Thema’s uit de orthopedagogiek: onderwijs aan kinderen met specifieke
noden
Leerstof
- Handboek: Samen inclusief onderwijs realiseren (hoofdstuk 5 wordt niet behandeld)
- Teksten, slides, hoorcolleges, info en leermodules, gastcolleges, aandacht voor media!
Evaluatie
- 1 examenvraag over bundel teksten op Toledo
- 10/20: paper waarin studenten een wetenschappelijk onderbouwd en logisch standpunt
formuleren ten aanzien van een statement dat hen wordt aangereikt
o Examendag 17/06 om 17u op Toledo indienen
o Reageren op 1 statement → een standpunt innemen (eigen standpunt)
o Pro en contra! Op basis van literatuur
o Hoeft niet per se vanuit de Vlaamse context te komen
- 10/20: schriftelijk gesloten boek examen (1 v/d open vragen wordt aan het lespakket
gewijd)
- Voorwaarden
o Slagen op taal en vormvereisten voor te slagen op de paper
Inhoudstafel
1. Inleiding: beleid.................................................................................................................................................4
1.1. Geschiedenis...............................................................................................................................................4
1.2. Het M-decreet............................................................................................................................................5
1.2.1. Mindshift..............................................................................................................................................5
1.2.2. Meer inclusie.......................................................................................................................................6
1.2.3. Meesterschap......................................................................................................................................6
1.2.4. Modernisering......................................................................................................................................7
1.2.5. Medezeggenschap...............................................................................................................................8
1.2.6. Middelen voor meesterschap..............................................................................................................9
1.2.7. Onderliggende kaders........................................................................................................................10
1.3. Decreet leersteun.....................................................................................................................................13
1.4. Onderwijs aan leerlingen met specifieke noden naast het M-decreet.....................................................13
2. Gewoon vs. buitengewoon onderwijs..............................................................................................................16
2.1. European agency for special needs and inclusive education....................................................................16
2.2. Typologie in het buitengewoon onderwijs................................................................................................18
2.3. Leerlingen met specifieke noden in buitengewoon onderwijs..................................................................18
2.4. Opleidingsvormen in het buitengewoon secundair onderwijs..................................................................19
2.5. Verschillen in gender................................................................................................................................20
2.6. Verklaring tegenstrijdige resultaten..........................................................................................................20
2.7. Debat: effectiviteit van het onderwijs.......................................................................................................21
3. Gewoon vs. buitengewoon onderwijs: een continuüm...................................................................................22
3.1. Gemeenschappelijke kenmerken van beleid en praktijken.......................................................................22
, 3.2. Continuüm................................................................................................................................................23
3.3. One size does not fit all.............................................................................................................................24
3.4. Werken aan meer inclusief onderwijs: cultuur.........................................................................................24
3.4.1. Visies op handicap.............................................................................................................................24
3.4.2. Labels.................................................................................................................................................24
3.5. Sociale participatie (Hoofdstuk 6).............................................................................................................25
3.5.1. Sociale participatie van leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften............................................25
4. Inclusief onderwijs realiseren..........................................................................................................................26
4.1. Positieve attitudes....................................................................................................................................26
4.1.1. Belang van positieve attitudes...........................................................................................................26
4.1.2. Drie-compontentheorie van Triandis (1971)......................................................................................27
4.1.3. Theory of Planned Behavior (TPB, Ajzen, 1991).................................................................................27
4.1.4. Factoren die attitudes beïnvloeden...................................................................................................27
4.2. Competenties van de inclusieve leraar.....................................................................................................28
4.2.1. Competentieprofiel van de inclusieve leraar.....................................................................................28
4.2.2. Inschatten eigen competenties..........................................................................................................29
4.2.3. Eigen competenties als inclusieve leerkracht in kaart brengen.........................................................29
4.3. De inclusieve school..................................................................................................................................29
4.3.1. Randvoorwaarden voor duurzame schoolontwikkeling.....................................................................30
4.3.2. Samenwerking (relationele component)............................................................................................31
4.3.3. Collectief leren...................................................................................................................................31
4.3.4. Sociale netwerkanalyse van schoolteams..........................................................................................31
4.3.5. Samenwerking om inclusieve onderwijs mogelijk te maken..............................................................32
4.3.6. 5 indicatoren van werkbaar maken....................................................................................................32
5. Universal Design for Learning..........................................................................................................................32
5.1. Neurologisch onderzoek...........................................................................................................................33
5.1.1. Van neurologie tot UDL-principes......................................................................................................33
5.2. UDL: samenvattend...................................................................................................................................34
5.3. UDL: evidentie?.........................................................................................................................................35
6. Adaptief lesgeven aan alle kinderen................................................................................................................35
6.1. Binnenklasdifferentiatie............................................................................................................................35
6.2. Co-teaching...............................................................................................................................................37
6.2.1. Vormen van co-teaching (6, nog 2 bijgekomen)................................................................................38
6.2.2. Keuze van co-teaching.......................................................................................................................40
6.2.3. Aanbevolen frequentie......................................................................................................................40
6.2.4. Effectiviteit.........................................................................................................................................40
6.2.5. Voorwaarden en valkuilen bij co-teaching.........................................................................................40
6.3. Redelijke aanpassingen.............................................................................................................................41
6.4. Redelijke aanpassingen.............................................................................................................................41
, 6.4.1. Soorten redelijke aanpassingen.........................................................................................................42
6.4.2. Criteria redelijke aanpassing..............................................................................................................42
6.4.3. Redelijke aanpassingen → onredelijk?...............................................................................................42
6.4.4. Effectiviteit en (on)redelijkheid → beslissingsproces.........................................................................45
6.4.5. Meer inclusie (krachtlijnen m-decreet)..............................................................................................45
6.4.6. The different (professional) perspectives regarding reasonable accommodations for students with
special educational needs in primary mainstream education:.....................................................................45
7. Samenwerking Buo en welzijn.........................................................................................................................46
7.1. Organisatie BuO........................................................................................................................................46
7.2. Verschil inclusief – BuO.............................................................................................................................47
7.3. Andere manieren van onderwijs organiseren...........................................................................................47
7.3.1. Van monodisciplinair werken naar transdisciplinair samenwerken...................................................47
7.3.2. Verschillende soorten externe partners.............................................................................................48
7.3.3. Visie waaruit inclusief onderwijs inclusief onderwijs vormgegeven wordt........................................48
8. Samenwerking met ouders en leerlingen........................................................................................................50
8.1. Leerlingen/ouders en inclusief onderwijs.................................................................................................50
8.2. Verbindend samenwerken vanuit raamwerk interprofessioneel samenwerken......................................52
8.3. Beleid: stand van zaken over het decreet leersteun.................................................................................53
9. Gastcollege 1: “Kansen grijpen” – Inclusief onderwijs.....................................................................................53
9.1. Matadi – onderwijs...................................................................................................................................53
9.2. Spreker van BuSO De Garve......................................................................................................................55
10. Gastcollege 2: Ponton43...............................................................................................................................56
10.1. Moeilijk hanteerbaar gedrag...................................................................................................................56
10.2. Visie Ponton43........................................................................................................................................57
10.3. Omgaan met moeilijk hanteerbaar gedrag.............................................................................................57
10.4. Concepten uit de blauwdruk...................................................................................................................57
10.5. Persoonsgebonden visie.........................................................................................................................58
11. Gastcollege 3: Overstap naar het buitengewoon lager onderwijs................................................................58
11.1. Centrum voor leerlingenbegeleiding.......................................................................................................58
11.2. Overgang naar het buitengewoon onderwijs..........................................................................................58
11.3. Wettelijke bepalingen.............................................................................................................................59
11.4. Vinden van een juiste school buitengewoon lager onderwijs.................................................................61
11.5. Overstap naar het secundair onderwijs..................................................................................................61
12. Examen..........................................................................................................................................................62
, 1. Inleiding: beleid
Wanneer het gaat over kinderen met specifieke noden gaat het over de vraag: moeten ze onderwijs krijgen in
het gewoon onderwijs (inclusief) of moeten we het gesegregeerd doen in het buitengewoon onderwijs → is
geen nieuwe vraag, komt al heel lang en regelmatig terug
Vroeger duidelijk als je iets hebt en je hebt ondersteuning nodig → buitengewoon onderwijs
Meer en meer zijn deze 2 contexten niet meer te onderscheiden
o Stedelijke context: veel lln met anderstaligheid, specifieke noden → breed/duidelijk zorgplan
uitgewerkt
o Afhankelijk van je leerlingen-instroom krijgt je zorgplan vorm
1.1. Geschiedenis
1890
1820 1850 1918
eerste In
instituten met krankzinnigen invoering
onderwijsinitia
onderwijs wet leerplicht
tief
1918 pas leerplicht (redelijk laat) → was het begin voor buitengewoon onderwijs in meeste landen, maar 100
jaar eerder werd er in heel veel instituten voor KmB al onderwijs georganiseerd (werd ook vastgelegd in de
krankzinnigenwet)
Wel al vroeger nagedacht over die 2deling
In 1890 officiële eerste onderwijsinitiatief voor jongens van een bepaalde doelgroep → werd toen expliciet
gekozen voor een gesegregeerde vorm
Deed dit voornamelijk vanuit meer pragmatische argumenten
o Abnormale kinderen konden de normale kinderen dan niet storen
o Gemakkelijker een individueel programma op maat opstellen (in het BuO)
Organisatie is vlotter
Makkelijker om op maat te werken
Kost minder
In de meer recente geschiedenis meer initiatieven voor inclusief onderwijs:
1989: GON (geïntegreerd onderwijs):
o Kinderen met SN konden onderwijs volgen in gewoon onderwijs met specifieke zorglkr en
kregen max 4 uur per week ondersteuning door lkr uit BO (gingen meer individuele doelen
nastreven ipv eindtermen)
o Focus op integratie: zo goed mogelijk aanpassen aan de omgeving
1994: Salamanca verdrag: eerste internationale stap richting inclusief onderwijs
o Grote stap om gesegregeerd onderwijs af te bouwen
2003: 10 jaar later pas in België met ION (inclusief onderwijs)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper EmmaP. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,09. Je zit daarna nergens aan vast.
