klachten van seksueel
misbruik van leerlingen, was vooral gericht op heel jonge kinderen. Het werd
snel duidelijk dat hij een seriemoordenaar was naargelang de verminking
van de slachtoffers, er zat een patroon in. Toch wist hij elke keer aan de
autoriteiten te ontsnappen tot 84. Hij is ondertussen eens opgepakt maar
werd snel weer vrijgelaten, toen begon hij gewoon opnieuw.
Uiteindelijk wordt hij ter dood veroordeeld voor 52 moorden (waren er meer).
Criminaliteit & Samenleving Pagina 2 van 72
, TED BUNDY
Seriemoordenaar en verkrachter. Wordt gezien als één van de meest
beruchte seriemoordenaars van de 20ste eeuw. Hij is lang weggezet als de
favoriete schoonzoon, beantwoorde niet aan het beeld van de vorige. Hij is
iemand die er heel normaal uitziet. Niemand zou verwachten dat hij in staat
is tot zulke daden.
Had een moeilijke jeugd, vaak het voorwerp van pesterijen. Heeft heel wat
sociale vaardigheden, goed gedaan op school en heeft normale relaties
gehad. Tussen 74 en 78 heeft hij verschillende vrouwen misbruikt en
vermoord. Hij bekent 28 moorden maar het waren er vermoedelijk veel meer.
Proces heeft heel wat teweer gebracht, is tot dood veroordeeld voor
verschillende moorden.
Hij is uitgegroeid tot een celebrity en dat is een verwijt geweest door heel
wat belangengroepen. Ted bundy werd geromantiseerd en dat is niet
gepast aangezien de feiten die gepleegd werden.
JEFFREY DAHMER
Is een seriemoordenaar. Er zijn veel verwijten geweest tov de politie omdat
het te lang geduurd heeft tot hij gevat werd. Het heeft ook geleid tot
belangstelling voor seriemoordenaars. Hij heeft heel wat emotie en angst
opgewekt door de daden.
Dahmer heeft zijn eerste moord gepleegd in Ohio in 78, tweede moord was
in 87. Hij vermoorde vooral afro Amerikaanse jongens. Hij pleegde feiten van
kannibalisme. Hij wou seksslaven maken van zijn slachtoffers, hij verminkte en
bewaarde lichaamsdelen. Het is op die manier dat hij door politiediensten
betrapt werd. Hij lokte jonge mannen mee naar zijn woning. Dan was er een
man die zich niet wou laten handboeien en is kunnen ontsnappen. Hij heeft
mensen aangesproken en ze zijn in de woning van dahmer binnengegaan
en hebben veel lichaamsdelen teruggevonden.
Buren klaagde al lang over geluidsoverlast enzo maar de politie is nooit
bereid geweest om eens langs te gaan waardoor er veel klachten kwamen
over de politie.
RICHARD RAMIREZ (the night stalker)
Was actief in de jaren 80. Heeft minstens 13 SO gemaakt en is veroordeeld
tot de doodstraf maar is overleden in de gevangenis. Is iemand met een
problematische jeugd, is op jonge leeftijd inbraken gaan plegen. Heeft zijn
eerste moord gepleegd in 1984. Meeste doden zijn in LA gevallen en deze
vonden plaats tijdens inbraken. Hij drong snachts binnen bij mensen en
verkrachte en vermoorde hen.
Dit is het idee van de buitenstaander die opeens naast ons bed kan staan,
onvoorspelbaar. Vanaf dan zijn veel mensen beginnen investeren in wapens
en beveiliging voor de woningen. Hij is gevat toen hij op straat betrapt werd
op het stelen van een auto. Is achtervolgd door omstaanders en in elkaar
geslagen tot de politie er was.
Link met hem en satanisme. Er werden symbolen ontdekt van satan. Dit
moedigt het idee aan van de buitenstaander.
Criminaliteit & Samenleving Pagina 3 van 72
, HITLER EN STALIN (het misleidende kwaad)
Het misleidende kwaad omdat hier sterk het idee
verbonden is dat het gaat over mensen die de SL hebben
misleid. Het populaire idee is dat het gaat over mensen die
kwaadaardig zijn en de SL iets hebben voorgehouden en
hebben meegesleurd in een WO met de vernietiging van
de bevolkingsgroepen waar de bevolking niks van wist.
Dergelijke figuren zijn meesterlijk in het misleiden van een
grote groep mensen. Ze staan buiten de SL en als deze er
niet waren dan zouden er zulke feiten niet gepleegd zijn.
Ze hebben een belangrijke stempel gedrukt op de
geschiedenis van de SL, als zij er niet waren dan was de
geschiedenis anders gelopen. Het idee dat erachter
schuilgaat is dat we ons kunnen wapenen tegen zulke
figuren zodat de geschiedenis zich niet herhaalt.
1.2. RATIONELE INDIVIDU (denkbeeld 2)
1.2.1. GARY BECKER
GARY BECKER (1930-2014)
• Econoom en socioloog (University of Chicago)
• Nobelprijs Economie (1992)
• Toepassing van economische inzichten op het
verklaren van menselijk gedrag
• Crime and punishment: an economic approach".
Journal of Political Economy. 76 (2): 169–217
HET RATIONELE INDIVIDU
• Hij introduceert het idee van kosten-batenanalyse bij criminaliteit. Hij doet dit
a.d.h.v. anekdote over parkeren waar hij niet mocht omdat hij te laat was.
Volgens hem is dit een goed voorbeeld van hoe iedereen constant door ons
heel leven zo een keuzes maken.
• Criminaliteit is “normaal” (rationele keuze).
• Criminaliteit is niet de uitkomst van biologische verschillen, socialisatieprocessen
of sociaal leergedrag maar moet begrepen worden in functie van
gedragsmogelijkheden en gedragsbeperkingen (kosten en baten).
• Mensen maken een afweging van wat hun meer voordelen dan nadelen
opleveren.
• Vb. jongeren plegen meer criminaliteit dan ouderen omdat ze minder te
verliezen hebben dan mensen op latere leeftijd (status, etc.)
• Vb. er wordt minder ingebroken wanneer de beveiliging van woningen
verbetert omdat het daardoor minder aantrekkelijk is om in te breken.
• Vb. ergens parkeren en een boete krijgen of op tijd in een vergadering zijn.
• Doel: opportuniteit beperken!
Þ RATIONELE KEUZETHEORIE IS EEN BELANGRIJKE BELEIDSTHEORIE
Criminaliteit & Samenleving Pagina 4 van 72
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Amqumo27. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
