Week 4
Anatomie en fysiologie
De hersenen (cerebrum) bestaat uit twee hemisferen die gescheiden zijn door de fissura
longitudinalis. Kwab = lobus, bestaat uit de kwabben:
- Frontaal = executieve functies
- Pariëtaal = zintuigen
- Temporaal = geheugen/herkennen
- Occipitaal = zicht
De hersenen bestaan uit een cortex (grijze stof), buitenste laag, en het medulla (witte stof). In de
medulla liggen axonen en in de cortex liggen dendrieten en cellichamen. De medulla bestaat uit:
- Associatiebanen = verbindingen binnen een hemisfeer
- Commissuren = verbindingen tussen een hemisfeer
- Af/efferente banen = afferent maakt een tussenstop in de thalamus en efferente heb je in
piramidebanen en extrapiramidale banen.
Schorsgebied = een gebied in de hersenen die gespecialiseerd is in een specifieke functie. Bv. zien,
voelen. Kan je verdelen in motorisch en sensorisch, en primaire en secundaire schors.
Motorische somatotopie = in de primaire motorische schors heeft elk gedeelte een eigen doelspier.
Motorische homunculus = laat de lichaamsdelen zien die een nauwkeurige motoriek nodig hebben
(groter afgebeeld).
De primaire motorische schors is voor bewegingen. En de secundaire motorische schors is voor
complexere bewegingen.
In de meeste gevallen is de primaire schors voor de waarneming en de secundaire schors voor de
betekenis eraan toekennen, je interpreteert het . Bv. het brocacentrum is het spraakgebied hiermee
kan je praten. En het wernickecentrum is voor de begrip van taal, je kan er een betekenis aan
toevoegen.
Emoties worden verwerkt in het limbische systeem en prefrontale cortex.
Het geheugen bestaat uit een korte- en langetermijngeheugen.
Je kan de hersenactiviteit onderzoeken met een EEG.
Alfaritme = wakker met gesloten ogen, 10 Hz
Bétaritme = wakker met open ogen, 15-30 Hz
Thétaritme = bij inslapen, 4-7 Hz
Deltaritme = diepe slaap, 2 Hz
Diencephalon = tussenhersenen, bestaan uit:
- Epifyse
- Hypothalamus = zorgt voor homeostase zoals temperatuur en dorst.
- Thalamus = werkt als een filter en ondersteunt de kleine hersenen. Werkt ook samen met
limbische systeem.
Truncus cerebri = hersenstam, bestaat uit:
- Mesenecephalon = bestaat uit twee dikke bundels (pedunculi cerebri), die verbinden met de
rest van de hersenen.
, - Pons = verbinding tussen de hersenhelften van de kleine hersenen en schakelt impulsen van
hersenschors naar kleine hersenen.
- Verlengde merg = medulla oblongata, schakelcentra voor gehoor en evenwicht, bevinden
zich ook vegetatieve functies en er is verbinding met het vegetatieve systeem. Hierin kunnen
zenuwbanen kruisen, kan ook in het ruggenmerg.
- Reticulaire formatie = reguleert het functieniveau van het centrale zenuwstelsel en bepaald
paraatheid van lichaam en geest.
Cerebellum = kleine hersenen, zorgt voor het coördineren van de motoriek. Krijgt informatie van
spieren, evenwichtsorgaan en grote hersenen. Bevat drie banen:
- Bovenste baan = middenhersenen
- Middelste baan = grote hersenen
- Onderste baan = ruggenmerg
Basale ganglia = communicatie met cerebellum
Medulla spinalis = ruggenmerg
Grijze stof = twee voorhoorns (motorisch), twee achterhoorns (sensibel), twee zijhoorns
(sympathisch)
Witte stof = voorhoorn (efferente), zijstreng en achterstreng (afferent)
Grijze stof zit binnenin en witte buiten.
Canalis centralis = stroomt liquor door
Homolateraal opstijgende banen = tast, druk en vibratiezin
Heterolateraal opstijgende banen = huid, pijnzin en temperatuurzin
Meninges = hersenvliezen, zijn:
- Dura mater = harde vlies, beschermen
- Arachnoidea = spinnenwebvlies, hersenvocht voor extra bescherming
- Pia mater = zachte vlies, voedingsstoffen en zuurstof
Bij het achterhoofdsgat gaan hersenvliezen over in ruggenmergvliezen
Liquor cerebronspinalis = hersenvocht, afkomstig uit het bloed wordt weefselvocht op de plek:
plexus choroideus. De functies van liquor zijn: bescherming, voedingsstoffen, inwendige druk,
afvalstoffen en ondersteunt het gewicht van hersenweefsel. In de durale sinus wordt liquor
opgenomen in de bloedbaan.
De ventrikels in de hersenen zijn:
- 2 zijventrikels = ventriculi laterales cerebri
- Derde ventrikel = ventriculus tertius cerebri
- Vierde ventrikel = ventriculus quartus cerebri
De inwendige halsslagader en wervelslagaders zorgen voor bloedvoorziening van de hersenen.
Cirkel van willis = arteriële ring maakt collaterale circulatie mogelijk
, CZS = hersenen en ruggenmerg
PZS = hersenzenuwen, ruggenmergzenuwen en zenuwen van het vegetatieve zenuwstelsel
Klinisch pathologie
Epilepsie = er treden aanvallen op doordat hersencellen tegelijkertijd ontladen.
Convulsies kunnen optreden door een lage bloedglucose, lage bloedcalcium of een elektroshock.
koortsconvulsie kind tussen 6 mnd en 6 jaar.
aanvallen bij kinderen zijn anders, omdat de hersenen nog niet volledig zijn volgroeid. En er spelen
andere oorzaken mee.
Gegeneraliseerde epilepsie = komt door afwijkende natriumkanalen, aanvallen zijn plotseling en
symmetrisch. Het hele hersenschors geen impulsen af. Verschijnselen:
- Absences = afwezigheden
- Tonisch clonische insulten = valt plotseling neer, en gaat symmetrisch verstijven
- Myocloniën = aanvallen met symmetrische spierschokjes zonder bewustzijnsdaling
Behandeling = EEG, omgeving veilig, stabiele zijligging, anti-epileptica.
de medicijnen hebben veel bijwerkingen. Ze hebben een korte therapeutische breedte. Te laag = een
aanval. te hoog = bijwerkingen
Partiële epilepsie (focale epilepsie) = een deel van de hersenen abnormale impulsen af. Je voelt de
aanval aankomen en begint vaak asymmetrisch, oorzaken zijn een tumor of lokale
hersenbeschadiging. Verschijnselen:
- Psychomotore aanvallen = soort droomtoestand
- Visuele verschijnselen = afwisselend donkere of lichte vlekken
- Motorische verschijnselen bij behouden van bewustzijn = mond, duim of grote teen
- Tonisch clonische insult met aura
- Status epileptica = serie aanvallen zonder herstel van bewustzijn tussen aanvallen. Langer dan
5 min
Behandeling = EEG, CT, MRI, stabiele zijligging, anti-epileptica, operatie voor tumor of bloedvat
de medicijnen hebben veel bijwerkingen. Ze hebben een korte therapeutische breedte. Te laag = een
aanval. te hoog = bijwerkingen
Hemihypesthesie = verminderd gevoel aan één zijde van het lichaam.
Hemianesthesie = een totaal gevoelloze lichaamshelft
Hemianopsie = halfzijdige gezichtsuitval van beide ogen
Afasie = uitval van het taalcentrum, bij rechtshandige recht en bij links handige links of rechts,
onderscheidt:
- Expressieve afasie (broca-afasie) = het taalbegrip is normaal, maar uitdrukken gaat slecht
- Receptieve afasie (wernicke-afasie) = begrijpt de taal niet, de ontvangst is gestoord.
- Gemengde afasie
Dysarthrie = onvermogen om goed te articuleren
Apraxie = onvermogen om gerichte handelingen uit te voeren
Agnosie = onvermogen om zintuiglijke waarnemingen te herkennen en te integreren.
Parese = onvolledige verlamming
Paralyse = volledige verlamming
Hemiparese = onvolledig verlamming van 1 zijde van het lichaam
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper IsisStubbe2004. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,83. Je zit daarna nergens aan vast.
