100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting - Fundamentele Wijsbegeerte €4,99   In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting - Fundamentele Wijsbegeerte

 21 keer bekeken  0 keer verkocht

Het is een samenvatting van de cursus fundamentele wijsbegeerte, ik heb enkel dit geleerd en was er van de eerste keer door. Alles staat erin.

Voorbeeld 4 van de 77  pagina's

  • 25 mei 2023
  • 77
  • 2022/2023
  • Samenvatting
Alle documenten voor dit vak (1)
avatar-seller
lissavanlierde
Fundamentele wijsbegeerte

Inleiding
1. plato’s grot
allegorie= iets op een andere manier zeggen

- iets abstract duidelijk maken
- socrates = leermeester => komt aan bod in dialogen
- plato spreekt zelf nooit
DE GROT:
 gevangenen in een grot
 zien schaduwen op de wand voor hen door een vuur boven hen
 schaduwen = mensen die iets tonen weten niet precies wat (houten beeldjes)
 de vraag: wat is echt?
 Persoon in de grot: wat ik zie
 Je ziet in de grot een kopie van een kopie
 Dus wat je ziet in de grot is niet echt
 Filosoof maakt mee: iemand wordt bevrijd en beseft dat de dingen niet zijn wat ze zijn
 Vertrek vanuit een ‘verwondering’/betekenisverlies (leidt niet altijd tot filosofie)

Wat doet een filosoof dan?

 Kijken naar het betekenisverlies en die zelfs opzoeken en reflecteren
( een vraag stellen en die vraag gaan opzoeken en toepassen niet laten gebeuren)
 Je maakt iets passief mee en kan er daarna actief mee omgaan

- Voorbeeld: Zizek = sloveense filosoof
 Wat mensen Real noemen is niet gelijk aan de WH
Wat bedoelt hij?
 ??
 Er is een symbolische orde

! taal staat tussen de dingen, je kan niet aan een boom denken achter de taal.

Houding die wij aannemen: Nietzsche

- Wat doen kinderen? Ze bouwen dingen vb. zandkasteel
 Verschil met volwassenen: volwassenen zetten het in de kast en kinderen gooien het
omver
 Filosofie: wij hebben een constructie/ visie
je moet proberen de dingen die wij dagelijks gebruiken zien als een zandkasteel en ze
vallen uiteindelijk allemaal in de zee ( niet nr de WH kijken als een 3jarige)




1

, 2. Folosofie en ideologie
- Wat is filosofie?
 Niet gewoon iets zeggen over de WH (vb is het rood wat ik zie wel het rood dat jij ziet)
 Wel: argumentatie -> wordt beoordeeld
Verschil met andere wetenschap: geeft kwetsbaarheid toe
Bedoeling: verwondering in het spel laten -> dit is wat ik denk en verbeter mij maar
Zaken liggen niet vast en er is kritiek toefgestaan
 Verhouding tov maatschappij: conservatief

- Wat is ideologie?
 Verwondering niet in het spel
 Wegdringen van kritische stemming

3. Historiciteit van de filosofie
- Geschiedenis zoals tachtigjarige oorlog etc niet kennen
- Hegel: alle filosofieën zijn gebonden aan de tijd waarin ze tot stand zijn gekomen
- Historische context heeft invloed op filosofie

4. Wereldbeelden
- Niet zo belangrijk




Deel 1: lotgevallen filosofische rationaliteit
Oudheid
Van mythos naar logos
 Mythos = verhaal/mythe
 Logos = rede/uitleg
a. Mythos
 Verhaal persephone en demeter en hades
zeus (bemiddelaar)
compromis: half jaar onderwereld, half jaar bij haar moeder
Wat hebben de granaatappelpitten ermee te maken?
6 => seizoenen

 6e eeuw: kolonisaties => in contact met veel volkeren (1)
Vb. boek: xenophanes
 Eerste kritiek op het antropomorfisme van de mens
 Menselijke vorm = antropomorfisme
 Als jullie zeggen dat jullie een menselijke god hebben, hebben paarden dan ook een
paardengod

Vb. Homeros

 Ilias en odysee worden vaak mondeling overgeleverd


2

,  Maar iemand zei ik wil niet mensen die het mij vertellen ik wil de originele tekst

(2) overgang van mondeling naar schriftelijk overleveren

3) ontwijden/ontheiligen van de griekse natuur

> geloven dat de natuur bezield is vb. zon = god enz.

Er komen symbolen zoals de zonnegod een god die de zon als symbool heeft

 Goddelijke wordt uit de natuur ontrokken en verhuizen naar olympus berg
 Worden dus antropomorf gemaakt
 Natuur kan vanaf nu op zichzelf beschouwd worden
 Goden niet meer gebruiken om natuur te verklaren maar de natuur beschouwen als iets
wat op zichzelf leeft
 Natuur groeit zelf phusis


Natuurfilosofen
 1e vaststelling: natuur groeit zelf = phusis
 2e vaststelling: de natuur is mooi = kosmos
 Wat is de orde die de natuur kenmerkt = logos
 De logos kan ook ik achterhalen omdat ik een redelijk wezen ben
 Principe natuur: natuur = materieel
 Eerste filosofen zijn materieel
 Alles te herleiden naar een oerstof
 Thales -> water, anaximenes -> lucht

Anaximander (boek p29):

 Oerstof = apeiron (onbepaalde)



Het object = iets dat men interpreteert.

Niet alleen het object moet historisch bekeken worden maar ook de persoon die naar het object
kijkt = het subject

 Hoe wij een tekst nu bekijken is anders dan hoe ze die tekst vroeger bekeken
~ hermeneutiek

Griekse wonder:

1) Contact met volkeren
2) Mondeling  schriftelijk (want zoekt systematiek)
3) Desacralisering van de natuur
 Je ziet een rationele samenhang in de natuur: logos
 Natuur = mooi : kosmos

Natuurfilosofen: materiele natuur (oerstof = archei)

 Thales: oerstof = water
 Anaximander: oerstof = apeiron (tegengestelde eig uit ontstaan vb.warm en koud)

3

,  Anaximenes: oerstof = lucht (het leven, de adem, de lucht, de ziel)



Heraclitus
 Uit Efeze
 Alleen proza teksten van hem overgebleven  aforistisch (kort zinnetje met krachtige
boodschap)
 Zintuigen
 Alles veranderd, wordt, vloeit  niets is
 Leer van de eenheid van de tegengestelde

1) Het worden
 Zintuigen tonen ons verandering
 Eenheid van de tegengestelde
 Zijn complementair: je hebt geen dag zonder nacht
 Hebben elkaar nodig
 Inherente ambiguiteit: alles wat je voor ogen hebt is zowel het een als het ander
Vb. water: geen vissen leven en is dodelijk voor de mens

 Bìos of biòs
 Leven of boog  alles bestaat maar door een spanning van tegengestelde
 oerstof = vuur  betekent leven
oerstof = vuur  dood, verwoesting
 Oorlog = constitutief (scheppend)

Taal zuiveren volgens heraclitus: substantieven weg, want onveranderlijk

Parmenides
 Filosofie van het zijn
 Schreef teksten in poezie
 Gedicht twee delen: de waarheid en de mening

1) De waarheid

De vraag: Is of is niet? ~ het is of het is niet?

Wat is het?

 Alles waar ik over kan spreken en waaraan ik kan denken bestaat dat of niet
 3 opties:
1. Het is en het is onmogelijk dat het niet is
 Ik kan er aan denken dus dan moet het wel bestaan anders kan ik er niet aan denken
2. Het is niet en het is onmogelijk dat het is
 Je kan niet spreken of zelfs niet denken aan iets wat niet bestaat anders kan je er niet
aan denken
 Wat dan met het niets? Daar kan je niet over spreken volgens parmenides, dus dan is
het sws iets het bestaan, maar niet perse materieel, kan ook conceptueel
3. Het is en het is niet


4

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

√  	Verzekerd van kwaliteit door reviews

√ Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lissavanlierde. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 67096 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€4,99
  • (0)
  Kopen