Samenvatting
Samenvatting Verbintenissenrecht Ignace Claeys
- Instelling
- Universiteit Gent (UGent)
Samenvatting van alle lessen van verbintenissenrecht.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 205 pagina's
Voorbeeld 4 van de 205 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Verbintenissenrecht1. Inleidende les........................................................................................................................................5
leerstof...........................................................................................................................................................................5
Deel I: de verbintenis, situering en bronnen van het verbintenissenrecht.......................................5
1. Inleiding................................................................................................................................................5
wat is een verbintenis?..................................................................................................................................................5
Contract als individueel en maatschappelijk instrument..............................................................................................7
Contract als een van de bouwstenen van ons privaatrechtelijk vermogensrecht........................................................7
Contracten: algemeen contractenrecht versus bijzonder contractenrecht, sectorale contractregulering en
contractmodellen...........................................................................................................................................................8
Internationalisering, europeanisering, digitalisering, regionalisering en constitutionalisering..................................10
(Het oude BW (huidig recht) en het BW (toekomstig recht))......................................................................................11
2. Indeling van verbintenissen.................................................................................................................12
3. Bronnen van verbintenissen................................................................................................................13
Overlappende bronnen: alternatief of exclusief systeem?.........................................................................................17
rechtvergelijking en europese beginselen...................................................................................................................17
Juridische redenering...................................................................................................................................................17
Hoofdstuk 2: situering van verbintenissenrecht..........................................................................................................18
Hoofdstuk 2: Het nieuwe verbintenissenrecht..............................................................................19
1) Aard verbintenissenrecht....................................................................................................................19
2) Doelstellingen en meerwaarde van boek 5 BW...................................................................................19
3) Werking in de tijd................................................................................................................................20
Deel 1: ontstaan en geldigheid van contracten............................................................................20
Pathologie van contracten...........................................................................................................................................20
1. Contractsvrijheid.................................................................................................................................22
Basisbeginsel, grondrecht en vrijheid..........................................................................................................................22
Twee facetten van contractsvrijheid...........................................................................................................................23
Materiële contractsvrijheid.....................................................................................................................................23
Formele contractsvrijheid/consensualisme............................................................................................................25
Beperkingen aan de contractsvrijheid.....................................................................................................................25
4) Precontractuele fase/onderhandelen..................................................................................................28
inleiding: aantal casussen............................................................................................................................................28
Onderhandelingsvrijheid..............................................................................................................................................29
Precontractuele aansprakelijkheid..............................................................................................................................29
A. Partijen mogen de onderhandelingen niet foutief afbreken en mogen evenmin onrechtmatig weigeren om te
contracteren (art 5.17 BW)......................................................................................................................................29
B. Partijen moeten hun informatieplicht nakomen (art 5.16 BW)..........................................................................31
C. Een partij mag geen misbruik maken van de kwetsbare positie van de wederpartij en mag zich evenmin
agressief of met geweld gedragen ten aanzien van de wederpartij.......................................................................34
Problemen die in de precontractuele fase kunnen voor komen (voorbeelden bij vorige punten)............................34
Afspraken tijdens de onderhandelingen......................................................................................................................38
Hoofdstuk 2: Totstandkoming.................................................................................................................40
Consensualisme en formaliteiten................................................................................................................................40
Consensualisme en uitzonderingen........................................................................................................................40
1
, Formaliteiten...........................................................................................................................................................42
Wilsovereenstemming.................................................................................................................................................44
De bedoeling om zich juridische te verbinden of andere rechtsgevolgen te creëeren..............................................48
Wilsautonomie: een te relativeren en te corrigeren beginsel.....................................................................................48
Relativeren van de wilsautonomie..........................................................................................................................48
Correcties op de wilsleer.........................................................................................................................................49
Algemene voorwaarden/standaard bedingen en toetredingscontracten (art 5.23 BW)............................................50
Regels die beschermen tegen kennelijk onevenwichtige bedingen............................................................................53
Hoofdstuk 3: Geldigheid(sgebreken).......................................................................................................53
Gebrek in de wil van de partij......................................................................................................................................54
Bewustzijnsverlies...................................................................................................................................................54
Wilsgebreken...........................................................................................................................................................54
Gebrek aan rechts- of handelingsbekwaamheid.........................................................................................................59
Rechtsbekwaamheid...............................................................................................................................................59
Handelingsbekwaamheid........................................................................................................................................59
Geldigheidsvoorwaarden van een cTT.........................................................................................................................59
Benadeling...................................................................................................................................................................66
In beginsel geen controle op de gelijkwaardigheid van de prestaties....................................................................66
Wettelijke uitzondering inzake benadeling.............................................................................................................66
Strijdigheid met de openbare orde of een rechtsregel van louter dwingend recht (art 1.3 BW)...............................67
Openbare orde en louter dwingend recht..............................................................................................................67
Traditionele benadering: toetsing van de ongeoorloofdheid door de voorwerp- en oorzaakvereisten................68
Kritiek op de exclusieve toesting van de(on)geoorloofdheid door de voorwerp- en oorzaakvereisten................69
Alternatieve benadering..........................................................................................................................................69
Drie typesituaties waarin een overeenkomst of een gedeelte ervan ongeoorloofd is..........................................69
Fraus omnia corrumpit................................................................................................................................................72
Verbod van wetsontduiking.........................................................................................................................................74
5) Contracteren via vertegenwoordiging (art 1.8 BW).............................................................................75
Deel II: Inhoud en werking van contracten...................................................................................77
1. Ten aanzien van contractpartijen........................................................................................................77
Verbindende kracht.....................................................................................................................................................77
Verbintenissen en niet-verbintenisrechtelijke afspraken............................................................................................78
Interpretatie.................................................................................................................................................................78
Interpretatievrijheid van de rechter........................................................................................................................79
Interpretatieregels...................................................................................................................................................82
Kwalificatie...................................................................................................................................................................85
Begrip en verhouding met interpretatie.................................................................................................................85
Herkwalificatie door de rechter (art 5.68 BW)........................................................................................................85
Kwalificatie bij gemengde CTT’en (art 5.57 BW).....................................................................................................86
Aanvulling.....................................................................................................................................................................86
Matigende of beperkende werking van de goede trouw............................................................................................88
Gelijkschakeling met verbod op rechtsmisbruik.....................................................................................................88
Sanctie voor het handelen in strijd met het verbod van rechtsmisbruik of de objectieve goede trouw...............89
Obligatoire gevolgen....................................................................................................................................................89
Al dan niet persoonsgebonden verbintenissen.......................................................................................................89
opeisbaarheid: opschortende voorwaarde en termijn...........................................................................................90
duur van de contractuele verbintenissen................................................................................................................94
Goederenrechtelijke gevolgen.....................................................................................................................................96
2
, Consensueel en monistisch stelsel..........................................................................................................................96
causaal stelsel van overdracht................................................................................................................................97
Hoofdstuk 2: Ten aanzien van derden.....................................................................................................97
Partij vs derde..............................................................................................................................................................98
Relativiteit en uitzonderingen......................................................................................................................................99
Tegenwerpelijkheid en uitzonderingen.....................................................................................................................108
Tegenwerpelijkheid...............................................................................................................................................108
Uitzonderingen......................................................................................................................................................112
Deel III: wanprestatie en gewijzigde omstandigheden...............................................................114
1. Toerekenbare niet-nakoming of wanprestatie...................................................................................114
Toerekeningsvatbaarheid van de schuldenaar..........................................................................................................114
Geen wanprestatie bij ontoerekenbaarheid van de schuldenaar.........................................................................114
Ontoerekeningsvatbaarheid als overmacht..........................................................................................................115
Contractuele tekortkoming van de schuldenaar.......................................................................................................115
Een wanprestatie veronderstelt de niet-nakoming van een opeisbare contractuele verbintenis.......................115
In functie van de aard van de verbintenis.............................................................................................................116
Types en gradaties van tekortkomingen...............................................................................................................117
Fouten van hulppersonen..........................................................................................................................................118
Contractuele gehoudenheid voor de wanprestatie van een hulppersoon...........................................................118
Quasi-immuniteit van de uitvoeringsagent/hulppersonen...................................................................................119
Wanprestatie ingevolge het gebruik van goederen..................................................................................................120
2. verzuim: art 5.227 BW.......................................................................................................................121
ingebrekestelling (art 5.231, lid 1 BW)......................................................................................................................121
gevolgen.....................................................................................................................................................................121
Deel 5: Gewijzigde omstandigheden: overmacht en imprevisie.............................................................122
Overmacht.................................................................................................................................................................122
Toepassingsvereisten............................................................................................................................................123
Imprevisieleer............................................................................................................................................................125
Geen algemene aanvaarding van de imprevisieleer in het huidige Belgische gemeen recht..............................126
Alternatieven voor de verworpen imprevisieleer.................................................................................................126
Wetsvoorstel verbintenissen en sujétions imprévues..........................................................................................126
Deel IV: sancties en beëindiging van contracten en verbintenissen............................................127
Hoofdstuk 4: sancties voor geldigheidsgebreken: nietigverklaring en verval...........................................................127
1. Nietigverklaring en restitutie.............................................................................................................127
6) Verval/Caducité (art 5.265 BW):........................................................................................................135
7) Sancties wegens wanprestatie...........................................................................................................137
Ingebrekestelling........................................................................................................................................................137
Afdwingbaarheid van contractuele verbintenissen...................................................................................................140
Uitvoering in natura...................................................................................................................................................141
Schadeherstel.............................................................................................................................................................143
Prijsvermindering.......................................................................................................................................................152
Enac............................................................................................................................................................................152
Retentierecht.............................................................................................................................................................154
Ontbinding.................................................................................................................................................................155
Anticipatory breach....................................................................................................................................................159
3
, Opzegging, ontbindende voorwaarde, en uitdovende termijn.................................................................................160
Zijdelings vordering....................................................................................................................................................160
8) Gevolgen van overmacht en imprevisie.............................................................................................161
Gevolgen van overmacht...........................................................................................................................................161
Opschorting bij tijdelijke overmacht.....................................................................................................................161
beëindiging of uitdoving bij definitieve overmacht..............................................................................................162
Aanvullende verplichtingen in geval van overmacht............................................................................................163
Contractuele invulling van de risicoleer................................................................................................................163
Gevolgen van de imprevisieleer.................................................................................................................................163
9) Andere gronden die een einde maken aan de OVK of VB..................................................................164
Wederzijdse op minnelijke beëindiging.....................................................................................................................164
Opzegging/ la reséiliation..........................................................................................................................................164
Uforacursus...............................................................................................................................168
Deel II. Verbintenis uit aansprakelijkheid voor onrechtmatige of rechtmatige daad.............................168
Foutaansprakelijkheid................................................................................................................................................169
Deel III. Rechtmatig vertrouwen als autonome bron van verbintenissen..............................................170
Deel IV. Eenzijdige belofte of wilsuiting.................................................................................................171
Deel V. onverschuldigde betaling..........................................................................................................172
Deel VI. Ongerechtvaardigde verrijking = verrijking zonder oorzaak = actio rem inverso......................174
Deel VII. Zaakwaarneming.....................................................................................................................175
Deel VII. Rechtsregels verbonden aan verbintenissen...........................................................................176
Pluraliteit van de Schuldenaar...................................................................................................................................176
Pluraliteit van voorwerpen........................................................................................................................................181
Overdracht van verbintenissen en delegatie.............................................................................................................182
Uitdoving van de verbintenis of van de rechtsvordering..........................................................................................187
Betaling......................................................................................................................................................................187
Schuldvergelijking/compensatie/setoff.....................................................................................................................192
10) Extra info.........................................................................................................................................195
Algemeen contractenrecht........................................................................................................................................195
3 theorieën die in verband gebracht kunnen worden gebracht met 3den werking.................................................195
Waar vind je de rechtsgevolgen/inhoud van een CTT?.............................................................................................196
CTT sui generis:..........................................................................................................................................................196
Novatie/schuldvernieuwing.......................................................................................................................................196
Schuldvermenging of confusie...................................................................................................................................197
Schuldkwijtschelding..................................................................................................................................................197
Afstand van recht.......................................................................................................................................................197
Bewijs.........................................................................................................................................................................197
Vragen voor examen..................................................................................................................................................200
Verjaring.....................................................................................................................................................................201
EXAMEN................................................................................................................................................203
11) rechtsadagia....................................................................................................................................204
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper GFW. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €44,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67096 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen