HOOFDSTUK I. OVERZICHT VAN DE
VERGOEDINGSREGELINGEN
Historisch uitgangspunt: “The loss lies where it falls.”
ó verwachtingen van een moderne verzorgingsstaat
Doelstelling:
of en onder welke voorwaarden kan een benadeelde die schade lijdt ten gevolge van activiteiten van
andere personen aanspraak maken op herstel van de geleden schade?
CASUS: een student laat zijn boekentas slingeren op het gangpad en iemand valt hierover waardoor
deze persoon schade wordt berokkend. Wie kunnen we aanspreken?
Persoonlijke aansprakelijkheid: indien de student een onzorgvuldigheid heeft begaan
Kwalitatieve aansprakelijkheden:
• Onderwijsinstelling aanspreken
o Als het een gebrekkige trap is, komen we uit bij art. 1384, lid 1.
o Kan je de aula als gebrekkig aanstippen? Een aula is een samengestelde zaak en ook
daarvoor kan je een aansprakelijkheid instellen
• Professor: als onderwijzer voor een schadegeval in haar college
• KUL kan aangesproken worden vanuit de aanstellersaansprakelijkheid
o Hiervoor zijn er voorwaarden: band van aanstelling
§ 1) gezag
§ 2) Ondergeschikt verband
o Werkt een prof in ondergeschikt verband? Ze zijn zelfstandig academisch personeel,
maar voor het onderwijsluik werken ze in ondergeschikt verband. Ze hebben ook een
arbeidsovereenkomst.
o WN: art. 18 WAO: niet aansprakelijk voor niet-herhaalde lichte fout. Geldt ook voor
overheidspersoneel, vrijwilligers, stagairs,
Verschil tussen 1382 en 1383 EZ en de rest?
Persoonlijke aansprakelijkheid: aansprakelijkheid voor eigen fout
Kwalitatieve aansprakelijkheid
Art. 1384 lid 1 levert een algemene aansprakelijkheid voor gebrekkige zaken.
dieren en gebouwen zijn maar voorbeelden.
Voor personen is een gesloten lijst. Dit gaat veranderen naar de toekomst toe.
2
,AFDELING I. AANSPRAKELIJKHEID EN
AANSPRAKELIJKHEIDSVERZEKERING
§1.Gemeen buitencontractueel aansprakelijkheidsrecht (art. 1382-1386bis BW)
• BW 1804: gemeen aansprakelijkheidsrecht was aanvankelijk de enige uitzondering op
uitgangspunt van ‘the loss lies where it falls’
• MAAR: strenge voorwaarden: fout – schade – oorzakelijk verband
• Indien de vordering slaagt: integrale schadevergoeding
o Ongeacht de zwaarte van de fout
o Slaagt de benadeelde niet in de bewijsvoering, dan blijft de schade onvergoed
• Nadruk ligt op
o Individuele aansprakelijkheid
o Obv een fout
o Met integrale schadevergoeding
• Toepassingsgebied: algemeen en voor alle menselijke activiteiten
= staan open voor alle mogelijke schadegevallen en zijn ook toegepast op heel moderne
casussen.
= FOUTAANSPRAKELIJKHEID
Door de toename van het aantal en de ernst van de schadegevallen, veroorzaakt door de
industrialisering en opkomst van de moderne technologie, volstond de foutaansprakelijkheid niet
meer.
§2.Objectieve of foutloze aansprakelijkheid
• Eind 19de eeuw: industrialisering en opkomst moderne technologie
• Aansprakelijkheid zonder bewijs van fout
• toepassingsgebied: fragmentarisch, verschillend voor elk regime
o Elk objectief aansprakelijkheidsregime heeft zijn eigen toepassingsgebied en
toepassingsvoorwaarden
• voorbeeld van wettelijke oorsprong: productenaansprakelijkheid (Wet
Productenaansprakelijkheid van 25 februari 1991)
o objectieve aansprakelijkheid van de producent voor schade aan personen, met
inbegrip van morele schade, en onder bepaalde voorwaarden voor schade aan
goederen, die veroorzaakt wordt door een gebrek in een product.
o Berust dus niet op de fout van de producent maar op een gebrek in het product
o Elk slachtoffer van een gebrekkig product komt in aanmerking, ongeacht of de
benadeelde nu contractant of derde is tav de producent.
3
, • voorbeeld van jurisprudentiële oorsprong (verankerd in art. 3.101 BW): bovenmatige
burenhinder
o Persoon met attribuut vh eigendomsrecht van een OG die zonder fout bovenmatige
hinder veroorzaakt tov zijn nabuur, waardoor het evenwicht verstoord wordt dat
tussen de naburige erven was tot stand gekomen, is tot een rechtmatig en passend
herstel vh evenwicht gehouden
o steunt op een evenwichtsleer: zorgt dat de evenwichten tussen rechten
gerespecteerd worden. Wanneer de balans wordt verstoord, kan er overgestapt
worden naar een gepaste compensatie (niet integraal!!)
o Verschillende maatregelen om het evenwicht te herstellen
§ 1) Vergoeding in geld
§ 2) Vergoeding van de kosten verbonden aan compenserende maatregelen
op het gehinderde onroerend goed om de hinder tot het normale niveau te
verminderen
§ 3) Voor zover dit op zich geen nieuw onevenwicht doet ontstaan en een
normaal gebruik en genot vh OG hierdoor niet wordt uitgesloten, het bevel
de handeling te staken of op het hinderende OG maatregelen te nemen die
de hinder verminderen tot het normale niveau
o Wat komt in aanmerking:
§ Zeer hinderlijke commerciële of industriële activiteiten
§ Openbare en private werken
§ Geluidshinder
§ Abnormale wateroverlast
§ Rook-of roetvervuiling door een brand of rokende buur
Dit is ook hetgeen ze inroepen in de Pefos-zaak.
§3.bijzondere vorm: risico-aansprakelijkheid
• Zowel fout als oorzakelijk verband moeten niet worden bewezen. Enkel schade bewijzen.
• Een feitelijke band tussen risicovolle activiteit en de schade is voldoende.
o De schade wordt hem juridisch toegerekend omdat hij een bepaald aanknopingspunt
heeft met één van de risicofactoren die een rol spelen bij het ontstaan van de schade
o Idee: wanneer iemand een activiteit uitoefent waaraan een bijzonder risico is
verbonden en hieruit een economisch voordeel beoogt te behalen, hij ook de schade
moet dragen die het gevolg is van de realisatie van dat risico
o het gaat altijd om (economische) activiteiten die nuttig zijn voor een samenleving
maar waarvan de impact gigantisch is als schade zich voordoet.
• Voorbeelden:
o Scheepseigenaar voor olieverontreiniging door tankerschepen
o De aansprakelijkheid van de producent van giftig afval
o De aansprakelijkheid van de exploitant van een kerncentrale wegens een nucleair
ongeval: we hebben dit nodig maar als er iets gebeurd, dan is de impact gigantisch.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper chloevanlaet. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.