MEDIAGESCHIEDENIS
HOOFDSTUK 2: TECHNOLOGY PUSH? OVER TECHNOLOGIE, MAATSCHAPPIJ EN MACHT
INLEIDING OVER TECHNOLOGIE, SAMENLEVING EN MEDIA
- Technologisch determinisme: te sterke nadruk op technologie als drijvende factor achter ontwikkeling
v media, comm en samenleving
- Technologisch relativisme: negeren vd invloed v technologie
Technology push: op de markt brengen v producten zonder voldoende rekening te houden met behoefte v
gebruikers (<-> market pull)
Techniek (Achterhuis)= geheel v ingrepen waarmee mensen trachten hun omgeving te beheersen (technologie
is ruimer)
Opvattingen technologie:
- Optimistisch: tech = resultaat v menselijke genie
Techno-utopie: tech kan ideale samenleving verwezenlijken
- Pessimistisch: gebonden aan gevaren zoals bv verslavingen + vaak strijd om macht en controle
Technofobie: irrationele angst voor techn
Informatie- en communicatietechnologieën (ICT) moeten kritisch bekeken worden in relatie tot
machtsstructuren
Groet aandacht controle-, bewakings- of surveillancetechnologieën
Surveillance: praktijk om persoonlijke data te verzamelen en te verwerken met als doel om deze data
eventueel doelgericht te gebruiken -> Lyon: we zijn beland in ‘surveillance society’ (komst v
controletechnologieën)
KADERSTUK 2.2 ICT? SURVEILLANCE EN ARBEID
Fuchs: ICT wordt op indringende wijze gebruikt in kader v arbeid en relatie werkgever/nemer
- Property surveillance: ICT inzetten voor fysieke beveiliging of bewaking
- Applicant surveillance: controle v mog werknemers via systematische onderzoeken
- Workplace surveillance: controle v email en internet
- Consumer surveillance : screenen v klanten en consumenten
2) TECHNOREVOLUTIONAIR NARRATIEF : OVER TECHNOLOGISCH VOORUITGANT, INNOVATIES
EN LINEARITEIT IN MEDIA- EN COMMUNICATIEGESCHIEDENIS
2.1 TIJDSLIJNEN, FEITEN EN REVOLUTIES
Kritisch omspringen met mediahistorische lijsten en tijdslijnen
Technologisch narratief: visie op communicatie- en mediageschiedenis die gestoeld is op technologische
vernieuwingen en revoluties -> dominante wijze om te kijken nr comm en mediagesch
,Vele tijdslijnen gaat gepaard met vertekening of reductie -> n-correcte info, onnauwkeurigheden of
onjuistheden
Technolorevolutionair narratief: media en commgesch = accumulatie en overvloed aan technologieën + sterk
verbonden aan idee v kwalitatieve en kwantitatieve sprong voorwaarts
Mediageschiedenis: sleutelmomenten waarop transmissiecapaciteit exponentieel stijgt (gekoppeld aan
snelheid en afstand) -> in termen v rechtlijnigheid en doelmatigheid
Technologische revoluties gaan gepaard met verandering in relatie tussen technologie en doelpubliek
vaak Eurocentrische blik -> g oog voor internationale en culturele verbondenheid
Ook bij mediumspecifieke overzichten worden complexiteiten gereduceerd tot feiten en mijlpalen + namen v
‘great men/companies’
2.2 BRIAN WINSTON OVER DE ONTWIKKELING V MEDIATECHNOLOGIE EN MAATSCHAPPIJ
Winston: ontwikkeling v technologieën kan n worden losgekoppeld ve bepaalde competentie (door veelheid
aan wetenschappers, uitvinders…)
maakt onderscheid tussen:
- science: wetensch kennis
- ideation: idee om kennis voor het eerst te gaan toepassen
prototype: 1e concrete toepassing
- invention: vorm ve uitvinding
- diffusion: latere verspreiding
‘social necessities’ drijfveer achter dit proces
4.1 CULTURALISTISCHE KRITIEK: OVER TECHNOLOGIE EN DE SOCIAAL-CULTURELE DIMENSIE
Culturalistische kritiek: beklemtoont het belang vd sociaal-culturele factor
Doel = ‘holistische’ visie ontwikkelen op mediapraktijken (-> ook kijk nr
consumptie/gebruik/ervaringen v burgers) + hecht belang aan structurele macht en verzet v
onderuit
, 4.1.1 RAYMOND WILLIAMS: TECHNOLOGIE, MAATSCHAPPELIJKE NODEN EN ACTIEVE PUBLIEKEN
Williams: gaat in op relatie tussen mediatechnologie en maatschappij -> tech bieden dikwijls een antwoord op
bepaalde maatsch noden + ontvangers hebben actieve rol
Ontwikkeling v tech moet in socio-culturele context geplaatst worden
KADERSTUK 2.4 FILM TUSSEN WETENSCHAPPELIJK CURIOSUM EN PUBLIEK ENTERTAINMENT
Edison: wou bewegende beelden voorzien bij fonograaf
Broers Lumière: kochten cinématographe, perfectioneerden en commercialiseerden (soort v projector)
4.1.2 LISA GITELMAN: DELIVERY TECHNOLOGIES, PROTOCOLS EN DE RELATIEVE ‘NEWNESS OF
NEW MEDIA’
Discours of newness: gaat in op dominante tecnologierevolutionaire discours v voortdurende vernieuwing
Media = complexe/dynamische fenomenen
- Delivery technologies: medium als technologie
- Protocols: sociaal-culturele praktijk vh gebruik van die technologieën
Voor technolog met zelfde funtie bestaan versch protocols (bv polaroid en kodak)
4.1.3 HENRY JENKINS: CONVERGENCE EN PARTICIPATORY CULTURE
Jenkins : oude media wordt n vervangen, maar passen zich aan door introductie nieuwe techn
Convergentie, maar ook ruimere convergence culture (samenwerking en overlapping v versch media)
Convergentie = cultureel proces -> gebruikers creatief en hebben mogelijkh
Toenemende ‘participatory culture’
4.1.4 PERSISTENTIE V OUDE MEDIA, PERSOONLIJKE ERVARINGEN, TECHNOSTALGIE EN REFLECTIEVE
NOSTALGIE
Persistentie: oude media passen zich aan
Vele oude media worden gezien als nostalgisch -> technostalgie: verlangen nr verleden met behulp v oude
technologieën
Boym:
- Restoratieve nostalgie: verlangen nr geïdealiseerd verleden met bijklank om terug te keren nr
oorspronkelijke staat
- Reflectieve nostalgie: meer zelfreflectief, aanvaarden dat verleden flexibel is
KADERSTUK 2.5 PERSOONLIJKE MEDIAGESCHIEDENIS, NOSTALGIE EN DE VOORDELEN V OUDE
MEDIA
Zie cursus
3.2 POLITIEK-ECONOMISCHE FACTOR: CASE TELEGRAFIE
Media = n neutraal -> onderliggende machtsstructuren + ondersteunt sociale orde
Toep: optische telegraaf v Chappe (strategisch element voor politieke, militaire en economische doeleinden)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sienvanwijnsberghe. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,09. Je zit daarna nergens aan vast.