Samenvatting
reader samenvatting: bestraffingstheorieën
- Vak
- Penologie
- Instelling
- Universiteit Gent (UGent)
Dit is een samenvatting over het gedeelte bestraffingstheorieën in de reader.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
In winkelwagenVoorbeeld van de inhoud
Reader – BestraffingstheorieënTekst 1: Doelstellingen van de straf – een penologische discussie
Binnen de straf kunnen verschillende doelen worden nagestreefd die onderling met elkaar in
conflict kunnen treden. Welke doelen worden nagestreefd, hoe wordt de bestraffing
gerechtvaardigd naar de verschillende delen van haar publiek toe?
Complexiteit van doelstellingen van de straf
Straftheoretisch verwijzen de doelstellingen van de straf naar doeleinden die officieel in het penale
discours vermeld en nagestreefd worden. Denkers beschreef 3 types van doelstellingen:
1) Instrumentele doelstellingen
- Het hoofddoel is het bekomen van normconform gedrag bij de burger via de bestraffing van
misdrijven. Dit wordt omschreven als Policing Society.
2) Intrinsieke doelstellingen
- Het hoofddoel is de burgers te beschermen tegen de macht en het mogelijke machtsmisbruik van
de overheid. Dit wordt omschreven als Policing the Police.
3) Organisatorische doelstellingen
- De bestraffing grijpt plaats binnen het strafrechtelijke apparaat, een organisatorische context die
mee bepaalt wat mogelijk is.
Instrumentele doelstellingen
De instrumentele doelstellingen hebben betrekking op de straf zelf en het nut en de reden waarom
straffen noodzakelijk worden geacht.
Retributivisme
Retributivisme staat voor vergelding. Er zijn 2 vormen van vergelding: de metafysische vergelding en
de empirische vergelding.
Bij de metafysische vergelding wordt een misdrijf beschouwd als een schending van een superieure
orde. Dit staat los van het nutsidee. Er wordt geen enkel nut naar de toekomst verwacht van het
misdrijf. Kant speelt hier een belangrijke rol. De straf moet leed inhouden. De straftoemeting moet
consistent zijn, er zijn geen afwijkingen toegestaan: gelijke straffen voor gelijke misdrijven. Alleen
de schuldige mag gestraft worden en pas als de schuld vaststaat. Een belangrijke kritiek is dat de
metafysische vergelding uitgaat dat alle misdrijven bestraft worden en gekend zijn.
De empirische vergelding verwijst naar de concrete gevoelens die in de maatschappij aanwezig
zijn. De straf is een georganiseerde uitlaat van emoties die door het plegen van een het misdrijf
teweeggebracht worden. De straf wordt verdedigd als een middel om het slachtoffer schadeloos
te stellen, zelf als er geen schade kan vergoed worden. De bestraffing van de dader is dan een
erkenning van het slachtoffer.
Ook daders kunnen behoefte hebben aan een straf. Sommige daders willen verantwoordelijk
gesteld worden voor hun daden. Door de straf te ondergaan hebben ze het gevoel hun schuld aan
de samenleving aflossen. Straf kan ook een middel zijn om tegemoet te komen aan de
wraakgevoelens van het publiek. De invloed van de media leidt tot een grote selectiviteit in de
publieke aandacht voor bepaalde misdrijven, die haaks staan op de realiteit. Het penal populism
stelt electoraal gewin voor de politicus door een punitief beleid boven de reële doelmatigheid te
plaatsen. Dit heeft tot een sterke stijging van de gevangenispopulatie geleid.
1
, Vanaf 1975 komt de moderne versie van het retributivisme tot stand. Als reactie op
vrijheidsstraffen van onbepaalde duur. Von Hirsch zijn just desert-theorie legt de nadruk op
rechtvaardigheid via consistente straftoemeting, gesteund op het principe van proportionaliteit.
Het vertrekt vanuit een kritiek op het gebruik van onbepaalde lange gevangenisstraffen. Centraal
staat de ernst van de daad en de schuld van de dader, maar als waarborgen voor proportionaliteit.
Utilitarisme of consequentialisme
Utilitarisme koppelt bestraffing aan het bereiken van een nuttig effect. Bentham is de grondlegger
van het utilitarisme. Betreffende preventie wordt er een onderscheid gemaakt tussen algemene
preventie en speciale preventie.
Algemene preventie betreft het voorkomen van misdrijven bij potentiële delinquenten door het
feit dat het publiek weet dat misdrijven gesanctioneerd worden dit gebeurt door:
(1) Normering, de sanctie bevestigt het bestaan van de norm. (2)Afschrikking, zware misdrijven
worden gesanctioneerd met zware straffen.(3) Vredemaking, de vrede in de maatschappij wordt
hersteld doordat mensen zich aan de normen houden en beloond worden. (4) Onschadelijk maken
van potentiële delinquenten.
Het is vooral het afschrikwekkende karakter dat in de meeste landen aandacht krijgt.
Volgens Beccaria is de mens rationeel en maakt hij een afweging tussen kosten en baten. Een straf
moet volgens hem dan ook 2 doelen hebben: het voorkomen van recidive en het afschrikken van
anderen om hetzelfde te doen. Er is echter weinig tot geen bewijs dat de strafzwaarte een
afschrikkingseffect heeft. Belangrijker is de pakkans. Hot spot policing leidt op korte termijn tot
een daling van misdrijven, maar het is onduidelijke welke rol een verplaatsingseffect heeft op
langere termijn. Perceptieonderzoek houdt zich bezig met de kosten van een aanhouding en
bestraffing. Dit zijn eveneens afschrikkingsfactoren.
Speciale preventie betreft het vermijden v. recidive bij reeds gekende delinquenten. Dit gebeurt
door:(1) Afschrikking van de delinquent zelf. (2) Onschadelijkmaking, er voor zorgen dat de dader
geen nieuwe misdrijven kan plegen. (3) Verbetering van de delinquent.
Resocialisering wordt soms apart vermeld als doelstelling. Het is een specifieke vorm van speciale
preventie. Speciale preventie als doelstelling van de straf vertrekt vanuit een consensusperspectief:
de delinquent moet zich aanpassen a. d. maatschappij. Het RNR-model speelt hier e. belangrijke rol.
Herstelbenadering
Bij de herstelbenadering is het misdrijf in de eerste plaats een zaak tussen de dader en het
slachtoffer. Dit werd voor het eerst naar voor gebracht door het abolitionisme. Inspiratie voor het
herstelrecht werd gezocht in conflicthandelingen in traditionele samenlevingen, waarbij dader en
slachtoffer centraal staan in het zoeken naar een oplossing.
Het model van reintegrative shaming geeft aanleiding voor een procedure waar zowel dader,
slachtoffer, kennissen en familie, als de hele lokale gemeenschap bij betrokken zijn. De
confrontatie van de dader met het slachtoffer en de gevolgen van het misdrijf leiden tot schande
en schaamte voor de dader. De dader en naasten kunnen echter ook andere, positieve aspecten
van de persoon inbrengen. De schande heeft dus wel betrekking op de daad, maar niet op de
dader. De schaamte is re-integrerend.
De focus ligt op conflictoplossing tussen slachtoffer, dader én samenleving door het maximaal
herstel v.d opgelopen individuele, relationele en maatschappelijke schade als gevolg van een misdrijf.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper reneedeconinck1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 73216 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen