100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting Hoofdstuk 3: het hormonaal stelsel €3,99
In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting Hoofdstuk 3: het hormonaal stelsel

 3 keer bekeken  0 keer verkocht

Hoofdstuk 3 behandeld de hormonen, het endocriene stelsel, negatieve terugkoppeling en de belangrijkste endocriene klieren (epifyse, hypothalamus, hypofyse, schildklier, bijschildklier, alvleesklier, bijnieren, geslachtsklieren) en hun hormonen.

Voorbeeld 2 van de 5  pagina's

  • 21 mei 2023
  • 5
  • 2022/2023
  • Samenvatting
Alle documenten voor dit vak (9)
avatar-seller
iebebouduin
1. SITUERING

Hormonen -> uiterlijk, karakter, gemoedsgesteldheid en gedrag -> uniek




2. WAT ZIJN HORMONEN?

Hormonen: chemische stoffen die door endocriene klieren via de bloedbaan aan doelcellen of -organen
worden afgegeven en die een specifieke werking uitoefenen

 Beïnvloeden zowel stofwisseling als gedrag en gemoedsgesteldheid

Endocriene klieren -> hormonen -> bloed -> binding v hormoon aan orgaan dmv receptor (legoblokje)

Exocriene klieren -> product (vb. speeksel) -> spijsverteringsstelsel OF buitenwereld (vb. zweetklieren)




3. ENDOCRIENE STELSEL

Endocriene stelsel -> endocriene klieren -> hormonen -> bloed -> verdeling over en invloed op hele lichaam

 Productie en afscheiding v hormonen wordt geregeld door zenuwstelsel/hormoonstelsel
 Afbraak v hormonen wordt geregeld door lever (gal) en nieren (urine)
 Endocriene stelsel is in balans bij gezond persoon (homeostase)




4. NEGATIEVE TERUGKOPPELING

Hormonen met regelfunctie maken deel uit van regelsysteem

 Regelsysteem maakt gebruik van negatieve terugkoppeling om minder/meer hormonen te produceren
en af te scheiden
o Hypothalamus meet -> stuurt hormonale/neurale berichten naar hypofyse -> hypofyse geeft
opdrachten aan endocriene klieren door releasing factors: stimulatie v productie v hormoon
OF inhibitiefactors: remming v productie v hormoon




5. DE BELANGRIJKSTE ENDOCRIENE KLIEREN EN HUN HORMONEN


5.1 PIJNAPPELKLIER OF EPIFYSE
Plaats: in de hersenen (+/- zo groot als erwt)

Functie

- Productie melatonine (beïnvloedt door licht -> meer licht, minder melatonine)
o Zorgt voor remming v geslachtshormonen tot puberteit
o Zorgt voor dag-/nachtritme
5

, Extra

- Tijdens puberteit steeds later melatonine -> verandering bioritme MAAR lichamelijke veranderingen ->
meer nood aan slaap
- Teveel melatonine -> seizoensdepressie
- Extra melatonine als behandeling slapeloosheid
- Extra melatonine als behandeling v verstoord dag-/nachtritme bij blinde personen
- Licht als behandeling voor jetlag




5.2 HYPOTHALAMUS
Functie

- Homeostase (ontvangt en verwerkt info & stuurt bevelen naar andere organen)



5.3 HYPOFYSE
Plaats: in de hersenen (hangt vast aan hypothalamus)

Functie

- Productie hormonen
o Oxytocine: zet geboorte in gang, maakt moedermelk, hechting (vrouwen) vertrouwen en
verbondenheid, minder angst, geeft gevoel v verzadiging (vrouwen en mannen)
 Aangemaakt bij positief onderling contact (vasopressine bij mannen)
 Hogere weerbaarheid tegen stress en verslaving
 Lichaam komt sneller tot rust
 Lager bij mensen met autisme
o Prolactine: melkafscheiding
o Follikelstimulerend hormoon (FSH): follikelrijping & aanmaak oestrogeen en progesteron
(vrouwen) vorming zaadcellen (mannen)
o Luteïniserend hormoon (LH): eirijping en eisprong & aanmaak oestrogeen en progesteron
(vrouwen) aanmaak testosteron (mannen)
o Groeihormoon: maakt groeifactoren
 Geproduceerd in korte pieken bij lichaamsbeweging, stress en 2 uur na inslapen
 Werkt in op groeikraakbeenschijven (kinderen en jongeren) (groeikraakbeenschijven
verbenen tijdens puberteit)
 Werkt onderhoudend bij spieren, organen en botten & werkt in op metabolisme
(volwassenen)
 Tekort -> groeivertraging
 Teveel -> gigantisme/reuzegroei (kinderen) & acromegalie: ziekte waarbij er een
teveel aan groeihormoon wordt aangemaakt (volwassenen)
 Failure to thrive: wanneer emotionele deprivatie: onthouden v emotionele warmte,
een verstoring veroorzaakt in de werking v d hypofyse en dus in de productie v
groeihormoon
o Adrenocorticotoop (ACTH): zorgt ervoor dat bijnierschors meer hormonen (cortisol) gaat
afgeven
o Antidiuretisch hormoon (ADH): zorgt ervoor dat nieren minder water afgeven, zorgt voor
meer vrijgevigheid, rol in monogamie (≈ vasopressine)
6

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

√  	Verzekerd van kwaliteit door reviews

√ Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper iebebouduin. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€3,99
  • (0)
In winkelwagen
Toegevoegd