100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting Developmental Biology - VUB - prof. Leyns €9,49   In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting Developmental Biology - VUB - prof. Leyns

 155 keer bekeken  9 keer verkocht

Deze Nederlandstalige samenvatting omvat alle leerstof gezien in het vak Developmental Biology, gegeven door prof. Leyns aan de VUB. Het bevat zowel lesnotities als alle te kennen informatie van de website.

Voorbeeld 4 van de 46  pagina's

  • 29 mei 2023
  • 46
  • 2022/2023
  • Samenvatting
Alle documenten voor dit vak (1)
avatar-seller
lunawillems1
DEVELOPMENTAL BIOLOGY

CHAPTER 1: OVERVIEW OF VERTEBRATE DEVELOPMENT

INLEIDING

Doorheen dierenrijk veel versch types embyro’s, maar er zijn 5 patronen die steeds terug komen

1) Meteen na fertilisatie: klieving = reeks snelle mitotische delingen → °meerdere cellen = blastomeren → op
einde klieving: °blastula
2) Blastula ondergaat verandering van positie: gastrulatie → 3 kiemlagen: ectoderm, endoderm en mesoderm
3) Cellen reorganiseren om weefsels en organen aan te maken = organogenese
4) Veel cellen worden precursoren van gameten (zaad-/eicellen) = germ cellen differentiëren in gonaden tot
gameten ; de andere cellen zijn somatische cellen
5) In veel gevallen is er eerst een larve gevormd, niet seksueel matuur = voor zich te voeden/verspreiding

THE FROG DEVELOPMENT

LIFE CYCLE
Schema = Afrikaanse kikker

- 7,5 – 14 cm
- Aquatisch en carnivoor
- Legt hele jaar door eieren <-> EU kikker
- Urine vrouwen injecteren: als kikker volgende dag eieren legt = teken dat
vrouw zwanger is want urine bevatte zwangerschapshormonen
 Vroeger: konijn → moest sterven
- Labo: inductie eierlegging dmv hCG (human Chorionic Gonadotropine =
zwangerschapshormoon) injectie → mannetje doden en gecrushte testes
gebruiken: vloeistof over eieren doen → fertilisatie eieren (dus is in vitro)
- Snelheid van ontwikkeling hangt af van temperatuur: na + 40 dagen
kikkervisje + na enkele maanden kikker
- Embryo manipulaties zo mogelijk

EGG = OOCYT
- 1 mm groot
- Muis/mens: 100 µm
- Somatische cel: 5-10 µm
- Animal pole = donker gepigment. = bovenaan (Animal hemisphere)
- Vegetal pole = licht = onderaan (Vegetal hemisphere)
 Yolk platelets: zwaar + geconcentreerd, meestal rond V pole
o Voedt ontwikkelende embryo
o Zorgt dat V pole minder snel zich deelt dan A
- Dus radiale symmetrie rond A-V as
- Altijd zelfde oriëntatie door zwaartekracht
- Cortex = zwart

CORTICAL ROTATION
- Membraan verandert vanaf fertilisatie om dubbele fertilisatie tegen te gaan
- Sperm-entry point = “altijd” top left = in A pole = plaats waar gastrulatie later
zal starten
 Wordt ventral side van de embryo <-> andere kant = dorsal side
- 30 min na fert.: cortical rotation → cortex roteert 30° richting sperm entry point
; kern blijft zitten want dooier is zwaar → zwaartekr.
 Door cytoskelet ei
 Recht tegenover sperm entry point: geen donker pigment meer = “grijze
halve maan” (grey crescent) vorm




1

,CLEAVAGE
- Volume blijft zelfde: 1 cel → 1000n cellen
 2 – 4 – 8 – 16 – … cellen
 Synchrone deling
- 1e klieving = verticaal: A → V pole
 Passeert langs sperm entry point (meestal)
 Vertraagt in de V pole: door heavy yolk!
 °2 blastomeren
- 2e klieving: haaks op de 1e = verticaal: A → V
 Start nog voor 1e is afgerond!
 Tot: 4 blastomeren
- 3e klieving: meridionaal = loodrecht op vorige 2 = horizontaal
 Meer langs A pole (dus niet equatoriaal) → daar minder yolk
 4 animal blastomeren < 4 vegetal blastomeren
- Verdere klievingen…
- Resultaat:
 A: veel kleine cellen
 V: weinig, yolky cells

BLASTULA
- + 128 cellen: °vloeistof-gevulde holte in A pole = blastocoel
 Via natrium actief binnen te pompen, zal water passief volgen
- Embryo = blastula
- Vorming: 2-cell stage: °kleine intracellulaire ruimte die groeit
- Functies:
1) Ruimte waarin gastrulerende cellen zullen migreren (→ follow the roof of
blastocoel)
2) Animal cap isoleren van inducerende signalen uit vegetal region
- Animal cap → °ectoderm
 Epidermis + CNS (hersenen + ruggengraat)
- Marginal zone → °mesoderm = intermediate layer
 Dermis, beenderen, kraakbeen, spieren, bloed, hart, nieren, urogenitaal systeem, vet, alles binnenin
longen…
- Vegetal pole → °endoderm
 Darmkanaal, gastrointestinaal systeem (GIT), geassocieerde organen (lever, pancreas), aflijning van longen
(epitheellaag)

MID-BLASTULA TRANSITION
- Zeer snelle celdeling → mid-blastula
 Normaal een somatische cyclus: 16 u
o G1: cel normaal actief (RNA repl., metabol….)
o S: DNA-synthese
o G2: cel normaal actief
o M: mitose
 Klieving cyclus = 30-45 min.
o Geen G1 en G2 → geen mRNA synthese
o S en M meteen na elkaar
o Leven op RNA stock moeder = maternal genes!
▪ = genen gebruikt door moeder om producten te maken voor ontwikkeling embryo
▪ Moeder muteren = embryo muteren en niet moeder
o Voordeel: snel groot # cellen die zich zelf-organiseren
- Erna een normale celdeling = trager
 Start eigen zygotische transcriptie
 Na + 12 delingen = 4096 cellen
- Veel bestudeerd in Drosophila: mutante moeders = abnormale eieren
- NIET bij zoogdieren!




2

,GASTRULATION
- Verandering celmassa naar georganiseerd systeem
- Radiale → bilaterale symmetrie
- 3 kiemlagen: ecto-, meso- en endoderm
- °antero-posterior axis
- °dorso-ventral axis

Werking kikker

- Invaginatie op toekomstige dorsale zijde van gastrula → °dorsal blastopore lip = 180° tov sperm entry point
 Werking: vorming bottle cells (apicaal en uitgerokken) → vormt groeve = blastopore lip
 Gevolg: involution: cellen migreren naar binnen → toekomstig meso- en endoderm
 Gevolg: °archenteron (latere darm (gut lining))
 w later anus = deuterostomia (anus eerst, mond
later)
- Cellen migreren richting A pole → °dorsal mesoderm
- Blastopore gaat ventraal en lateraal verder → °ring
 Cellen die meegaan → lateraal en ventraal
mesoderm
 Rode deel op schema is dus een ring
- Einde invaginatie: yolk blijft over bij bastopore-sluiting
- Cellen die langs buitenkant bleven → ectoderm
 Omsluiten hele embryo langs buitenkant (A → V
pole)
- Yolky cellen in V-pole → endoderm vanaf ze omringd
zijn door ectoderm
- Blastocoel: naar onder + krimpt
- Resultaat: ecto buitenkant, endo binnenkant, meso
ertussen

3 mechanismen die tezamen in versch weefsels gebeuren

Intercalation:

➔ versch cellagen mixen met elkaar
➔ radiaal of medio-lateraal
➔ dunnen, maar uitgestrekter

Convergence – extension movement:

➔ speciaal geval van intercalatie: zeer directionele spreiding
➔ 2 intercalatie bewegingen:
o Radiaal: uitspreiden van een vlak
o Medio-lateraal: in een bep. richting
intercaleren
➔ mesoderm cellen (equatoriale ring) meer
dorsaal en anterior
➔ visualisatie via in situ hybridisatie of
fluorescentie (rechter schema)

Epiboly:

➔ celvorm platter → groter opp.
➔ vanaf 1 cellaag kan dit al
➔ typisch bij buitenlaag gastrula (ectoderm, blauw op schema)
➔ in embryo: zie groot schema rechtsboven




3

, NEURULATION
- start organogenese → °CNS
- Vorming notochord
 Dorsale mesodermale cellen
o Deze “vertellen” ectoderm cellen
erboven dat ze geen huid zullen
vormen → worden CNS
 Flexibel en groot bij aquatische organismen → functie: roeien
 <-> zoogdieren: veel kleiner ; bij mens verdwijning in ruggengraat
- Embryo = neurula
- Vorming neurale buis
 Ectoderm → steeds dikker → neurale plaat → sluit → neurale buis
(°CNS) met bovenop epidermis
 Somieten: gecondenseerd mesoderm
o Langs beide kanten neurale buis (roze puntjes)
o later skelet, spieren en dermis
- Schema: transverse = hoe we bv. ruggengraat tekenen
- Onder notochord: de latere gut = archenteron

TADPOLE AND HATCHING
- Embryo ontwikkelt anus en dan mond
- Elongeert tot typisch kikkervis structuur, neuronen
connecteren met spieren, kieuwen gevormd… →
hatching
- Branchial arches: kolom van mesenchym bij
vertebraten → precursoren van gezichtstructuren,
nek en hoofd
- Larven: basic CNS, somieten ook duidelijk
zichtbaar
- Eens dooier op is, zal larve zelf beginnen voedsel zoeken
- Metamorfose geïnitieerd door thyroid klier
- Zwemt weg bij aanraking

SAMENVATTING: ONTWIKKELING KIKKER
- Ei < A en V pole → oriëntatie volgens zwaartekracht
- Sperm entry triggert cortical rotation (+ 30°)
- Klieving → blastula met blastocoel: geen zygotische transcriptie = tot MBT = via maternal genes
- → gastrulatie met 3 kiemlagen + body axes gevormd
 Invaginatie bottle cells, gevolgd door involution van mesoderm en epiboly van ectoderm
 Drijfveer van ectodermal epiboly en convergent-extension mesoderm = intercalation events waarbij versch
weefsellagen mixen
 Einde: yolk plug bij blastopore
 Blastopore → anus
- → neurlatie: neurale plaat → dikker + sluit → neurale buis / mesoderm → notochord met somieten naast
- → verdere organogenese: °alle organen → kikkervisje




4

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

√  	Verzekerd van kwaliteit door reviews

√ Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lunawillems1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,49. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 79373 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€9,49  9x  verkocht
  • (0)
  Kopen