Hieronder vindt u een samenvatting van de hoofdstukken 6 tot en met 9 uit het boek observeren en rapporteren. Dit maakt deel uit van de vereiste leerstof voor het gesloten deel examen van het vak psychodiagnostische methoden.
Samenvatting observeren en rapporteren
Hoofdstuk 6: een observatie plannen: www… en meer
Starten van observatie door al te weten hoe je wilt rapporteren => zo weet je welke werkwijzen
gebruiken.
Stap 1: waarom wil ik observeren?
Wat is mijn observatiedoel en -vraag?
Welke soort observatievraag?:
• Verkennende observatievraag: brede, open vraag, vrij observeren
Bv. Hoe ziet de typische dag van deze bejaarde man eruit?
• Beschrijvende observatievraag: voorkennis over het onderwerp en belangrijkste kenmerken
van het gedraag weergeven, details.
Bv. Welke soorten probleemgedrag toont dit kind thuis?
• Vergelijkende of toetsende observatievraag: vraag naar samenhangen of verschillen tussen
personen, situaties of in de tijd.
Bv. Gedraagt Jeroen zich even sociaal angstig met bekenden als onbekenden?
(situatieverschil)
• Toetsende observatievraag: specifieke hypothese, concrete verwachtingen toetsen
Bv. Is Jeroen minder sociaal angstig in vertrouwde dan in nieuwe situaties?
Vakkennis noodzakelijk om jouw observatievraag bekwaam te formuleren en te operationaliseren!
Stap 2: wie en wat wil ik observeren?
• Afhankelijk van observatiedoel
Stap 3: hoe ga ik observeren?
Vrij observeren: zonder schema, verkennend
Systematisch observeren: op voorgaf ligt het vast wat, wanneer en hoe je gaat observeren, meestal
in een observatieschaal- of schema.
Participerend observeren: je neemt zelf volop deel aan het gebeuren of de interacties én observeert
tegelijk.
• Voorkeur: niet-participerend systematisch (consistent en doelgericht)
Stap 4: wanneer en waar ga ik observeren?
Observatie = selectie uit het gedragsuniversum
1
, Observatie – of gedragsuniversum: continue gedragsstroom die zich in de werkelijkheid afspeelt.
Gedragssample of -steekproef: selectie van gedrag die je zelf observeert
Sampling: het selecteren van gedrag uit het gedragsuniversum ter observatie.
Representatieve sample: een steekproef van waarnemingen die het doelgedrag weergeeft hoe die
werkelijk is.
Observatiesessie: periode uit het observatie-universum wanneer je het doelgedrag gericht
waarneemt.
Observatiesetting: de plaats waar je observeert.
Bepalen kwaliteit van jouw observatie
Stap 5: welk cognitief-emotionele uitdagingen?
Reactief effect: personen die weten dat je hen observeert wijzigen doorgaans hun gedrag bewust en
onbewust.
Observatoreffect: de invloed van jouw aanwezigheid als zichtbare observator op het gebeuren
waarover je informatie wilt verzamelen.
Sociaal wenselijk gedrag: een persoon laat meer (onbewust) vermeend gewenst gedrag zien, en
verondersteld ongewenst gedrag minder.
Biased viewpoint-effect: als participerend observator heb je alleen maar toegang tot een deel van de
situatie of gedrag, namelijk het deel waar je zelf aan deelneemt.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lili2003. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,69. Je zit daarna nergens aan vast.
