geschiedenis v/d carto
1. overzicht v/d belangrijkste wet-cartografen in Griekse Oudheid + hun
bijdragen aan carto, chronologisch tot 3 grote perioden
(klassieke periode, Hellenistische periode, Grieks-Romeinse periode)
1. KLASSIEKE PERIODE: Aristoteles
• aarde = bol: wet + filosofische argumenten ( werk Aristoteles)
- loso sch
bol meest perfecte vorm ( Pythagoras)
positie aarde in heelal ( aarde + water zwaarst -> nr centrum , vuur en lucht errond)
- wetenschappelijk
bol: variatie in hoogte poolster met breedte
circumpolaire beweging sterren
maanverduittering
• Vorm bewoonbare wereld
- 5 klimata: enkel leven in gematigde zones (oikumene = bewoonbare wereld)
- Aristoteles -> leermeester Alexander de grote
- oost- west (tot Gibraltar) expantie
2. HELLENISTISCHE PERIODE: Eratosthenes
• Meting omtrek aarde -> oikumene bepalen
- eerste wereldkaart: versch. delen v/d wereld in werkelijke proportie
- net van parallellen en meridianen
- afstanden in steden -> niet totaal juist (46250km )
3. GRIEKS-ROMEINSE PERIODE: Ptolemaeus (geogra a): bewust van vervorming
drie nieuwe methoden om de bewoonde wereld in kaart te brengen
• 1e projectie (equidistante conische projectie)
- meridianen:rechten
- parallellen: concentrische cirkels
- parallel van Rhodos: centraal gelegen + correcte lengte
- parallel Thule + evenaar: correcte lengteverhouding -> 17,6% vergroting
- pool als cirkelboog
- anti-meroe -> = lengte meroe
, 2. Beschrijf de methode van Eratosthenes om de omtrek van de aarde
te bepalen. Geef een overzicht van de aannames die Eratosthenes
maakte bij het uitvoeren van zijn experiment en van de mogelijke
oorzaken van onnauwkeurigheden in zijn berekening
AANNAMENS
• Geocentrische hypothese
- aadre = punt
- zonnenstraien parallel invallen op elk punt op aarde
• Syene: op keerkring -> zomerzonnewende: gn schaduw op hoogtepunt
• Alexandria: op zelfde meridiaan als stenen
BEREKENINGEN
De afstand tussen Syene en Alexandrië vermenigvuldigen met 50 zorgt ervoor dat je de omtrek van de
Aarde bekomt. Omdat de breedte tussen S en A ongeveer 1/50 = 7°12’ was van een cirkel. Dit kwam hij
te weten door gebruik te maken van de schaduw van een stok, de hoek die de schaduw maakte was
gelijk aan de breedte tussen de 2 plaatse
- meting hoek ten richting zon en stok A = 1/50 cirkel = 7°7
- deze hoek = breedteverschi
- afstand ten steden = 5000 stade ( schatting adhv reistijd te paard) (1stade = 185m
- omtrek aarde = 50*5000= 250.000 -> *185= 46250k
FOUTEN
- syene ligt niet op kreeftskeerkring -> 35’ ten noorden
- Alexandria ligt niet op zelfde meridiaan dan stenen -> 3° verschil
- hoek = 7°12’ ipv 7°7’
- afstand = grootste fout
lengteverschil bepalen: ‘tijd’ meetbaar maken ( pas later 17/18e eeuw)
afstand tussen Gibraltar en Indië berekenen om te bepalen hoeveel ze al kenden. Hij kwam op
ongeveer 138° → in werkelijkheid veel minder (Korea ligt op 139°) Grieken dachten dus dat ze al veel
verder zaten: afstanden waren groter dan gedacht en demisconceptie hierover bleef tot na de
middeleeuwe
n
l
n
m
’
)
, 3. Beschrijf in detail de twee meest bekende kaartprojectiemethoden,
geïntroduceerd door Ptolemaeus. Hebben deze kaartprojecties
bijzondere eigenschappen?
1e PROJECTIE
- meridianen:rechten in gelijke intervallen verdeeld
door parallellen
- parallellen: concentrische cirkels
- parallel van Rhodos: centraal gelegen + correcte
lengte
- parallel Thule + evenaar: correcte lengteverhouding
-> 17,6% vergroting
- pool als cirkelboog
- anti-meroe -> = lengte meroe -> knik
- = equidistante conische projectie
2e PROJECTIE
- meridianen: krommen door overeenkomstige
deelpunten
- parallellen: conische cirkels
- meerdere parallellen correct in lengte
(3/4 zonder/met evenaar)
- centum cirkelbogen vanuit punt loodrecht boven
syene
- herontdekt 15/16E eeuw
- pas wiskundig 18e eeuw -> Rigobert bonne
- = equivalente projectie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper emilievandamme. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.