Algemene inzichten in de geriatrische revalidatie
INTRO
Nood aan wetenschappelijk onderzoek omzetten naar de praktijk. We mogen niet generaliseren op
basis van leeftijdsverschillen of biologische leeftijd:
Vb. man 12j – man 45j VS man 60j – man 93 j → leeftijdsverschil is hetzelfde, maar
behandelingen verschillen sterk!
Vb. obees kind VS oude sportieve man → de biologische leeftijd ligt mogelijks dichter bij
elkaar dan hun kalenderleeftijden.
Het standaard medisch diagnostisch model is moeilijk om toe te passen op de oudere populatie:
bepaalde symptomen bij ouderen mag je niet zomaar wijten aan een bepaalde onderliggende
aandoening.
Diagnose modellen in de geriatrie:
1. Vaak combinatie van zaken
die leiden tot probleem en
aanmelding bij de dokter. Ondanks
dat er al een tijd klachten
aanwezig zijn.
2. Vaak bij P die al een
chronische aandoening hebben.
Een nieuw symptoom wordt dan
daaraan toegewezen zonder te
checken of nieuw probleem is.
3. Effect van aandoening op
andere aandoening kan een rol
spelen.
4. Je kan perfect functioneren
ondanks probleem in een systeem
omdat je een goedwerkend
compensatoir systeem hebt.
Causal chain model verder uitgelegd:
Ziekte A veroorzaakt ziekte B -> veroorzaakt extra aandoeningen die de reeds aanwezige
medische problemen mogelijks erger maken of leiden tot verdere medische problemen.
vb. P met ernstige artritis (A) kan moeilijk cardiovasculair fit blijven -> dit leidt tot
hart aandoening (B). B leidt tot perifeer vasculair probleem (C) en dit heeft invloed op
B of kan leiden tot amputatie (D).
Unmasking event model verder uitgelegd:
P heeft onbekende en subklinische of compensatoire aandoening. Wanneer de compen-
satoire factor wegvalt -> aandoening wordt zichtbaar en wordt vaak gezien als acuut.
vb. P met vertigo die functionele balans oplossing heeft door visus en proprio-
ceptieve systemen die compenseren voor het deficiet in het vestibulaire systeem.
In een donkere kamer/op tapijt heeft de P balansproblemen -> fractuur.
,IPTOP Webinair – Vitality Capacity
What is it and why is monitoring relevant?
Het is een proces over het leven bepaald door de ontwikkeling en functionele mogelijkheden (FM).
- FM: hangt af van intrinsieke capaciteiten (IC) en de interactie met de omgeving.
Begint vaak met sarcopenie =
verlies van spiermassa. Het
begint redelijk vroeg en is
typisch bij verouderen. Tussen
30j-70j: verlies van 4-6kg.
Dit verlies kan leiden tot
spierkrachtverlies, intrinsieke
reserves en de vitale
capaciteit in het algemeen.
FM worden getest via
testen die voornamelijk
focussen op ADL. Dit blijf
meestal stabiel over de
tijd. Als dit op een bepaald
moment toch zeer sterk
daalt/crasht, leidt dit tot
een afhankelijkheid.
De IC gaat wel sneller
dalen.
Frailty gaat zorgen voor een groter risico op negatieve health outcomes (zie oranje kader).
Preventive challenge: identificeer het moment wanneer IC daalt voordat het de FM beïnvloedt om zo
op dit verlies in te spelen en om preventief te werken tegen afhankelijkheid.
IC bestaat uit: cognitie, locomotie, psychologische toestand, sensoriek en vitaliteit
LOCOMOTIE CAPACITEIT VITALE CAPACITEIT (VC)
Dus locomotie capaciteit gaat over de toestand van
het musculoskeletaal systeem dat uithouding, balans, spierkracht, spierfunctie en gewrichtsfuncties
omvat.
VC wordt gezien als een voorwaarde voor de andere domeinen van IC te ontwikkelen. Het is een
fysiologische status (veroorzaakt door biologisch of versneld verouderen) dat ontstaat door de
interactie tussen meerdere fysiologische systemen. Het gaat over energie en metabolisme,
neuromusculaire functie, immuun en stress respons functies in het lichaam.
,Zaken die bijdragen aan VC
Men ging na of deze factoren geschikt zijn om
te kwantificeren, om te meten, of ze nuttig zijn
en informatief etc.
De factoren die op alle vlakken geschikt waren
zijn: zelf ervaren vermoeidheid, spier
uithouding, knie extensie kracht, handknijp
kracht, respiratoire spierkracht.
Het is moeilijk om biomarkers voor immuun
en stressrespons te identificeren die makkelijk
zijn om te implementeren etc.
De biomarkers/de factoren die op alle vlakken
geschikt zijn en al reeds onderzocht zijn
komen heel dicht in de buurt bij sarcopenie.
Vb. Spierzwakte als primaire indicator van
sarcopenie.
Fysieke activiteit om Healthy aging te promoten
Fysieke activiteit is een effectieve manier om de fysieke aspecten van vitale capaciteit en intrinsieke
capaciteit te boosten.
Het blijkt uit een studie dat weerstandstraining en spierversterkende oefeningen kunnen worden
gebruikt om sarcopenie te counteren of als preventiestrategie te gebruiken.
Het is daarom belangrijk dat we de mensen, die een risico vormen om afhankelijk te worden,
identificeren voor er een daling in functionele mogelijkheden optreedt. Dit kan men doen door
spierkracht en spiervermoeidheid te monitoren. (Om de 2 dagen bij p die niet gehospitaliseerd zijn.)
Men wilt zo het punt vinden waar
intrinsieke capaciteit dissocieert
van functionaliteit.
Als men dat punt weet kan mijn
oefentherapie inzetten of
voedingsgerelateerde
interventies.
Mensen uit sociale isolatie halen
zou ook kunnen helpen om vitale
capaciteit te boosten.
, Tekst die in de beschrijving op youtube stond:
Vitality is a physiological state resulting from the interaction between multiple physiological systems,
reflected in energy and metabolism, neuromuscular function, and immune and stress response
functions of the body (WHO). As a physiological determinant of physical and mental capacities an
individual can draw on at any point in time, early detection of deterioration of vitality allows early
interventions to delay the onset of frailty and extend the healthy lifespan of aging persons.
Professor Ivan Bautmans conducts fundamental and translational research focused on the underlying
mechanisms, prevention and treatment of muscle weakness (dynapenia) and muscle atrophy
(sarcopenia) at higher age, with particular interest for the role of inflammatory processes.
He is leading the WHO Working Group on Vitality Capacity and co-leading the EUGMS SIG on
Sarcopenia.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper phebewilmots. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,39. Je zit daarna nergens aan vast.
