College aantekeningen
Volledige cursus
- Instelling
- Universiteit Gent (UGent)
Dit zijn lesnotities van alle proffen die les hebben gegeven omtrent dit vak. De samenvatting is compleet.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 33 pagina's
Voorbeeld 4 van de 33 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Sport en bewegenLes prof Segers
Biomechanica van bewegen en sport
1. Werking van en effect op het bewegingsstelsel
Biomechanica
Biomechanica: analyseert en interpreteert de mechanische interactie tussen lichaam/bewegingsstelsel en de omgeving.
Interactie: statisch – dynamisch
~ Dynamiek van de beweging = externe krachten die vanuit de omgeving op het lichaam inwerken.
= “de belasting”
Belasting:
ð Spieren leveren via de peesaanhechting de interne krachten overheen de scharnierende gewrichten
ð de gewrichten: verbinden de beenderen
ð essentieel voor de groei en versterking van bewegingsstelsel = trainingseffect
spieren: leveren de interne krachten
pezen: dragen de interne krachten, aangeleverd door de spieren over op de beenderen en gewrichten
gewrichten: scharnieren tussen de botten = hefbomen
scharnierwerking:
~ vorm
~ verbinding van de botten door de ligamenten en gewrichtskapsels
ð belasting van het musculo-skeletaal systeem > externe krachten
Belasting ≤ belastbaarheid à biopositief effect
Belasting ≥ belastbaarheid à bionegatief effect
Het beenderenstelsel
Functies:
- hefboomwerking voor de spieren
- aanhechting en bescherming van de weke weefsels
- opslag van calcium
- vorming bloedcellen (in beenmerg)
structuur:
compact bot = sterker dan spongieus bot
sterkte van de beenderen:
~ mate van verkalking
,wet van wolf: (afstemming tss functie en structuur vh bot)
de inwendige structuur en de uitwendige vorm van levend bot ~ overheersende mechanische belasting
deze volgt fysische wetmatigheden à het bot vervult met minimaal materiaal zijn functie!
Mechanische belasting:
ð geeft kleine beschadigingen gevolgd door botopbouw
let op: belasting moet hiervoor zeer geleidelijk opgedreven worden! (maanden/jaren)
botopbouw ~ interindividuele verschillen:
- (50%) genetische factoren
- Leeftijd
® oudere populaties: veel moeilijker om nog aan botwinst te doen
Maar: regelmatige activiteit à afremming afname in botdensiteit!
® vanaf 30-40j: afname botsterkte met +/- 5% per 10 jaar
- Ziekte
- Geslacht
® Meer uitgesproken afname botsterkte
Botdensiteit: mate om de botkwaliteit te bepalen
ð Hogere botdensiteit ( meer verkalkt bot ( sterker bot
Kan bekomen worden door belasting!
ð Systematische onderbelasting: verlies botdensiteit met >10%
Door middel van goed gedoseerde fysieke activiteit, van op jeugdige leeftijd beenderenstelsel voldoende belasten is
essentieel!!
Gewrichten
Bewegingsmogelijkheden vh gewricht:
~ Gewrichtsvorm
~ Ligamenten
Gewrichtskraakbeen: brengt de belasting tussen de aangrenzende beenderen over + geeft een glad en slijtvast oppervlak.
¬ Optimale samenstelling bij optimale belasting
Kraakbeenbeschadiging
= nauwlijks zelfherstellend
( moet absoluut vermeden worden!!
Ligamenten en pezen
ð Bestaan beide hoofdzakelijk uit collageen bindweefsel!
Collageen:
- Rek (tot 7% rek) = biologische rekker
- Zeer sterk
Ligamenten: verbinden beenderen over de tussenliggende gewrichten + sturen de gewrichtsbeweging met bewaring van de
gewrichtscongruentie
Pezen: brengen de spierkracht over op het skelet.
ð Belasting ( remodeling ( sterker
ð Over maanden
ð Afname in sterkte na inactiviteit is veel groter en verloopt sneller dan de opbouw
o “heropbouw duurt 5 maal langer dan de afbraak”
,Spierwerking en spierkrachttrainingsvormen
Spieren: leveren actieve kracht op het skelet (ifv houding of beweging) + ondersteunen de weke delen vh lichaam.
~ Mechanische belasting
winst: “snel”, na weken – maanden
= traning van spierkracht
Onderbelasting à krachtverlies (sneller dan krachtwinst)
Trainingvatbaarheid ~ interindividuele (genetische) verschillen
Bouw van de spieren: (dwarsgestreept spierweefsel)
Sarcomeren à spiervezels à spierbundels à volledige spier
- Sarcomeren: kleinste bouwstenen
- Spiervezels: 100-tal in serie gebonden sarcomeren
- Spierbundels: spiervezels naast elkaar
- Spier: verschillende bundels bijeen
Pezen: aan de uiteinden van de spieren
Actief veranderen in lengte: lineair op een werklijn tussen de aanhechtingsplaatsen op de beenderen
Contractie: krachtproductie door samentrekking (contraheren)
Samentrekken van een spier:
Oiv: neuromotorisch commando of neurale exitatie.
1e krachtige spiercontractie ß hogere prikkelfrequentie
Nog krachtigere spiercontractie ß activatie van meer en grotere motorische eenheden
Neurale exitatie:
- Sterk en snel trainbaar
- “gaspedaal”
- Verantwoordelijk voor 1e krachtwinst
Spiervolume:
- sterk trainbaar
- verantwoordelijk voor 2e fase in krachtwinst
- hypertrofie: toename fysiologische dwarsdoorsnede van de spier
sarcomeer: eigenlijke motor, die kracht levert door interactie tussen actine en myosine eiwitstructuren.
Functionaliteit:
~ kracht-lengte relatie
lengte: lengte van sarcomeer
( verloopt stijgend – dalend
Top: zone van optimale overlap tussen actine en myosine
~ kracht-snelheid relatie
snelheid: snelheid waarmee de lengte van sarcomeer verandert
relaties: niet trainbaar
kracht – lengterelatie:
groter werkingstraject waarover kracht kan geleverd worden door:
( synergisten: spieren die een gewricht overspannen en samenwerken om bepaalde gewrichtsrotaties te geven.
Iedere gewrichtsrotatierichting ( specifiek krachtpotentieel
Training: gewrichtsrotatie ( over volledig traject
Zo niet: steeds beperkte hoekverandering getrained, dus kortere minder functionele spiervezels.
Kracht – snelheidrelatie:
, Statische of isometrische contractie: spieren leveren kracht zonder van lengte te veranderen.
Concentrische contractie: spieren verkorten terwijl ze kracht leveren
ð concentrische contracties zijn minder krachting dan isometrische contracties
ð hoe sneller de concentrische contracties verlopen, hoe minder kracht de sarcomeren kunnen leveren.
Excentrische contractie: spieren die weerstand bieden tegen verlenging
ð sarcomeren zijn hier anderhalve keer sterker dan bij het isometrisch maximum
gewrichtsbeweging
~ verschillende samenwerkende spieren = agonisten
maar ook
~ antagonisten: deze spieren, die tegengestelde rotatie-effecten hebben, overspannen de gewrichten aan
verschillende zijden.
Indeling agonist – antagonist ~ uiteindelijke bewegingsrichting
Zowel de agonisten en antagonisten moeten evenwichtig getrained worden, om functionele stabiliteit van een gewricht te
bekomen
Open keten single joint oefeningen: er worden specifieke spiergroepen “geïsoleerd” getrained.
Multi joint oefeningen: er worden verschillende agonisten en ook antagonisten getrained, verschillende gewrichtsbewegingen
verlopen samen.
Conclusie biomechanische aspecten van spierkrachtoefeningen:
- grootste krachtwinst in neurale exitatie
- hierna toename in spiervolume
belangrijke oefenmodaliteiten:
- oefenen over volledig traject van gewrichtsbeweging
- in concentrische en isometrische conditie oefenen
- voorzichting zijn met excentrisch werk
- aandacht hebben voor alle agonisten en antagonisten
Groot-motorische vaardigheden
ð keten van gewrichten komt in actie, waardoor veel meer motorische coördinatie vereist is.
= rijkere, maar veel moeilijkere oefenprikkel voor motorisch systeem.
Conclusie deel 1
Adequate belasting ( biopositief effect
Goed trainen = langzaam en progressief opbouwen
2. Preventie van overbelasting van het bewegingsstelsel
Probleemstelling
Blessure: wanneer belasting groter is dan de belastbaarheid
Risico op een blessure:
Actieve sporters: 13%
Blessures:
Acuut letsel: ongeval dat plots optreedt met directe oorzaak (5%)
Overbelastingsletsel: fysiek discomfort, die geleidelijk aan ontstaat thv bewegingsstelsel en minstens 3 sportactieve dagen
aanwezig is. (8%)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper HWstudent534. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 75619 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen