Partim Ondernemingsrecht
Deel 1: Fundamentele elementen van het economische recht
Hoofdstuk 1: de bronnen van het economische recht
- Wetgeving:
➔ Nationale: WET, KB, MB, DECRETEN & ORDONNANTIES
➔ Internationale: Verordeningen (bevat algemeen, volledig reglementering rechtstreeks v/toepassing in alle
lidstaten), Richtlijnen (harmonisatierichtlijnen), Besluiten (bevat bijzondere besluiten die alleen op de
uitdrukkelijk aangeduide bestemmeling van toepassing zijn)
- Rechtsspraak:
➔ Uitspraken v/d ondernemingsrechtbank, van hoven van beroep & van Hof van Cassatie
- Gewoonte:
➔ Hoofdelijkheid is een vermoeden!!! (koper moet ontvangen, verkoper moet leveren)
- Rechtsleer:
➔ Het geheel van studies geschreven door rechtsgeleerden (indirecte rechtsbron)
Hoofdstuk 2: De ondernemingsrechtbank
- Samenstelling:
➔ Daar waar een hof van beroep is; is er een ORB
➔ 9 ondernemingsrechtbanken
HOE IS DE ORB SAMENGESTELD? EXAMEN!!!
➔ 1 beroepsmagistraat (voorzitter), 2 lekenrechters (geen juridische opleiding, benoemd door Koning om de 5
jaar), 1 griffier & soms magistraat van openbaar ministerie
- Bevoegdheden:
➔ Geschillen ondernemingen – ondernemingen
➔ Geschillen niet-ondernemingen – ondernemingen
➔ Geschillen ondernemingen – niet-ondernemingen = vrederechter of burgerlijke rechtbanken van 1 e aanleg
➔ Geschillen: tss. vennoten van een vennootschap, m.b.t. wisselbrieven, ontstaan uit faillissement, m.b.t.
intellectuele eigendomsrechten & marktpraktijken
➔ Bevoegdheid beroepsmagistraat: opleggen van de staking m.b.t. bv: misleidende marktpraktijken
- Procedures:
➔ Gewone procedure:
1. Dagvaarding (= eiser brengt verweerder voor de rechtbank)
2. Openbare terechtzitting (=partijen bepleiten hun zaak)
3. Vonnis (=rechter velt zijn oordeel over het geschil)
➔ Verkorte/buitengewone procedures:
In spoedeisende zaken kan de voorzitter (van de ondernemingsrechtbank) in kortgeding maatregelen treffen
Vb: procedure waarin een leverancier wordt verplicht alvast een levering te doen die hij inhoudt
Hoofdstuk 3: Het bewijs in ondernemingszaken p40 oef 1,2,3,4
1. Wat is het algemene uitgangspunt over bewijs voor 2020 en na 2020?
➔ Voor 2020: Iemand die iets beweert moet het bewijs van die bewering leveren
Na 2020: alle partijen zijn gehouden om mee te werken aan de bewijsvoering
2. Wat zegt het burgerlijk recht over de toegelaten bewijsmiddelen?
➔ Verbintenissen uit overeenkomsten (met een waarde meer dan €3500) kunnen alleen bewezen worden met
schriftelijke bewijzen (authentieke akte of onderhandse akte) & verzekeringsgeschriften moeten bewezen
worden met schriftelijke bewijzen
➔ Materiële feiten mogen worden bewezen met getuigen en vermoedens vb bij bewijs van onrechtmatige daad
3. Hoe verloopt het bewijsrecht in ondernemingszaken?
➔ Soepeler en vrijer, time is money. Tijd is in feite geld.
,4. Wat is het uitgangspunt van het bewijs tussen of tegen ondernemingen?
➔ Het uitgangspunt van het bewijs tussen of tegen ondernemingen is dat het bewijs geleverd kan worden met
alle middelen van recht, tenzij de wet anders bepaalt.
➔ Onderneming iets bewijzen tegen niet onderneming = niet alle middelen van recht
➔ Niet onderneming iets bewijzen tegen onderneming = alle middelen van recht gebruiken
5. Leg uit en geef telkens een voorbeeld van de gewone elektronische handtekening, geavanceerde elektronische
handtekening, gekwalificeerde elektronische handtekening
➔ Gewone elektronische handtekening: gemakkelijk te gebruiken, eenvoudiger te vervalsen, minder garantie dat
diegene van wie de handtekening is, ze ook effectief geplaatst heeft (vb: handtekening op een excell-bestand
of word document, koerier levert pakje en je plaatst je handtekening op tablet van koerierdienst)
➔ Geavanceerde elektronische handtekening: iets moeilijker te gebruiken, meer garantie dat diegene van wie de
handtekening is, het ook effectief geplaatst heeft. Code aan verbonden (tweefactorauthentiecatie) -->
identiteit van ondertekenaar en inhoud originele document achterhalen (vb: overschrijving doen door pincode
ingeven… H&M)
➔ Gekwalificeerde elektronische handtekening: meest veilige, technischer en complexer, deze vorm van e-
handtekening werkt via gekwalificeerde certificaten en gekwalificeerde dienstverleners (erkend door FOD
Economie) (vb: Itsme instellen met identiteitskaart reader) --> van toepassing voor natuurlijke personen <->
rechtspersonen = zegels
6. Bespreek de bewijsregels bij een elektronische handtekening?
➔ Een elektronisch handtekening mag in juridische procedures nooit geweigerd worden. Het is wel zo dat ENKEL
de gekwalificeerde handtekening gelijkgesteld wordt met een handgeschreven handtekening. De
gekwalificeerde handtekening is bindend voor de rechter. Wie deze handtekening zou betwisten moet het
bewijs daarvan leveren. Bij andere vormen van handtekeningen moet de handtekeningzetter bewijzen dat
hij/zij het effectief gezet heeft bij betwisting.
7. Welke 2 bijzondere bewijsmiddelen heeft het economisch recht?
➔ Boekhouding (afhankelijk van de aard en omvang van de onderneming: vb bloemenwinkel vs garagist, groot
onderneming vs klein onderneming VOL,VKT) & factuur!!!
8. Wat is de bewijskracht van de boekhouding. Nuanceer de geschillen tussen de verschillende partijen
➔ Een onregelmatig gevoerde boekhouding wordt geaccepteerd als bewijs, maar het is de rechter die bepaalt of
mijn boekhouding aanvaard wordt als bewijs of niet;
• Geschillen tussen ondernemingen onderling: als je een verrichting bij de ene inboekt moet je dat als
spiegelbeeld bij andere terugvinden: als je bij ene als aankoop terugvindt moet je het bij de andere als
verkoop terugvinden
• Geschillen van een niet-onderneming tegen een onderneming: Ann Peeters t.o.v. Mediamarkt -->
boekhouding van onderneming kan tegen hem gebruikt worden, maar onsplitsbaarheid respecteren d.w.z.
diegene die zich op de boekhouding beroept, moet de boekhouding in haar geheel nemen
! boekhouding van de onderneming levert GEEN bewijs op tegen personen die geen onderneming zijn!
9. Hoe kan de boekhouding in een procedure gebruikt worden
➔ De rechtbank kan op verzoek van een partij of ambtshalve in de loop van een procedure de openlegging
bevelen van het geheel of van een gedeelte van de boekhouding van de onderneming, maar nooit gesplitst
ten nadele van de onderneming!!!
10. Wat betekent een factuur
➔ Een document dat het bewijs is dat er een schuldvordering is vanwege de verkoper op de koper. (papier of
elektronisch (bij elektronisch moet je een specifiek akkoord hebben van de koper))
11. Door welke wetgeving wordt een factuur geregeld
➔ Factuur wordt geregeld door het BTW-wetgeving en niet door het ondernemingswet.
➔ Je bent verplicht te factureren tussen twee btw belastings-plichtige (onderneming-onderneming)
12. Geef 5 verplichte vermeldingen van een factuur
➔ Het woord ‘factuur’, de factuurdatum, het factuurnummer, de identiteit van de leverancier of dienstverrichter,
de identiteit van de afnemer, het totaalbedrag…
13. Wat is de bewijskracht van een factuur, nuanceer de geschillen tussen de verschillende partijen
➔ Klant gebruikt de factuur als bewijs tegen de leverancier-ondernemer: Lieve Jacobs gebruikt dat tegen
onderneming Vandenborre, tegen leverancier bewijst de factuur alles wat dat hij zelf opgesteld heeft nl. alle
voorwaarden: prijs, kwaliteit, leverdatum = geldt voor alle klanten
➔ Leverancier-ondernemer gebruikt de factuur als bewijs tegen de klant-ondernemer: Siemens gebruikt dat
tegen onderneming Vandenborre, tegen de klant bewijst de factuur de daarin vermelde overeenkomst, op
, voorwaarde dat de klant de stilzwijgend of uitdrukkelijk factuur aanvaardt door gedeeltelijke betaling,
gedeeltelijk inboeken van factuur of laattijdig betalen.
14. Hoe protesteer je een factuur
➔ Je protesteert een factuur door een aangetekend schrijven te sturen naar de leverancier met daarin de
precieze redenen waarom je de factuur niet aanvaardt. (binnen een week/ 8 à 10 dagen protesteren)
Vragen ivm Hoofdstuk 4: “Betalingsachterstand bij handelstransacties P 81” casussen p84 oef 1,2,3,4 en p85 oef 8
• Op wie is de wet op betalingsachterstand van toepassing
➔ Alleen van toepassing op economische activiteiten in de relatie tussen ondernemingen onderling of tussen een
onderneming en de overheid. (niet van toepassing wanneer je als klant iets koopt van onderneming) (dus niet
van toepassing tussen onderneming-klant)
• Bespreek de betalingstermijn en de wet op de betalingsachterstand
➔ Als er geen betalingstermijn afgesproken is tussen contractspartijen = betaling moet gebeuren binnen 30
kalenderdagen na ontvangst van de factuur door de klant (eerste dag na ontvangst factuur begint
betalingstermijn) (Afgesproken termijn nooit meer dan 60 dagen!!!)
• Bespreek de laattijdige betaling en de wet op de betalingsachterstand
➔ Bij een laattijdige betaling van de klant aan de schuldeiser, dan heeft de schuldeiser het recht op een intrest
tegen referentie-intrestvoet vermeerder met 8% zonder aanmaning!!! Je moet het dus niet aanmanen, de
laattijdige betaling!!! €40!!! Wil je nu 60 euro vragen, maar niet overdreven bedragen opstellen, kan naar
rechtbank gaan en de rechter kan dat temperen. (onderneming doe normaal wat is 80% intrest???)
• Bespreek de rechtsplegingsvergoeding
➔ Rechtsplegingsvergoeding is een bedrag, forfait die betaald wordt door de verliezende partij in een proces aan
de winnende partij voor zijn/haar advocaatkosten. Hoe hoger het bedrag van de vordering die voor de
rechtbank wordt gebracht, hoe hoger de rechtsplegingsvergoedingen zullen zijn.
Deel 2: Ondernemingsrechtbank
Hoofdstuk 1: Vrijheid van ondernemen & algemene verplichtingen van de onderneming
- Art 1.1. WER (wetboek van economisch recht) 1 november 2018 = onderscheid tussen handelsdaden en
burgerlijke daden afgeschaft
- De onderneming
➔ Wanneer: als je op een duurzame manier een economische activiteit verricht om winst te genereren!!!
Vb: 1 keer in een jaar dronken mensen naar huis vervoeren onderneming
➔ Wie WEL onderneming!!!
• Iedere natuurlijke persoon die zelfstandig een beroepsactiviteit uitvoert
• Iedere rechtspersoon
• Iedere andere organisatie zonder rechtspersoonlijkheid
• Maatschappen (vennootschappen zonder rechtspersoonlijkheid)
• VZW’s
• Vrije beroepers
• Landbouwers waarom? => omdat die duurzame economische activiteit uitvoert & winst
genereert!!!
➔ Wie GEEN onderneming
• Organisatie zonder RPheid die geen winstuitkering als doel heeft en geen uitkeringen doet aan haar
leden
• Publiekrechtelijke RP die geen goederen & diensten aanbiedt op markt
• Federale Staat, gemeenschappen, gewesten, provincies, gemeenten, hulpverleningszones…
• ! Bpost is een onderneming want die gaat pakjes bezorgen: op duurzame manier, om winst te
genereren!
• ! Infrabel: wel onderneming, economische activiteiten duurzaam verrichten om winst te genereren!
